Bir 16. yüzyıl kıraat risalesi olarak Zahîretü'l-kârî fî hıfzi nazmi kelâmi'l-bârî'nin tahkiki
The investigation of dhakhirat al-qari fi hifz nazm kalam al-bari as a 16th century Qur'anic recitation treatise
- Tez No: 876191
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İSKENDER ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 157
Özet
Osmanlı Devleti'nde Kur'ân eğitim ve öğretimi kapsamında tecvid ve kıraat ilmine büyük önem verilmiştir. Bu doğrultuda dârü'l-kurrâ ve dârü'l-huffâz gibi çeşitli kurumlar oluşturulmuş, camiler ve mescitlerin yanı sıra tekke, zaviye, türbe ve evlerde de ilmî faaliyetler titizlikle devam ettirilmiştir. Bununla birlikte kıraat ilmine yönelik çok sayıda eser telif edilmiştir. Osmanlı'da tecvid ve kıraat ilmine dair önemli eserlerden biri de Zahîretü'l-kârî fî hıfzi nazmi kelâmi'l-bârî adlı risâledir. Bu tez çalışmasında ilk olarak söz konusu eserin telif süreci, müellifi, mevcut nüshaları, bölümleri ve içeriği detaylı bir şekilde incelenmiş, ardından metin tahkiki/edisyon kritiği yapılmıştır. Veritabanları ve katalog taramaları sonucunda altı adet mahtût nüshaya ulaşılmış, herhangi bir matbu nüshaya ise rastlanılmamıştır. Ayrıca risâlenin Şeyh Burhâneddin'e değil, ismi belirsiz bir talebesine ait olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Söz konusu risâle on altıncı yüzyılda tecvid ve kıraat ilmi ile ilgili yazılmış mensur bir eserdir. Önce Arapça olarak kaleme alınmış, daha sonra Osmanlı Türkçesiyle yeniden yazılmıştır. Tecvid konuları tümdengelim yöntemiyle kısa ve öz bir şekilde ele alınmış, bol örneklerle anlatılmıştır. Bu risâlenin, kıraat ilmini giriş seviyesinde öğrenenler ve bu alanda araştırma yapacak olanlara faydalı olacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
In the Ottoman Empire, great importance was placed on Qur'anic education, particularly on the sciences of Tajwid (Qur'anic recitation rules) and Qira'at (different methods of reciting the Qur'an). Accordingly, various institutions such as schools for Qur'an recitation and schools for Qur'an memorization) were established. Academic activities were meticulously conducted not only in mosques and prayer rooms but also in tekkes (lodges), zawiyas (religious schools), tombs, and houses. Additionally, numerous works were authored on the science of Qira'at. One of the significant works on Tajwid and Qira'at in the Ottoman Empire is the treatise titled Dhakhīrat al-Qārī fī Ḥifẓ Naẓm Kalām al-Bārī. This thesis examines the process of its composition, its author, existing manuscripts, sections, and content in detail, followed by a critical edition. Through database and catalog searches, six manuscript copies of the text were discovered, but no printed editions were found. It was also concluded that the treatise does not belong to Sheikh Burhanuddin but to an unnamed disciple of his. The treatise itself, written in the 16th century, is a prose work on Tajwid and Qira'at. Initially penned in Arabic, it was later rewritten in Ottoman Turkish. It extensively covers Tajwid topics with numerous examples, explained using inductive reasoning. Each topic is presented concisely and clearly. It is believed that this treatise would be beneficial for beginners studying Qira'at and researchers in this field.
Benzer Tezler
- Bir 16. yüzyıl okuryazarının zihin dünyası: Tercüman Murad ve Tesviyetü't-Teveccüh ile'l-Hak adlı eseri
Mentality of a sixteenth-century literate: Tercüman Murad and his Tesviyetü't-Teveccüh ile'l-Hak
İSMAİL EMRE PAMUK
- Understanding a sixteenth-century Ottoman scholar-bureaucrat: Ali̇ b. Bali̇ (1527-1584) and his biographical dictionary al-ʻİqd al-Manzum fi̇ Dhi̇kr Afazil al-Rum
Bir 16. yüzyıl Osmanlı alim-bürokratını anlamak: Ali b. Bali (1527-1584) ve biyografi sözlüğü el-ʻİkdü'l-Manzûm fî Zikri Efâzi'r-Rûm
GÜRZAT KAMİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Tarihİstanbul Şehir ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABDURRAHMAN ATÇIL
- 16. yüzyıl İstanbul köşkler koruma sorunlarının Siyavuş Paşa Köşkü örneği üzerinden değerlendirilmesi
Evaluation of conservation problems of the 16 th century kiosks in Istanbul; The case of Siyavuş Paşa Kiosk
EBRU HARMAN ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEVLÜDE KAPTI
- Tuhfe-i Husami (16.yüzyıl)çeviriyazı ve dil ögelerinin incelenmesi
Tuhfe-i Husami (16th century)a transliteration and examination of language elements
TOLGA ELBİRLİK
- Ottoman theories of virtue politics: Contribution of Kınalızade Ali Çelebi
Osmanlı fazilet eksenli siyaset teorilerine Kınalızade Ali Çelebi'nin katkısı
EROL FIRTIN
Doktora
İngilizce
2022
Siyasal Bilimlerİbn Haldun ÜniversitesiMedeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP ŞENTÜRK