Geri Dön

The effects of marine protected areas on the ecosystem in the Eastern Mediterranean

Deniz koruma alanlarının Doğu Akdeniz'de ekosisteme olan etkileri

PDF İndir

  1. Tez No: 881198
  2. Yazar: DENİZ EŞKİNAT
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ CEMAL GÜCÜ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Balıkçılık Teknolojisi, Deniz Bilimleri, Fisheries Technology, Marine Science
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Deniz Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Deniz Biyolojisi ve Balıkçılık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 153

Özet

Deniz Koruma Alanları (DKA), çeşitli stres faktörlerinden etkilenen bozulmuş deniz ekosistemlerini onarmak için en sık kullanılan araçlardır. Birçok çalışma sayesinde DKA'ların etkinliği kabul edilmiş ve kanıtlanmış olmasına rağmen Doğu Akdeniz gibi yabancı türlerin baskısı altındaki alanlarda ne kadar etkili olabildikleri hâlen tartışma konusu olmaktadır. Dolayısıyla, DKA'ların bu tür alanlardaki etkinliğini anlamak ve DKA'ların doğru ve etkin bir şekilde kurulup yönetilmesini sağlamak için var olan bu boşluğun doldurulması büyük önem taşımaktadır. Bu kapsamda, 1980'lerin sonunda yoğun balıkçılık baskısı nedeniyle bozulan bir bölgedeki koruma önlemlerinin ekosistem üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Sunulan çalışmada öncelikle 1983'ten 2023'e kadar uzanan ve ticari olarak avlanan yetişkin balık popülasyonlarının koruma alanının kurulmasından önceki ve sonraki durumunu yansıtan bir zaman serisine odaklanılmıştır. Kısmen korunan Balıkçılık Kısıtlı Alanı'nın (BKA) sınırları içinde ve dışında dip trolü kullanılarak yürütülen araştırmalardan toplanan biyokütle ve tür sayıları verileri, koruma önlemlerinin balık popülasyonları ve yabancı türler üzerindeki etkilerini değerlendirmek için analiz edilmiştir. Çalışmanın ikinci odak noktasında ise koruma önlemlerinin uygulanmaya başlandığı ilk yıllar ve 20 yıl sonrası olmak üzere iki farklı zaman dilimini yansıtan Tam Koruma Alanı (NTZ) içindeki yavru ve genç balıklara odaklanılmıştır. NTZ sınırları içinde ve dışında, sığ infralittoral bölgede bulunan, yavru balıklar için önemli olan hassas alanlarda sualtı görsel sayım yöntemiyle kaydedilen gözlemler, biyoçeşitlilikte zaman içinde meydana gelen değişimleri ve koruma önlemlerinin yabancı türler üzerindeki etkilerini değerlendirmek için analiz edilmiştir. BKA içindeki balıkçılık kısıtlamalarının, ticari olarak hedeflenen balık stoklarını olumlu bir şekilde etkilediği ve balık popülasyonlarının biyokütle değerlerinin yıllar içinde iyileştiği görülmüştür. Yabancı türlerin biyokütlesinde hem BKA içinde hem de dışında bir artış gözlenmesine rağmen, biyokütleleri BKA içinde daha düşük bulunmuştur, bu da koruma önlemlerinin yabancı türlerin yayılmasını yavaşlattığını göstermektedir. Bu sonuçlar, koruma önlemlerinin yabancı türlerin yayılmasını azaltmada ve ekosistemleri onarmadaki önemli rolünü açıkça göstermiştir. Öte yandan, NTZ içinde yapılan analizler daha farklı sonuçlar sergilemiştir. Koruma önlemlerinin uygulandığı ilk yıllarda NTZ içinde yerli tür çeşitliliğinin korunmayan alanlara kıyasla daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Ancak, 20 yıl sonra NTZ içinde yapılan gözlemlerde tam tersi bir durum gözlemlenmiştir. Yerli türlerin çeşitliliğinde bir azalma meydana gelmiş, yabancı türlerin çeşitliliği ve başarısı (tür zenginliği ve eşitliğine dayanarak tahmin edilen değer) artmıştır. NTZ dışındaki alanlarda ise yerli türler iki zaman dilimi boyunca değişmeden kalmış ve yabancı türler NTZ içinde gösterdikleri kadar başarı göstermemiştir. NTZ dışında gözlemlenen düşük yabancı tür çeşitliliği ve başarısı, bu alanlarda yabancı türleri hedef alan ve böylece popülasyonlarını kontrol eden küçük ölçekli balıkçılık faaliyetlerine atfedilmiştir. NTZ içinde balıkçılığa bağlı bu tür bir kontrol olmaksızın, yabancı türlerin koruma önlemlerinden faydalanarak avantaj kazandığı sonucuna varılmıştır. Ayrıca, NTZ içindeki infralittoral bölgeyi birbiri ile paylaşan bazı yerli türlerin zamanla kaybolması, başarılarının ve çeşitliliklerinin azalması, yabancı türlerin ekosisteme dahil olduktan sonra yerli türlerin habitat dinamiklerini bozmasına atfedilmiştir. BKA ve NTZ arasındaki bu zıt sonuçlar, koruma çabalarının yabancı türler üzerindeki etkisinin, korunan habitatın yapısına, balık gruplarının yapısına ve uygulanan koruma önlemlerinin seviyesine bağlı olarak değişebileceğini göstermektedir. Bu bulgular ayrıca, yüksek yabancı tür baskısına maruz kalan alanlarda yabancı türlerin etkilerini azaltmak ve yavaşlatmak için balıkçılığın bir araç olarak kullanılabileceğini de düşündürmektedir. Ek olarak, biyolojik çeşitliliği artırma veya balık stoklarını onarma amacıyla, Doğu Akdeniz gibi yabancı türlerden etkilenen ekosistemlerde DKA'lar kurarken, bu koruma çabalarının etkinliğini sağlamak için planlama sürecinde yabancı türlerin etkisinin de göz önüne alınması önemlidir.

