Neoklasik realizm çerçevesinde Türk dış politikası: 2000 sonrası dönemde enerji politikasının analizi
Turkish foreign policy in the framework of neoclassical realism: Analysing energy policy in the post-2000 period
- Tez No: 877085
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NİHAL KIRKPINAR ÖZSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 293
Özet
Türkiye Cumhuriyeti'nin (bundan sonra Türkiye diye kullanılacak) dış politikası 1923 yılından beri genel olarak statükocu bir anlayış çerçevesinde yürütülmüştür. Her ne kadar dönem dönem komşularıyla ve diğer ülkelerle küçük çaplı sorunlar yaşamış olsa da bu sorunlar diplomasi yoluyla çözülmeye çalışılmıştır. Türkiye'nin 2000 yılı sonrasındaki enerji dış politikasının ele alınacağı bu çalışmada, neoklasik realist teori ilkeleri doğrultusunda analizler yapılacaktır. Neoklasik realist anlayışın dış politikanın belirlenmesinde ülke içi değişkenlere yaptığı vurgu bu teorinin seçilmesinde etkili olmuştur. 2000 yılı sonrasında Türkiye'de yaşanan olaylar dikkate alındığında, bu teorinin öngörülerinin Türkiye'nin enerji dış politikasındaki etkisinin incelenmesinin alanyazına katkı sunması beklenmektedir.Çalışma konusu olarak Türkiye'nin enerji dış politikasının seçilmesinde; 2000 yılı sonrasında çevre kaygılarının artması nedeniyle fosil yakıtlara karşı oluşan toplumsal tepki, yenilenebilir enerji alanında yaşanan hızlı değişim, hidrokarbon enerji kaynaklarına sahip olan ülkelerde yaşanan değişimler, Türkiye'nin doğu–batı enerji koridoru olmasına yönelik yaşanan gelişmeler etkili olmuştur. Bu çalışmanın temel amacı, 2000 yılı sonrasında Türkiye'nin enerji dış politikasının ortaya konulmasında rol oynayan ülke içi değişkenlerin belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda, çalışmada Türkiye'nin enerji dış politikasına yön veren iki kurum olan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan ve Internet sitelerinde yayınlanan belgelerin analizine yer verilecektir. Söz konusu belgelerde; Bakan konuşmaları, Bakanlık açıklamaları, enerji ve çevre haber bültenleri, konuşmalar, ortak açıklamalar, dergiler, yayınlar, bakanlığın haftalık ya da aylık yaptığı basın açıklamalarının soru – cevap bölümleri ve stratejik planlar tek tek ele alınmıştır. Bu içeriklerin“enerji”kavramını barındırıp barındırmamasına göre ilgili metinler örnekleme dahil edilmiştir. Bu çalışmada;“Türkiye'nin enerji politikasının belirlenmesinde neoklasik realist teorinin odaklandığı uluslararası sistem baskısı ve iç dinamik unsurların rolü nedir?”ana araştırma sorusu olarak seçilmiştir. Ana araştırma sorusuna cevap verebilmek için verilerin analizlerinde Maxqda programından faydalanılmıştır. Analizlerde nitel araştırma yöntemlerinden biri olan içerik analizi yöntemi kullanılmış, elde edilen bulgular analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda uluslararası sistemin yapısının ve sistem baskısının Türkiye'nin enerji dış politikasının belirlenmesinde ön plana çıkan bağımsız değişkenler olduğu görülmüştür. Birim içi değişkenler açısından da ekonomik nedenlerin ve enerjide dışa bağımlılığın ön plana çıkan değişkenler olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Since 1923, the foreign policy of the Republic of Turkey (hereinafter referred to as Turkey) has generally been conducted within the framework of a status quo approach. Although it has had small-scale problems with its neighbours and other countries from time to time, these problems have been tried to be solved through diplomacy. In this study, Turkey's energy foreign policy after 2000 will be analysed in line with the principles of neoclassical realist theory. The emphasis of the neoclassical realist approach on domestic variables in determining foreign policy has been effective in the selection of this theory. Considering the post-2000 events in Turkey, analysing the impact of the predictions of this theory on Turkey's energy foreign policy is expected to contribute to the literature. The selection of Turkey's energy foreign policy as the subject of the study was influenced by the social reaction against fossil fuels due to the increase in environmental concerns after 2000, the rapid change in renewable energy fields, the changes in countries with hydrocarbon energy resources, and the developments towards Turkey becoming an east-west energy corridor. The main objective of this study is to identify the domestic variables that play a role in the formulation of Turkey's energy foreign policy after 2000. In line with this purpose, the study will include the documents prepared by the Ministry of Energy and Natural Resources and the Ministry of Foreign Affairs, the two institutions that shape Turkey's energy foreign policy, and published on their websites. In these documents; ministerial speeches, ministerial statements, energy and environment news bulletins, speeches, joint statements, journals, publications, question and answer sections of weekly or monthly press releases of the ministry and strategic plans are analysed one by one. Relevant texts were included in the sample according to whether these contents contain the concept of“energy”or not. The main research question of this study is“What is the role of international system pressure and domestic dynamic factors, which neoclassical realist theory focuses on, in determining Turkey's energy policy?”. In order to answer the main research question, Maxqda programme will be used in the analysis of the data. Content analysis method, which is one of the qualitative research methods, will be used in the analyses, the findings obtained will be reported and the findings will be analysed. As a result of the study, it is seen that the structure of the international system and system pressure are the prominent independent variables in determining Turkey's energy foreign policy. In terms of intra-unit variables, it has been concluded that economic reasons and external dependence on energy are the prominent variables.
Benzer Tezler
- Türk dış politikasında Doğu Akdeniz ve enerji meseleleri (1945-2022)
Eastern Mediterranean and energy issues in Turkish foreign policy (1945-2022)
ZEYNEP PARALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EnerjiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiUluslararası İlişkiler ve Güvenlik Çalışmaları Anabilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT NECİP ARMAN
- Neoklasik realizm çerçevesinde Bush ve Obama dönemlerinde Türkiye'ye yönelik Amerikan dış politikası
American foreign policy towards Türkiye during Bush and Obama administrations in the framework of neoclassical realism
MUSTAFA ÇAKIR
Doktora
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerAkdeniz ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FULYA ÖZKAN
- Güç geçişi dönemlerinde Türk dış politikası: Birinci ve İkinci Dünya Savaşı örnekleri
Turkish foreign policy in power transition periods: Cases of First and Second World Wars
ERHAN SIRT
Doktora
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKİF OKUR
- An analysis of US foreign policy towards Kurds in Iraq (1945-2022)
Amerika Birleşik Devletleri'nin Irak Kürtlerine yönelik dış politikası (1945-2022)
ŞİNASİ BATUR
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Uluslararası İlişkilerTürk-Alman ÜniversitesiAvrupa ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENES BAYRAKLI
- Neoklasik realizm ve dış politika: 1 Mart Tezkeresi örneği
Neoclassical realism and foreign policy: The example of the 1 March Bill
SAMET YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Uluslararası İlişkilerUludağ ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÇİĞDEM AYDIN KOYUNCU