Diyaloğa dayalı kapsayıcı kitap okuma programı'nın okul öncesi çocukların sosyal kabul, farklılıklara saygı ve öykü anlama düzeylerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of the dialogic inclusive reading program on preschool children's social acceptance, respect for differences and story comprehension
- Tez No: 880070
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLDEN UYANIK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 180
Özet
Okul öncesi dönem çocuklarının gelişimi desteklenirken çocuklara sunulacak içerik oldukça önemlidir. Ancak son yıllarda yapılan araştırmalarda, çocuklara sunulacak içeriğin yanı sıra bu içeriğin nasıl sunulacağının da öğrenme sürecinin başarısı için oldukça önemli olduğu vurgulanmaktadır. Literatürde diyaloğa dayalı okumanın, kapsayıcı bir ortam yaratmak için gerekli sosyal öğrenme becerilerini ve diğer yeterlilikleri öğretmek amacıyla yapılan basit bir uygulama olarak kullanılabileceğinin belirtilmesi bu çalışmanın çıkış noktalarından biridir. Buradan hareketle bu çalışmanın üç temel bölümü bulunmaktadır. Araştırmanın birinci bölümünde okul öncesi dönemde yer alan 48-72 aylık çocukların öykü anlama becerilerinin değerlendirilmesine yönelik bir rubrik geliştirilmesi, geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılması amaçlanmaktadır. Araştırmanın bu bölümünde nicel araştırma yöntemlerinden tarama deseni kullanılmıştır. Öykü Anlama Rubriği İstanbul'da yer alan anasınıfı, bağımsız anaokulu ve uygulama anasınıflarında okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden toplam 340 çocukla uygulanmıştır. Öykü Anlama Rubriği M ve T formu olmak üzere iki paralel formdan oluşmaktadır. M ve T formu araştırmacı tarafından yazılıp resimlenen iki adet resimli çocuk kitabını ve her form için; 10 soru, Öyküyü Anlama Rubriği puanlama rehberi ve puanlama çizelgesi içermektedir. Bu ölçeğin güvenirlik katsayılarının hesaplanması için eşdeğer formlar yöntemi kullanılmıştır. Ölçeğin kapsam geçerliğinin belirlenmesi amacıyla 12 uzmandan görüş alınmıştır. Rubriğin ölçüt geçerliğinin belirlenmesi amacıyla aynı kapsamı ölçtüğü bilinen geçerli ve güvenirliği daha önceki çalışmalarla belirlenmiş Türkçe Erken Dil Gelişim Testi Alıcı Dil Alt Testi A Formu ve Erken Okuryazarlık Becerileri Değerlendirme Aracı'nın Alt Testi olan Öyküyü Anlama Alt Testi kullanılmıştır. Öykü Anlama Rubriği M formu Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayısı .759 ile T formu .763 ile yüksek düzeyde iç tutarlılığa sahiptir. Uygulamacılar arası uyum katsayısı sonuçları arasında .01 düzeyinde anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir. Bu doğrultuda Öykü Anlama Rubriği'nin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmış 10 maddeden ve iki paralel formdan (M ve T Formu) oluşan bir ölçme aracıdır. Araştırmanın ikinci bölümünde, Diyaloğa Dayalı Kapsayıcı Kitap Okuma Programı geliştirilmiştir. Program geliştirilirken Taba-Tyler program geliştirme modelinin aşamaları takip edilmiştir. Programın geçerliğini belirlemek amacıyla 10 uzmandan uzman görüşü alınmıştır. Alınan görüşler doğrultusunda programın 60-72 aylık okul öncesi dönem çocukları için uygulanabileceği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın üçüncü bölümünde, Diyaloğa Dayalı Kapsayıcı Kitap Okuma Programı'nın çocukların sosyal kabul, farklılıklara saygı ve öykü anlama düzeylerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmada yarı deneysel desenlerden denkleştirilmemiş kontrol gruplu ön test-son test deseni kullanılmıştır. Deney grubunda 32; kontrol grubunda 30 çocuk olmak üzere toplam 62 çocuk araştırmanın üçüncü bölümünde yer alan deneysel sürece katılmıştır. İlk olarak tüm gruplara deneysel işlem öncesinde Okul Öncesi Kabul Ölçeği: Yenilenmiş Formu, Farklılıklara Saygı Ölçeği, Öykü Anlama Rubriği M Formu ön test olarak uygulanmıştır. Daha sonra deney grubuna 16 oturum 8 hafta sürecek şekilde deneysel işlem uygulanmıştır. Deneysel işlem süreci sonrasında, deney ve kontrol gruplarına Okul Öncesi Kabul Ölçeği: Yenilenmiş Formu, Farklılıklara Saygı Ölçeği, Öykü Anlama Rubriği T Formu son test olarak uygulanmıştır. Son testlerin uygulanmasından beş hafta sonra izleme testleri yapılmıştır. Diyaloğa Dayalı Kapsayıcı Kitap Okuma Programı'nın çocukların sosyal kabul, farklılıklara saygı ve öykü anlama düzeylerine etkisine yönelik bulgular incelendiğinde; deney grubundaki çocukların sosyal kabul, farklılıklara saygı ve öykü anlama düzeylerinde kontrol grubunda yer alan çocuklara göre, anlamlı düzeyde bir artış görülmektedir. Bir başka deyişle, Diyaloğa Dayalı Kapsayıcı Kitap Okuma Programı'nın çocukların sosyal kabul, farklılıklara saygı ve öykü anlama düzeylerini geliştirmede etkilidir. Araştırmanın sonuçları ilgili literatür doğrultusunda tartışılmış ve araştırmacılar ve uygulayıcılara yönelik öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
