Geri Dön

Ergenlerin algılanan ebeveyn tutumları, bağlanma stilleri ve psikolojik sağlamlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Examining the relationship between adolescents' perceived parental attitudes, attachment styles and psychological resilience levels

  1. Tez No: 879403
  2. Yazar: ÜMMÜGÜLSÜM DERİN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜLENT TANSEL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Gelişim Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 97

Özet

Bu araştırmanın amacını ergenlik dönemindeki bireylerde ebeveyn bağlanması, algılanan ebeveyn tutumu ve psikolojik sağlamlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi oluşturmaktadır. Araştırmanın evrenini Türkiye'de yaşayan 10-18 yaş aralığındaki ergen bireyler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklem grubunu basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilen 200 ergen birey oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri katılımcılara, Katılımcı Bilgi Formu, Anne-Baba Tutum Ölçeği, Ergenlerde Psikolojik Sağlamlık Ölçeği ve Üç Boyutlu Bağlanma Stilleri Ölçekleri uygulanarak toplanmıştır. Veriler SPSS-24 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde, kategorik karşılaştırmalar bağımsız gruplarda t-Testi ve ANOVA analizi ile Pearson Korelasyon Analizi ile, Regresyon Analizi ise Doğrusal Regresyon Analizi ile yürütülmüştür. Elde edilen sonuçlara göre; araştırmaya katılan ergenlerin psikolojik sağlamlılık, algılanan ebeveyn tutumu kabul ile ilgi boyutunun ve bağlanma stillerinden güvenli bağlanma düzeylerinin cinsiyetlerine göre anlamlı olarak farklılaştığı; erkek katılımcıların psikolojik sağlamlılık, güvenli bağlanma ve algılanan ebeveyn tutumu kabul ve ilgi düzeyinin daha yüksek olduğu elde edilmiştir. Yaşa göre farklılaşma durumu incelendiğinde; ilköğretim kademesindeki öğrencilerin lise kademesinde bulunan öğrencilere göre psikolojik sağlamlık düzeylerinin yüksek olduğu, üniversite düzeyindekilerin kaçınan bağlanma ve kaygılı/kararsız bağlanma puanlarının ilköğretim, ortaöğretim ve lise düzeyindekilerin aldıkları puanlardan daha yüksek olduğu görülmüştür. Algılanan ebeveyn tutumları psikolojik özerklik boyutuna yönelik analizler de ortaöğretim düzeyinde olan katılımcıların psikolojik özerklik boyutu puanlarının lise öğrencilerinden, ilköğretim düzeyineki katılımcıların psikolojik özerklik boyutu puanlarının ise üniversite düzeyindeki öğrencilerden yüksek olduğu; psikolojik sağlamlık toplam puanının algılanan ebeveyn tutumu kabul ve ilgi boyutu ile pozitif yönde orta şiddette, psikolojik özerklik boyutu ile pozitif yönde düşük şiddette, denetleme alt boyutu ile pozitif yönde orta şiddette ilişki içinde olduğu görülmüştür. Psikolojik sağlamlık ve bağlanma stilleri arasındaki ilişkiye yönelik yürütülen analizler sonucunda psikolojik sağlamlık toplam puanının güvenli bağlanma boyutu ile pozitif yönde orta şiddette kaçınan bağlanma boyutu ile negatif yönde orta şiddette ve kaygılı/kararsız bağlanma boyutu ile negatif yönde düşük şiddette ilişki içinde olduğu tespit edilmiştir. Algılanan ebeveyn tutumları kabul ve ilgi boyutu ile güvensiz bağlanma stillerinden kaçınan bağlanma ve kaygılı/kararsız bağlanma stili arasında pozitif yönde düşük şiddette ilişki olduğu görülmüştür. Araştırmanın bulguları ebeveynlerini denetleyici olarak algılayan bireylerin güvenli bağlanma düzeylerinin yüksek olduğunu, ebeveynlerinden algıladıkları kabul ve ilgi düzeyi yüksek olan katılımcıların kaçınan bağlanma ve kaygılı/kararsız bağlanma düzeylerinin yüksek olduğunu göstermektedir. Algılanan ebeveyn tutumu özerklik boyutuna bakıldığında ise özerklik boyutu ile kaçınan bağlanma ve kaygılı/kararsız bağlanma arasında negatif yönde orta şiddette ilişki olduğu görülmüştür. Çalışmada elde edilen sonuçlara göre çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Özet (Çeviri)

