İslâm hukukunda meclis muhayyerliği
The option of session (khiyar al-majlis) in Islamic law
- Tez No: 878535
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM KÂFİ DÖNMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
- Anahtar Kelimeler: Sözleşme, satım sözleşmesi, meclis, akit meclisi, muhayyerlik, meclis muhayyerliği, muhayyerlik meclisi, Contract, contract of sale, al-majlis (the session), majlis al-'aqd (contracting session), al-khiyar (right of option), khiyar al-majlis (right of option of session), majlis al-khiyar (session of right of option)
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 251
Özet
Sözleşmeler, kendilerinden beklenen amacın elde edilmesi için yapılır. Taraflar, bir akit ilişkisi kurarken bu akitle amaçlanan neticenin gerçekleşeceğinden ve sözleşmenin tek taraflı olarak feshedilmeyeceğinden emin olmak isterler. Diğer taraftan sözleşme sonrası birtakım pişmanlıkların ve anlaşmazlıkların ortaya çıkması da mümkündür. İslam hukukunda bu gerekçelerle“(akit) meclisi”kurumu geliştirilmiş, ayrıca“muhayyerlik müessesesi”ortaya çıkmıştır. İslam hukukunda farklı muhayyerlik türleri bulunmaktadır. Bunların bir kısmının meşruiyeti üzerinde görüş birliği olmakla birlikte bazılarında görüş ayrılığı söz konusudur. Tezimizin konusu olan“meclis muhayyerliği”ihtilaf konusu olan muhayyerlik haklarının başında yer alır. Taraflara tek taraflı olarak sözleşmeyi feshetme imkânı veren bu muhayyerlik yetkisi, esasında satım sözleşmesinde pratik olarak“in'ikad”ve“lüzûm”olgularının birbirinden ayrılabileceği, başka bir deyişle satım akdinin bağlayıcı hale gelmesi için icap ve kabul beyanlarının yeterli olmadığı kabulüne dayanır. Bu çalışmada, meclis muhayyerliği konusu mukayeseli bir metot takip edilerek incelenmiştir. Öncelikle“meclis”kavramı detaylı bir şekilde ele alınmış ve meclise ilişkin fıkıh ekollerinin ve İslam hukukçularının tasavvurları analiz edilerek meclis muhayyerliğinin kavramsal ve teorik çerçevesi ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bu çalışma meclis muhayyerliğinin meşruiyetine dair temel ihtilaf noktalarının tespit ve tahlilini, hukukî niteliğini netleştirmeyi ve meclis muhayyerliğine ilişkin hükümleri bütüncül bir bakış açısıyla ele almayı hedeflemektedir. Meclis muhayyerliğiyle ilgili olarak Türkçe literatürde tez düzeyinde yapılmış bir çalışma bulunmamaktadır. Bu nedenle söz konusu çalışma alandaki bir eksikliği kapatmayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Contracts are concluded in order to achieve their expected purpose. When entering into a contractual relationship, the parties want to be sure that the intended result will be realized and that the contract will not be unilaterally terminated. On the other hand, it is also possible for the parties to need additional time when making a contract, and for some regrets and disagreements may arise after the contract. For these reasons, the institution of the“contracting session”(majlis al-'aqd) was developed in Islamic law and the principle of“unity”was introduced within the framework of this institution, and the institution of“right of option”(al-khiyar) also emerged. In Islamic law, there are different types of right of options (al-khiyarat). While there is a consensus on the legitimacy of some of these, there is a difference of opinion on others. The subject of our thesis, the“right of option of session”(khiyar al-majlis), is one of the most controversial rights. This right of option, which allows the parties to unilaterally terminate the contract, is based on the assumption that the facts of“in'ikad”(establishment) and“lüzûm”(binding) can be practically separated from each other in the contract of sale, in other words, the statements of offer and acceptance are not sufficient for the contract of sale to become binding. In this study, issue of the“right of option of session”(khiyar al-majlis) is analyzed by following a comparative method. First of all, the concept of“majlis”is discussed in detail, and the conceptual and theoretical framework of the khiyar al-majlis is tried to be revealed by analyzing the conceptions of the schools of fiqh and Islamic jurists regarding the majlis. This study targets to identify and analyze the main points of disagreement regarding the legitimacy of khiyar al-majlis, to clarify its legal nature, and to address the provisions regarding khiyar al-majlis from a holistic perspective. There is no thesis-level study on the khiyar al-majlis in the Turkish literatüre. Therefore, this study aims to fill a gap in the field.
Benzer Tezler
- İslam borçlar hukukunda meclis ve hükümleri
The majlis (place of the contract) and its rulings in Islamic law of debts
HÜSEYİN AMUCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
DinSelçuk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. HALİT ÇALIŞ
- İslam hukukunda şehirlerarası yolculuklarda yolcu hak ve mükellefiyetleri
Postgraduate thesispassenger's rights and obligations in inter-sities
RIZA KIZILASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinKastamonu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ÖZDEMİR
- İran Hukuku'nda hizmet (iş) akdi ve haklı nedenle sona erdirilmesi (Türk Hukuku ile karşılaştırmalı olarak)
Başlık çevirisi yok
MOHAMMED RIZA MOCTEHİDİ
- İslâm hukukuna göre elektronik ortamda yapılan akitlerde rıza unsuru (Medenî kanunla mukayeseli)
Satisfaction in electronic trade deals
IDREES AHMED SULAIMAN SULAIMAN
Yüksek Lisans
Arapça
2019
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET SELİM ASLAN
- İslam Hukuk tarihinde kanun yolu olarak Temyiz mahkemesi ve Osmanlı Devleti'ndeki işleyişi
Court of appeal in the history of Islamic Law as course of law and its operation in Ottoman State
MUSTAFA GÜRBÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ŞAMİL DAĞCI