Özet (Çeviri)

Marine Protected Areas (MPAs) are primary tools for restoring degraded marine ecosystems affected by various stressors. Although numerous studies have acknowledged and demonstrated their effectiveness, their effects and efficacy in areas under intense pressure from non-indigenous species (NIS), such as the Eastern Mediterranean, have been debated. Therefore, filling this gap by investigating their effects is important for properly establishing MPAs and implementing effective management plans. Within this scope, the effects of protection measures on the ecosystem in a region that was degraded at the end of the 1980s due to the intense fishing pressure were investigated. The study primarily focuses on a time series from 1983 to 2023, reflecting the status of commercially exploitable adult fish populations before and after the establishment of the protected area. Data on biomass and species numbers collected from demersal trawl surveys both within and outside the partially protected Fisheries Restricted Area (FRA) were analyzed to assess the impact of conservation measures on fish populations and NIS. The second focus was on juvenile and young-of-the-year fishes within the fully protected No-Take Zone (NTZ), spanning two distinct time periods: (i) the initial years of conservation efforts and (ii) 20 years after their implementation. Observations recorded through underwater visual census in vulnerable nursery areas within the shallow infralittoral zone, inside and outside the NTZ, were analyzed to evaluate changes in biodiversity over time and the effects of conservation measures on NIS. It was determined that fishing restrictions within the FRA positively affected the exploitable fish stocks, with biomass values showing a recovery over the years. Additionally, although NIS have increased both within and outside the FRA, their biomass has been found to be lower within the FRA, indicating that protection measures have slowed the spread of NIS. These results highlighted the crucial role of conservation strategies in mitigating the NIS and restoring the ecosystem. On the other hand, the NTZ exhibited different results. High indigenous species (IS) diversity was initially observed within the NTZ in the early years of the implemented protection measures. However, observations conducted 20 years later indicated a shift: a decrease in IS diversity was observed, and an increase in the diversity and success (which was estimated based on species richness and evenness) of NIS was noted. In contrast, IS diversity outside the NTZ maintained its status throughout the two periods, and NIS did not show success as they showed within the NTZ. Their low diversity and success are attributed to small-scale fishing activities, which targeted these NIS, thereby controlling their populations. However, without such control within the NTZ, they benefited from the conservation measures and gained an advantage. Additionally, (i) the disappearance of IS within the NTZ over the years, which shared the infralittoral zone and (ii) the reduction in success and diversity of the IS were attributed to the disruption IS' habitat dynamics caused by the introduction of NIS to the ecosystem. These contrasting results between the FRA and NTZ indicate that the impact of conservation efforts on the NIS may vary depending on the habitat structure being protected, the structure of fish groups within the protected area, and the level of protection measures implemented. These findings also may suggest that fisheries may be utilized to mitigate the impacts of NIS in the areas facing high NIS pressure. Additionally, when establishing MPAs in NIS-impacted ecosystems such as the Eastern Mediterranean, with the only aim of enhancing biodiversity or rebuilding fish stocks, it is crucial to consider the effects of NIS in the planning process to ensure the effectiveness of these conservation efforts

Benzer Tezler

  1. Tez No

    810585

    The effects of marine protected areas on recreational fishing, with a focus on temperate waters

    Deniz koruma alanlarının rekreasyonal balıkçılığına olan etkileri, ılıman sulara odaklı olarak

    SEYİT ALİ KAMANLI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    BiyolojiThe University of York

    Denizel Çevre Ana Bilim Dalı

    DR. BRYCE BEUKERS-STEWART

  2. Tez No

    906686

    Ulusal yetki alanları dışındaki alanların deniz biyolojik çeşitliliğinin korunması ve sürdürülebilir kullanımı

    Conservation and sustainable use of marine biological diversity of areas beyond national jurisdiction

    SEREN ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Hukukİstanbul Kültür Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN SELÇUK KÖNİ

  3. Tez No

    539893

    Türkiye'de özel çevre koruma bölgelerinde doğal alanların etkin korunması ve planlanması için bir sistem önerisi: Datça-Bozburun örneği

    A system proposal for efficient conservation and planning of natural areas in specially protected areas in Turkey: Datca-Bozburun case study

    ESRA YAZICI GÖKMEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY

  4. Tez No

    549788

    Gökçeada (Kuzey Ege) kıyılarında posidonia çayırları ekosistemi aracılığıyla ekolojik kalitenin belirlenmesi

    Determination of the ecological quality by posidonia meadows ecosystem in Gökçeada (North Aegean) coastal waters

    AYSU GÜREŞEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Deniz Bilimleriİstanbul Üniversitesi

    Su Ürünleri Temel Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YELDA AKTAN TURAN

  5. Tez No

    297899

    Kıyı bölgesinde yürütülen faaliyetlerin deniz ekolojisine etkileri

    Impact of activities in coastal zone on the marine ecology

    YUSUF DEMİREL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Deniz BilimleriDokuz Eylül Üniversitesi

    Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. KEMAL CAN BİZSEL

Geri Dön