Kamu hastanelerinde üretim etkinliğinin mekansal analizi
Spatial analysis of production efficiency in public hospitals
- Tez No: 879244
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMRE ATILGAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 226
Özet
Bu çalışmanın temel amacı, Mekansal Stokastik Sınır Analizi (MSSA) yöntemini kullanarak Türkiye'deki kamu hastanelerinin üretim etkinliklerini araştırmaktır. MSSA yöntemi, geleneksel yöntemlerin aksine, mekansal faktörleri ve gözlemlenemeyen heterojenliği dikkate alarak hastane etkinliklerini daha kapsamlı ve doğru bir şekilde tahmin etme imkanı sunmaktadır. Geleneksel yöntemlerin hastane etkinliklerini ölçmede yetersiz kaldığı durumlarda, MSSA yöntemi, mekansal bağımlılıkları ve heterojenliği modelleyerek daha gerçekçi ve kapsayıcı yorumlar yapabilme niteliğine sahiptir. Bu bağlamda, çalışmamız MSSA modelinin sağlık hizmetleri alanında uygulanabilirliğini ve etkinliğini inceleyerek literatürdeki boşluğu doldurmayı amaçlamaktadır. Çalışmada 2012-2014 yılları arasındaki Türkiye'deki 429 kamu hastanesine ait veri seti kullanılmıştır. MSSA modeli, ayaktan tedavi, yatarak tedavi ve ameliyat çıktı göstergeleri üzerinden ekonometrik modellemeler yapılarak uygulanmıştır. Mekansal etkileri yansıtmak için farklı komşuluk tanımlamaları kullanılmıştır. Temel bulgular, poliklinik sayısı için hastanelerde pozitif ve anlamlı mekansal bağımlılık olduğunu göstermektedir. Bu, hastanelerin mekansal yakınlıklarının poliklinik hizmetlerinde etkinliklerini etkilediğini ortaya koymaktadır. Ancak, hasta günü sayısı ve ağırlıklı ameliyat sayısı için genel olarak mekansal etkileşim saptanmamıştır. Mekansal etkilerin varlığı, poliklinik hizmetlerinde etkinlik skorlarını önemli ölçüde etkilemekte, diğer hizmetlerde ise bu etki gözlenmemektedir. Bu bulgular, MSSA yönteminin hastane etkinliklerinin ölçümünde daha gerçekçi sonuçlar sunduğunu göstermektedir. Çalışma, literatüre önemli bir katkı sunarken, politika yapıcılar ve hastane yöneticileri için de değerli çıkarımlar sağlamaktadır. Mekansal bağımlılıkların dikkate alınması, sağlık hizmetlerinin planlanmasında ve kaynak dağılımında daha etkili stratejilerin geliştirilmesine olanak tanımaktadır. Özellikle, poliklinik hizmetlerinde mekansal etkileşimlerin belirgin olması, sağlık hizmetlerinin coğrafi olarak dengeli bir şekilde dağıtılmasının önemini vurgulamaktadır. Gelecekte yapılacak çalışmalar, MSSA modelinin daha geniş veri setlerinde uygulanarak, sağlık hizmetlerinin etkinliğini artırmaya yönelik daha kapsamlı stratejilerin geliştirilmesine katkıda bulunabilir. Ayrıca, bu çalışmanın Türkiye örneğinde farklı yıllar için tekrarlanması, zaman içindeki değişimlerin ve eğilimlerin daha iyi anlaşılmasını sağlayarak literatürü daha da zenginleştirebilir. Farklı yıllara ait verilerin analizi, sağlık politikalarının uzun vadeli etkilerini değerlendirme ve iyileştirme fırsatı sunarak, sağlık hizmetlerinin sürdürülebilirliği ve verimliliği konularında daha derinlemesine bilgi edinilmesini mümkün kılacaktır. Bu tür çalışmalar, mevcut politikaların etkinliğini gözden geçirme ve gelecekteki planlamalar için sağlam bir temel oluşturma açısından da önemli katkılar sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
The primary aim of this study is to investigate the production efficiency of public hospitals in Turkey using the Spatial Stochastic Frontier Analysis (SSFA) method. Unlike traditional methods, the SSFA method considers spatial factors and unobserved heterogeneity, offering a more comprehensive and accurate estimation of hospital efficiencies. In cases where traditional methods fall short in measuring hospital efficiencies, the SSFA method provides more realistic and inclusive interpretations by modeling spatial dependencies and heterogeneity. Accordingly, this study aims to