The effectiveness of cognitive bias modification on intolerance of uncertainty: A randomized controlled trial
Bilişsel yanlılık değişiminin belirsizliğe tahammülsüzlük üzerindeki etkililiği: Randomize kontrollü bir çalışma
- Tez No: 879336
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN MERAL ÖGÜTCÜ, DOÇ. DR. CEREN GÖKDAĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İzmir Ekonomi Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Belirsizliğe tahammülsüzlük (BT), çeşitli psikolojik sorunlarda ortak görülen yani tanılar üstü rolü olan ve duygusal sorunların ortaya çıkmasında kritik öneme sahip bir bireysel farklılıktır. Bilişsel davranışçı yaklaşıma göre, belirsiz durumların yanlış yorumlanması BT'ye neden olur ve bu da psikolojik sorunlara zemin hazırlar. Bu nedenle, BT'ye müdahale etmenin yolu, kişilerin bilişsel yanlılıklarına müdahale etmekten geçer. Bilişsel yanlılık değişimi (BYD), psikopatoloji ile ilişkili bilişsel yanlılıkları azaltmayı amaçlayan ve bu amaçla kişilerin bir dizi uyarana maruz kaldığı paradigmaları içeren bir yöntemdir. Bu araştırmanın amacı, internet tabanlı BYD yorumlama yanlılığı (iBYD-Y) müdahalesinin BT ve eş zamanlı olarak psikolojik belirtiler üzerindeki etkisini randomize kontrollü bir çalışma ile incelemektir. Araştırmanın örneklemi, klinik olmayan 18-40 yaş arası 90 kadın katılımcıdan oluşmuştur. Katılımcılar, üç oturumluk müdahale alan iCBM-I grubuna ve bekleme listesi kontrol grubuna rastgele atanmıştır. Veri toplama esnasında, öz bildirim ölçümü olarak Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği-12, Kısa Belirti Ölçeği-25, Pozitif ve Negatif Duygu Ölçeği, davranışsal ölçüm olarak ise Boncuk Görevi ve Yorumlama Yanlılığı Görevi kullanılmıştır. Ölçümler müdahale öncesi, sonrası ve 1 ay sonrasında yapılmıştır. Elde edilen veriler tekrarlı ölçümler karışık desen ANOVA ile analiz edilmiştir. Sonuçlar, öz bildirim ölçümlerinde müdahale ve kontrol grupları arasında anlamlı bir fark olmadığını göstermiştir. Her iki grup da BT düzeylerinde, olumsuz duygulanımda ve psikolojik belirtilerde benzer düşüş eğilimleri göstermiştir. Davranışsal ölçümlerde ise iCBM-I müdahalesinin yorumlama yanlılığı ölçümlerinde olumlu etkileri olduğu, bu etkinin bir ay sonrasında da devam ettiği bulunmuştur. Bu bulgular, iCBM-I'in semptom düzeyini etkilemediğini ancak yorumlama yanlılığını iyileştirdiğini göstermektedir. Bulgular, alanyazın ışığında tartışılmış ve gelecekteki araştırmalar ve klinik uygulamalar için önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Intolerance of Uncertainty (IoU) is a transdiagnostic factor common to several psychological disorders and is critical to the development of emotional problems. According to the cognitive-behavioral approach, misinterpretation of uncertain situations leads to IoU, predisposing individuals to psychological problems. Therefore, intervening in IoU involves addressing cognitive biases. Cognitive bias modification (CBM) is a method aimed at reducing biases by exposing individuals to a series of stimuli. This study examines the effect of an internet-based CBM interpretation bias (iCBM-I) intervention on IoU and concurrent psychological symptoms with randomized controlled trials. The sample consisted of 90 non-clinical female participants aged 18-40. Participants were randomly assigned to either the iCBM-I group receiving a three-session intervention or a waitlist control group. Data collection involved self-report measures including the Intolerance of Uncertainty Scale-12, the Brief Symptom Measure-25, the Positive and Negative Affect Schedule, as well as behavioral measures such as the Beads Task and Interpretation Bias Task. Measurements were taken pre-intervention, post-intervention, and one month later. The data were analyzed using mixed-design repeated measures ANOVAs. Results showed no significant differences between the intervention and control groups in self-report measures. Both groups exhibited similar reductions in IoU, negative affect, and psychological symptoms. However, in behavioral measures, the iCBM-I intervention had positive effects on interpretation bias measures, and these effects persisted one-month measurements. These findings suggest that while iCBM-I does not affect symptom levels, it improves interpretation bias. The results were discussed in light of the literature, and recommendations for future research and clinical practice were provided.
Benzer Tezler
- Obsesif-kompulsif belirtileri azaltmada birleştirilmiş bilişsel yanlılık değişimlemeye yönelik müdahalenin etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of combined cognitive bias modification on obsessive compulsive symptoms
SILA DERİN
- 12 yaş altındaki çocuklar için oyun terapilerinin etkinliliği: Bir sistematik literatür taraması
Effectiveness of play therapies for children under 12: A systematic literature review
BETÜL SERTKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAĞMUR ULUSOY DOĞMUŞ
- Davranışsal iktisat bağlamında ekonomik karar verme: Bilişsel ön yargı uygulamaları
Economic decision making in the context of behavioral economics: Applications of cognitive bias
NERMİN YEŞİLÇÖLLÜ
- Prenatal dönemde uygulanan non-farmakolojik yöntemlerin gebe kadınların stresi üzerine etkisinin network meta-analiz yöntemi ile karşılaştırılması
Comparison of the effect of non-pharmaceutical interventions on pregnant women's stress using network meta-analysis
FİLİZ DEĞİRMENCİ
Doktora
Türkçe
2023
HemşirelikMersin ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DUYGU VEFİKULUÇAY YILMAZ
DR. ÖĞR. ÜYESİ KADRİYE PINAR AMBARCIOĞLU KISAÇAM
- Sosyal anksiyete bozukluğu belirti düzeyi yüksek ve düşük olan bireylerin çeşitli psikolojik değişkenler ve bilişsel yanlılıklar açısından karşılaştırılması: Bir bilgece farkındalık temelli psikoeğitim programı önerisi
The comparison of individuals with high social anxiety disorder symptoms with individuals with low social anxiety disorder symptoms in terms of psychological variables and cognitive biases: proposal for a mindfulness based psychoeducation program
DİLAY ELDOĞAN