During the preschool period, the content presented to support the development of children is crucial. However, recent research emphasizes not only the content but also how it is presented is significantly important for the success of the learning process. In the literature, it is noted that dialogic reading can be used as a simple implementation to teach necessary social learning skills and other competencies to create an inclusive environment. Based on this point, this study has three main sections. The first section of the research aims to develop a rubric for assessing story comprehension skills of children aged 48-72 months in the preschool period and to conduct validity and reliability studies. Scanning design, one of the quantitative research methods, was used in the research. The Story Comprehension Rubric was implemented with a total of 340 children attending preschool education in Istanbul. The Story Comprehension Rubric consists of two parallel forms: Form M and Form T. Each form includes two illustrated children's books written and illustrated by the researchers, 10 questions, a scoring guide, and a scoring table for Story Comprehension Rubric. Equivalent forms method was used to calculate the reliability coefficients of the rubric. Views were obtained from 12 experts to determine the content validity of the rubric. To determine the criterion validity of the rubric, Turkish Early Language Development Test (TEDİL) Receiver Language Subtest A form and the Story Comprehension Subtest of the Early Literacy Skills Assessment Tool (EOBDA) were used, which were known to measure the same scope and had been determined valid and reliable in previous studies. The Cronbach's alpha internal consistency coefficient for Form M of the story comprehension rubric is .759, and for Form T is .763, indicating a high level of internal consistency. There is a significant relationship at the .01 level between the results of inter-rater reliability coefficients. In this regard, it can be said that the Story Comprehension Rubric is a measurement tool consisting of 10 items and two parallel forms (Form M and Form T), and validity and reliability studies have been conducted. In the second part of the research, the Dialogic Inclusive Reading Program has been developed. The stages of the Taba-Tyler program development model were followed during the development of the program. To determine the validity of the program, opinions were obtained from 10 experts. As a result of these opinions, it was concluded that the program could be applied to preschool children aged 60-72 months. In the third part of the research, the aim is to determine the effect of the Dialogic Inclusive Reading Program on children's levels of social acceptance, respect for differences, and story comprehension. An unmatched control group pretest-posttest design, one of the semi-experimental designs, was used in the study. A total of 62 children participated in the experimental process in the third part of the research, with 32 children in the experimental group and 30 children in the control group. Firstly, before the experimental procedure, The Acceptance Scale of Kindergarten-Revised (ASK-R), Respect for Differences Scale, and Story Comprehension Rubric Form M were applied as pretests to all groups. Then, the experimental procedure was applied to the experimental group for 16 sessions over 8 weeks. Afterwards, The Acceptance Scale of Kindergarten-Revised (ASK-R), Respect for Differences Scale, and Story Comprehension Rubric Form T were applied as posttests to both experimental and control groups. Follow-up tests were conducted 5 weeks after the posttests. When examining the findings regarding the effect of the Dialogic Inclusive Reading Program on children's levels of social acceptance, respect for differences, and story comprehension, it can be observed that there is a significant increase in the levels of social acceptance, respect for differences, and story comprehension of the children in the experimental group compared to those in the control group. In other words, it can be said that the Dialogic Inclusive Reading Program is effective in improving children's levels of social acceptance, respect for differences, and story comprehension. The results of the research were discussed in line with the relevant literature, and recommendations were made for researchers and practitioners.
Benzer Tezler
- Tomorrow's İstanbul: Adaptive urban flood mitigation planning for climate change-induced hydro- meteorological hazards
Yarının İstanbul'u: İklim değişikliğinin neden olduğu hidrometeorolojik tehditlere karşı uyumlu kentsel sel planlaması
BATUHAN GUGUK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİME TEZER
- Employing Grids: A Discursive Account of Spatial and Performative Skills
Gridi Çalıştırmak: Mekânsal Ve Performatif Becerilerin Tartışılması
HATİCE CANSU CÜRGEN GÜRPINAR
Doktora
İngilizce
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN LÜTFÜ KAHVECİOĞLU
- Yahudi Filozof Martin Buber'in Siyonizm yaklaşımı
Jewish Philosopher Martin Buber's approach to Zionism
SÜMEYYE NUR AKÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinBursa Uludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA SEDA ŞENGÜL
- Sosyal bilgiler dersinde sığınmacılara yönelik kapsayıcı eğitimin incelenmesi
An investigation into the asylum seekers -oriented inclusive education in social studies classes
ERDAL YILDIRIM
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiSosyal Bilimler ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN KÖKSAL
- Therapeutic planning based on the storytelling of individual traumas: Narratives from veddel neighbourhood
Bireysel travmaların hikaye anlatımına dayalı terapötik planlama: Veddel mahallesinden anlatımlar
AMIRHOSSEIN ETEMADI
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDA BEYAZIT İNCE