fill a gap in the literature by examining the applicability and effectiveness of the SSFA model in the field of healthcare services. The study utilizes data from 429 public hospitals in Turkey, covering the years 2012-2014. The SSFA model is applied through econometric modeling of outpatient treatment, inpatient treatment, and surgical output indicators. Different neighborhood definitions are used to reflect spatial effects. The main findings indicate a positive and significant spatial dependency for outpatient services, suggesting that the proximity of hospitals influences their efficiency in delivering outpatient care. However, no significant spatial interaction was detected for inpatient days and weighted surgical procedures. The presence of spatial effects significantly impacts efficiency scores in outpatient services, while such effects are not observed in other services. These findings demonstrate that the SSFA method provides more realistic results in measuring hospital efficiency. The study contributes significantly to the literature while offering valuable insights for policymakers and hospital administrators. Considering spatial dependencies allows for the development of more effective strategies in the planning and allocation of healthcare resources. The pronounced spatial interactions in outpatient services underscore the importance of geographically balanced distribution of healthcare services. Future studies applying the SSFA model to larger datasets and across different years in Turkey could enhance the understanding of temporal changes and trends, thereby enriching the literature further. Analyzing data from different years would offer opportunities to assess and improve the long-term impacts of health policies, providing deeper insights into the sustainability and efficiency of healthcare services. Such studies would also make significant contributions by reviewing the effectiveness of current policies and forming a solid foundation for future planning.
Benzer Tezler
- Sağlıkta verimlilik karne uygulamaları, hastanelerin etkinliğinin stokastik sınır yaklaşımı ile değerlendirilmesi: AI rol grubu hastaneler örneği
Efficiency in health care applications, evaluation of the efficiency of hospitals with the stockastic frontier approach: The example of the AI role group hospitals
MEHMET KOCA
Doktora
Türkçe
2021
Hastanelerİstanbul Medipol ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YETER DEMİR USLU
- Sağlık sektöründe e-devlet uygulamaları üzerine bir araştırma: Isparta ili örneği
A study on e-government applications in the health sector: Isparta case
NAZIM SÖĞÜT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Kamu YönetimiSüleyman Demirel ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞEFİKA EDA ÇİÇEK
- Hastanelerde iş akımına bağlı olarak fiyatlandırmaya yönelik maliyet hesaplama modeli geliştirme örnek çalışması
Developing a work-flow based costing model in hospitals: A case study
HÜSEYİN BÜYÜKKAYIKÇI
Doktora
Türkçe
1997
HastanelerHacettepe ÜniversitesiSağlık Kurumları Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEVFİK DİNÇER
- Kamu hastanelerinde tedarik zinciri yönetimi ve örnek bir uygulama
Suplly chain management in public hospitals and a sample application
İLKAY EMİNE BAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Sağlık Kurumları YönetimiDokuz Eylül Üniversitesiİşletme Bölümü
PROF. DR. SEMRA AYTUĞ
- Özel ve kamu hastanelerinde toplam kalite yönetimi uygulamalarının çalışan sağlık personeli tarafından algılanması: Malatya ili örneği
Private and public hospitals perception of total quality management pratices by employee health professional: A sample from Malatya city
SÜLEYMAN DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
İşletmeİnönü Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET MUSTAFA YÜCEL