Examining 4600 years of human-environment interaction:climate and vegetation history around lake burdur(Southwestern Türkiye) through palynological analysis
4600 yıllık insan-çevre etkileşiminin araştırılması: burdurgölü (Güneybatı Türkiye) çevresindeki iklim ve bitki örtüsütarihinin palinolojik analizlerle incelenmesi
- Tez No: 879332
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DEMET BİLTEKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Antropoloji, Arkeoloji, Arkeometri, Anthropology, Archeology, Archaeometry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Antropoloji Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 181
Özet
Akdeniz, Ege ve Orta Anadolu'nun kesişiminde yer alan Burdur, binlerce yıllık yerleşim geçmişine sahip zengin bir tarihe sahiptir. Bölgenin tarihsel ve arkeolojik gelişimi üzerine kapsamlı çalışmalar yapılmış olsa da, geçmiş iklim, bitki örtüsü ve insan-çevre etkileşimleri konusunda önemli bir araştırma boşluğu bulunmaktadır. Bu araştırma boşluğunun doldurulması, bölgenin geçmişine dair daha kapsamlı bir anlayış sağlayacaktır. Bu eksikliği gidermek amacıyla, yaklaşık 4,600 yıl öncesine (MÖ 2650 civarı) tarihlenen Burdur Gölü'nden alınan sediman karotu BRDR-2 üzerinde palinolojik analiz yapılmıştır. Bu analiz, bölgedeki çeşitli vekil verilerin incelenmesini ve CHELSA ve Paleoview gibi paleoiklimsel verilerle birlikte tarihsel kayıtların entegrasyonunu içermektedir. Farklı yöntemlerin birleştirilmesiyle, bu araştırma Burdur havzasının tarihi peyzajını şekillendiren karmaşık etkileşimleri aydınlatmayı ve uzun vadeli değişimlere dair bakış açısı sunmayı amaçlamaktadır. Bu kapsamlı yaklaşım, bölgenin ekolojik ve kültürel evrimini daha iyi anlamamıza olanak tanıyacaktır. Burdur Gölü'nden alınan karota dayalı olarak yapılan polen analizine göre, havza genel olarak Quercus ilex-coccifera tipi (herdem yeşil meşe), Olea (zeytin), Juglans (ceviz) ve çam ağaçları (Pinus brutia ve Pinus nigra) ile domine edilmiştir. Ayrıca, Cedrus libani (sedir) gibi kozalaklı ağaçlar da belirgin bir şekilde tespit edilmiştir, bu da bu türün Toros Dağları'ndan uzun mesafeli taşınmasını işaret etmektedir. Burdur Gölü'nden alınan karot üzerinden yapılan fosil polen analizi sonuçları, Erken Tunç Çağı'nda iklim değişikliklerinin yanı sıra yerleşim genişlemesi ve nüfus artışının, muhtemelen tarımsal faaliyetlerden kaynaklanan, bitki örtüsü üzerinde önemli bir etkisi olduğunu göstermektedir. Bu analizler, Doğu Akdeniz genelindeki fosil polen çalışmalarında belirtilen ve artan tarımsal faaliyetler ile geniş çaplı ormansızlaştırmaya işaret eden Beyşehir İskan Dönemi'nin izlerini de ortaya koymaktadır. Bu dönemin, bölgedeki diğer fosil polen çalışmalarından farklı olarak, Roma İmparatorluk döneminde başlayıp Erken Modern Osmanlı Dönemi'ne kadar devam eden belirgin bir zaman diliminde meydana gelmesi dikkate değerdir. Vekil veriler ve paleoiklim modellerinin çıktıları birlikte değerlendirildiğinde, bu faaliyetlerde iklimin etkisinin nispeten dolaylı olabileceği ve insanların peyzaj üzerinde daha büyük bir etkiye sahip olduğu öne sürülebilir.Burdur'da gözlemlenen belirgin model, bölgenin daha geniş iklimsel ve insan kaynaklı değişikliklere verdiği benzersiz tepkiyi vurgulayarak, binyıllar boyunca insan-çevre etkileşimlerini anlamak için değerli bir örnek sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Burdur, located at the intersection of the Mediterranean, Aegean, and Central Anatolia, boasts a rich history of continuous human habitation spanning millennia. Despite extensive scholarly focus on the region's historical and archaeological development through various methods, a significant research gap persists regarding ancient climate, vegetation, and the intricate relationships between humans and the environment. To address this comprehensively, sediment core BRDR-2, retrieved from Lake Burdur and dating back approximately 