The purpose of this study is to examine the relationship between parental attachment, perceived parental attitude and psychological resilience levels in adolescents. The population of the research consists of adolescent individuals between the ages of 10-18 living in Turkey. The sample group of the research consists of 200 adolescent individuals selected by simple random sampling method. The data of the study were collected by applying the Participant Information Form, Parental Attitude Scale, Adolescent Psychological Resilience Scale and Three-Dimensional Attachment Style Scales to the participants. The data were analyzed using the SPSS-24 package program. In the analysis of the data, categorical comparisons were carried out with t-Test and ANOVA analysis in independent groups, Pearson Correlation Analysis, and Regression Analysis was carried out with Linear Regression Analysis. According to the results obtained; Psychological resilience, perceived parental attitude, acceptance and concern dimension, and secure attachment levels of attachment styles of the adolescents participating in the study differed significantly according to their gender; It was found that male participants had higher levels of psychological resilience, secure attachment, and perceived parental attitude acceptance and interest. When the differentiation according to age is examined; It was observed that the psychological resilience levels of students at the primary school level were higher than those at the high school level, and the avoidant attachment and anxious/ambivalent attachment scores of those at the university level were higher than the scores of those at the primary, secondary and high school levels. Analyzes regarding the psychological autonomy dimension of perceived parental attitudes showed that the psychological autonomy dimension scores of secondary school participants were higher than those of high school students, and the psychological autonomy dimension scores of primary school participants were higher than those of university level students; It was observed that the psychological resilience total score had a moderately positive relationship with the perceived parental attitude acceptance and interest dimension, a low positive relationship with the psychological autonomy dimension, and a moderately positive relationship with the supervision sub-dimension. As a result of the analyzes conducted on the relationship between psychological resilience and attachment styles, it was determined that the total psychological resilience score had a positive, moderate relationship with the secure attachment dimension, a negative, moderate relationship with the avoidant attachment dimension, and a low negative relationship with the anxious/ambivalent attachment dimension. It was observed that there was a positive, low-intensity relationship between the acceptance and caring dimension of perceived parental attitudes and avoidant attachment styles, insecure attachment styles, and anxious/ambivalent attachment styles. The findings of the study show that individuals who perceive their parents as controlling have high levels of secure attachment, and participants who perceive high levels of acceptance and interest from their parents have high levels of avoidant attachment and anxious/ambivalent attachment. When the perceived parental attitude autonomy dimension was examined, it was seen that there was a moderate negative relationship between the autonomy dimension and avoidant attachment and anxious/ambivalent attachment. According to these results, various suggestions were made.

Benzer Tezler

  1. Madde kullanım bozukluğu olan ve olmayan ergenlerin bağlanma stilleri yönünden karşılaştırılması

    Comparison of the attachment styles of normal adolescence and adolescence diagnosed with substance use disorder

    HİLAL AYDOĞDU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    HemşirelikEge Üniversitesi

    Psikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MAHİRE OLCAY ÇAM

  2. Ergenlerin algılanan helikopter ebeveyn tutumları ile bağlanma stillerinin incelenmesi

    Investigation of the percieved helicopter parent attitudes and attachment styles of adolescents

    DİDEM ÖZBEY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikolojiToros Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ F. SEMA GÜRKAN

  3. Algılanan ebeveyn tutumlarına göre ergenlerde görülen öz-denetim sorunları ve kişilerarası ilişkilerde bağlanma stillerinin incelenmesi

    Examination of self-regulation problems in adolescents and attachment styles in interpersonal relationships based on perceived parental attitudes

    ALMİNA SENA ZEYBEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Medipol Üniversitesi

    Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM HALUK YAVUZER

  4. Ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılığı ile algılanan helikopter ebeveyn tutumları ve bağlanma stilleri arasındaki ilişki

    The relationship between middle school students' digital game addiction and perceived helicopter parenting attitudes and attachment styles

    RUKİYE ARSLAN YAĞIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikolojiÜsküdar Üniversitesi

    Uygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ASİL ÖZDOĞRU

  5. Adolescents' self-disclosure to mother: Links to attachment anxiety, avoidance and perceived parenting style of the mother

    Ergenlerin kendilerini annelerine açması: Bağlanma kaygısı ve kaçınması ile anneden algılanan ebeveynlik tutumu arasındaki bağlantılar

    DİLAY CELASUN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Psikolojiİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DİANE SUNAR