Geri Dön

Nıetzsche ve birinci dönem düşüncesiyle Wıttgensteın'ın Batı ahlak metafiziği eleştirisi

Criticism of Western moral metaphysics in Nietzsche and Wittgenstein's early thought

  1. Tez No: 877134
  2. Yazar: METİN MATUR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. EREN RIZVANOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 165

Özet

Bu çalışmada Batı ahlak metafiziğine ortak eleştirilerde bulunan Nietzsche ve Wittgenstein'ın vardıkları sonuçlar bakımından ayrışmalarının nedeni açık kılınmaya çalışılmıştır. Nietzsche ve Wittgenstein doğanın ahlaki bir yapısının olmadığı, insanın ahlaki sorumluluk yükleyen bir özünün olmadığı (Nietzsche) veya insanın ahlaki bir özünün olmasına rağmen bu özün nesnel olarak bilinemeyeceği (Wittgenstein) ve evrensel bir ahlaki idealin bulunmadığı görüşleriyle bütün ahlak anlayışlarının kanıtlanamaz, metafizik birer insan yorumu olduğunu göstermişlerdir. Ancak Nietzsche ahlaki bir taraf olarak bu eleştirileriyle yerinden ettiği her ahlak değerinin yerine kendi karşıt değerlerini yerleştirmekle kendisinin de ahlaki, metafizik bir yorum yaptığını görmezden gelmiş ya da kendisini kendi eleştirileri karşısında bir istisna saymıştır. Bu bağlamda Nietzsche'nin ahlak anlayışının yine onun eleştirileri karşısındaki durumu ele alınmıştır. Bu süre boyunca Nietzsche düşüncesinin farklı yorumlara konu olmasının sebebinin onun ahlaki söyleme bağlı kalması olduğu gösterilmiştir. Özellikle Nietzsche'nin bengi dönüş, güç istenci ve üstinsan kavramları onun ahlak anlayışında üstlendikleri işlevler üzerinden ele alınarak bunlara dair yorum karşıtlıklarına bir uzlaşı imkânı bulunmaya çalışılmıştır. Wittgenstein ise Nietzsche ile benzer eleştirilerden hareketle ahlaki hiçbir yargının nesnel olamayacağını göstermek amacıyla öncelikle nesnel bilgiyi konu edinmiştir. Dil-dünya karşılıklılığına dayanan bir nesnellik anlayışıyla ahlakın metafizik olduğunu bildirmiştir. Wittgenstein için ahlaki yargılar nesnel olmamalarına rağmen dile getirildiklerinde nesnel bir dil kullanmaktadır. Wittgenstein bütün nesnel olma iddialarına rağmen kanıtlanamaz yorumlar olmaktan öteye gidemeyen ahlaki yargılar söz konusu olduğunda susmak gerektiğini bildirmiştir. Bu bağlamda Wittgenstein'ın susma çağrısının ahlaki bir çağrı olduğu iddia edilerek onun ahlak söz konusu olduğunda eyleme vurguda bulunduğu gösterilmeye çalışılmıştır. Aynı zamanda Wittgenstein'ın yaşamın anlamını ve amacını bulmaya adadığı kişisel hayatında ahlaki hiçbir bildirimde bulunmamasının ahlaka dair bu görüşlerinden kaynaklandığı iddia edilerek onun yaşamı ve düşünceleri arasındaki benzerlik gösterilmeye çalışılmıştır. En son Nietzsche'nin ahlaki söyleme bağlı kalmakla metafizik yaptığı, Wittgenstein'ın ise bu yanılgıya düşmemek adına susmak zorunda kaldığı gösterilmeye çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

In this study, we have tried to explain why Nietzsche and Wittgenstein, who make common criticisms of Western moral metaphysics, diverge in terms of their conclusions. Nietzsche and Wittgenstein showed that all conceptions of morality are unprovable, metaphysical human interpretations with their views that nature has no moral structure, that human beings have no esence that imposes moral responsibility (Nietzsche), or that although human beings have a moral essence, this esence cannot be objectively known (Wittgenstein), and that there is no universal moral ideal. Nietzsche, however, as a moralist, either ignored the fact that he himself made a moral, metaphysica linterpretation by replacing every moral value he displaced by these criticisms with his own opposing values, or considered himself an exception to his own criticisms. In this context, the status of Nietzsche's understanding of morality in the face of his criticisms is discussed. Throughout this period, it has been shown that the reason why Nietzsche'sthought has been subject to different interpretations is his adherence to moral discourse. In particular, Nietzsche's concepts of eternal recurrence, will to power and superhuman are discussed through the functions they assume in his understanding of morality, and an attempt is made to find a compromise to the opposing interpretations of these concepts. Based on similar criticisms as Nietzsche, Wittgenstein primarily focused on objective knowledge in order to show that no moral judgment can be objective. He declared that morality is metaphysical with an understanding of objectivity based on language-world correspondence. For Wittgenstein, although moral judgments are not objective, they use an objective language when they are expressed. Wittgenstein stated that one should keep silent when it comes to moral judgments that, despite all their claims of objectivity, are no more than unprovable interpretations. In this context, by claiming that Wittgenstein's call for silence is a moral call, it is tried to show that he emphasizes action when it comes to morality. At the same time, it has been tried to show the similarity between Wittgenstein's life and his thoughts by claiming that the fact that Wittgenstein did not make any moral statements in his personal life, which he devoted to finding the meaning and purpose of life, was due to these views on morality. Finally, it is tried to show that Nietzsche did metaphysics by adhering to moral discourse, while Wittgenstein had to keep silent in order not to fall into this mistake.

Benzer Tezler

  1. Studien zur literadur und kultur auffassung Friedrich Nietzsche und ihre wiederspiegelung in der Deutschen literadur anhand von Thomas Manns 'Doktor Faustus'

    Friedrich Nietzsche'nin edebiyat ve kültür anlayışı ve Thomas Mann'ın 'Doktor Faustus' adlı eserini örnek alarak bu anlayışın Alman edebiyatına olan etkisi

    NİLGÜN TÜRKER (MANİSA)

    Doktora

    Almanca

    Almanca

    1995

    Alman Dili ve EdebiyatıUludağ Üniversitesi

    PROF.DR. İNGRİD KELLİNG

  2. Modernitenin sonu postmodernitenin başlangıcı üzerine bir inceleme

    A study on the modernism and the beginning of postmodernism

    SELDA TAŞDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    SosyolojiHacettepe Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BEYLÜ DİKEÇLİGİL

  3. The double-headed eagle of the Seljuks a historical study

    Başlık çevirisi yok

    ALİ UZAY PEKER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1989

    Sanat TarihiBoğaziçi Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. APTULLAH KURAN

  4. 1960 ve 1970 yılları arasında Hayat dergisi özelinde Türkiye'de imaj üretimi ve dönemin sanat pratikleriyle ilişkisi

    Image creation in Turkey specific to the 'Hayat' magazine between the years 1960 and 1970 and its relationship with art practices of the period

    MEHMET GÜZEL KAYACAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Güzel SanatlarEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SERENAY ŞAHİN

  5. Gilles Deleuze'ün fark felsefesi: Bergson, Nietzsche ve Spinoza okuması

    Gilles Deleuze's philosophy of difference: The reading of Bergson, Nietzsche and Spinoza

    SADIK EROL ER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    FelsefeAtatürk Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEBAHATTİN ÇEVİKBAŞ