4,600 years BP (around 2650 BC), underwent palynological analysis. This analysis integrates multiple approaches, including the examination of various proxy records around the study region and the incorporation of paleoclimatic data from sources like CHELSA and Paleoview, as well as historical accounts. By merging diverse scientific approaches, this research aims to illuminate the complex interactions that have shaped the historical landscape of the Burdur Basin and offer insights into its enduring significance. According to the pollen analysis, the basin is dominated by Quercus ilex-coccifera type (evergreen Quercus), Olea (olive), Juglans (walnut), and pine trees (Pinus brutia and Pinus nigra). Additionally, among coniferous trees, Cedrus libani (cedar) stands out, indicating the long-distance transportation of this species from the Taurus mountain ranges. The fossil pollen analysis shows that alongside salient climatic changes during the Early Bronze Age, settlement expansion and population growth had a noticeable impact on vegetation, resulting from a significant increase in agricultural activities. This analysis also indicates the signals of the Beyşehir Occupation Phase (BOP), marked by increased agricultural activities and a significant trend toward extensive deforestation, a pattern commonly observed in pollen sites across the Eastern Mediterranean. Notably, this phase occurred in Burdur within a distinct timeframe, beginning during Roman expansion and persisting until the Early Modern Ottoman Period, compared to other sites in the region. While other regions experienced similar anthropogenic influences, Burdur's unique timeline of these events highlights a distinct pattern. During the Roman period, significant agricultural intensification and deforestation were evident, continuing into the Early Modern Ottoman period. This contrasts with other areas where such activities might have started later or ended earlier. Considering the amplification of this anthropogenic activity alongside corroborating proxy data and paleoclimate models in the area, it can be suggested that the climatic influence on this trend might be relatively indirect, while humans may have had a more significant impact on the landscape. The distinct pattern observed in Burdur underscores the region's unique response to broader climatic and human-induced changes, offering a valuable case study for understanding human-environment interactions over millennia.
Benzer Tezler
- Karadeniz bölgesi'nde alışveriş bağımlılığı olan bireylerin psikolojik semptomları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between shopping addiction and psychological symptoms of individuals in Black Sea region
ŞURA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKBEN HIZLI SAYAR
- Karadeniz bölgesi'nde alkol kullanan bireylerin psikolojik semptomları ve aleksitimi düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
An investigation of the relationship between psychological symptoms and levels of alexithmia of individuals who use the alcohol in the black sea region
SENA KUYUMCUOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERİDE GÖKBEN HIZLI SAYAR
- Öğütülmüş çelikhane cürufu, kireç ve deniz suyun killerin iyileştirilmesinde kullanımı
Using ground steel slag, lime and sea water in clayey soil stabilization
GAMZE BİLGEN
Doktora
Türkçe
2011
İnşaat MühendisliğiKocaeli Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYDIN KAVAK
- TRT repertuvarında bulunan Aydın türkülerinin makam-ayak usul ve tür yönünden incelenmesi
Examining Aydın folk songs in the TRT reporty acording to makam-ayak, rhytm and kind
ŞAKİR YILDIRIM
- Süper lise öğrencilerinin kendini kabul düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi
Examining super high school students self-acceptance level according to some variable
NEŞET AKTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FİLİZ BİLGE