İlkokul ve ortaokullara yönelik okul sosyoekonomik düzey (osed) ölçeğinin geliştirilmesi
Development of school socioeconomic level scale (sses) for primary and secondary schools
- Tez No: 881382
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERGÜL DEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitimde Ölçme Ve Değerlendirme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Eğitimde eşitlik, eğitim sistemin ve bu sistemin uygulama yeri olan okulların bütün öğrencilere eşit fırsatlar sunması anlamına gelir. Toplumdaki her bireyin deneyimlediği bir kurum olan okulların, sosyoekonomik düzeyine bakılmaksızın her bireyi ortak yaşama hazırlama noktasında temel sorumlulukları bulunmaktadır. Bu sorumluluğun yerine getirilmesi özellikle sosyoekonomik düzeyi düşük olan öğrencilerin potansiyelini ortaya çıkaracak iyi bir okul ile mümkün olmaktadır. Bu nedenle öğrencilerin sahip oldukları sosyoekonomik düzeyden ayrı olarak okulların sosyoekonomik düzeyinin belirlenmesi, fırsat eşitliğinin gözden geçirilmesine katkı sağlayacaktır. Belirtilenler doğrultusunda bu araştırmanın amacı, Bourdieu'nun sermaye kuramına dayalı olarak ilkokul ve ortaokul kademelerine yönelik bir sosyoekonomik düzey ölçeğinin geliştirilmesi ve okulların sosyoekonomik düzey açısından sınıflandırılmasıdır. Bourdieu'nun sermaye kuramı çerçevesinde geliştirilen ölçeğin ekonomik sermaye, benimsenmiş-kurumsallamış kültürel sermaye, nesnelleşmiş kültürel sermaye ve sosyal sermaye boyutlarına yönelik madde yazımı ve uzman görüşü ile kapsam geçerliği kanıtı sağlanmıştır. Ölçeğin deneme formu Ankara ilinde yer alan ilçe ve okul kademesine göre tabakalı seçkisiz örnekleme ile belirlenen 305 okula uygulanmıştır. Açımlayıcı faktör analizi ile faktör yapısı ortaya çıkarılan ölçeğin, 25 maddeden oluşan nihai formu elde edilmiştir. OSED ölçeğinin doğrulama aşamasında, ilçe ve okul kademesine göre tabakalı seçkisiz örnekleme ile belirlenen 153 okul verisi üzerinde ikinci sıra faktör modelinin kabul edilebilir düzeyde model veri uyumuna ve alt boyutlardan toplam puan elde edilerek yapılan birinci sıra faktör modelinin iyi düzeyde model veri uyumuna sahip olduğu görülmüştür. OSED ölçeğinden elde edilen toplam puanlar dikkate alınarak okullar alt, orta ve üst SED olmak üzere sınıflandırılmıştır. OSED ölçeğinin ilkokul ve ortaokul kademesindeki okulların SED açısından karşılaştırılmasına yönelik ölçme değişmezliği sağlanmıştır. OSED ölçeği ikinci sıra faktör modelinin yeterli düzeyde (>.70) içtutarlık güvenirlik düzeyine sahip olduğu görülmüştür. OSED ölçeği uygulanarak elde edilen faktör puanları ile öğrencilere uygulanan PISA birey SED ölçeğinin ortalaması alınarak elde edilen okul SED'i arasında ilişki bulunamamıştır. Bulgular OSED ölçeğinin geçerli, güvenilir ve toplam puan alınarak pratik bir şekilde kullanılabileceğini göstermektedir. Ayrıca ele alınan değişkenlerin sınırlılığı çerçevesinde, genelde çatışma kuramının ve özelde Bourdieu'nun öngörüsünün aksine, okullar toplumsal yeniden üretim ve fırsat eşitsizliğinin sürdürüldüğü bir alan olmadığı, işlevselci yaklaşımın öngördüğü toplumsal düzeni sürdüren ve bireyler arası uyumu sağlayan kurumlar olduğu ortaya çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
Equality in education means that the education system and schools, which are the places where this system is implemented, provide equal opportunities to all students. Schools, which are institutions experienced by every individual in society, have fundamental responsibilities in terms of preparing each individual for common life regardless of their socioeconomic level. Fulfilling this responsibility is possible with a good school that will reveal the potential of students with low socioeconomic levels. Therefore, determining the socioeconomic level of schools, apart from the socioeconomic level of students, will contribute to the review of equal opportunities. In line with the above, the aim of this research is to develop a socioeconomic level scale for primary and secondary school levels based on Bourdieu's capital theory and to classify schools in terms of socioeconomic level. The scale developed within the framework of Bourdieu's capital theory has been proven to have content validity with the writing of items and expert opinion regarding the dimensions of economic capital, embodied-institutionalized cultural capital, objectified cultural capital and social capital. The trial form of the scale was applied to 305 schools in Ankara province, determined by stratified random sampling according to district and school level. The final form of the scale, whose factor structure was revealed by exploratory factor analysis, was obtained consisting of 25 items. In the validation phase of the OSED scale, it was observed that the second-order factor model had an acceptable level of model data fit on the data of 153 schools determined by stratified random sampling according to district and school level, and the first-order factor model, which was made by obtaining total scores from sub-dimensions, had a good level of model data fit. Schools were classified as low, middle and high SES by taking into account the total scores obtained from the OSED scale. Measurement invariance was provided for the comparison of primary and secondary schools in terms of SES of the OSED scale. It was observed that the second-order factor model of the OSED scale had a sufficient level of internal consistency reliability (>.70). No relationship was found between the factor scores obtained by applying the OSED scale and the school SES obtained by taking the average of the PISA individual SES scale applied to the students. The findings show that the OSED scale is valid, reliable and can be used practically by obtaining total scores. In addition, within the framework of the limited variables considered, it has been revealed that, contrary to the predictions of conflict theory in general and Bourdieu in particular, schools are not areas where social reproduction and inequality of opportunity are maintained, but institutions that maintain the social order and ensure harmony between individuals as envisaged by the functionalist approach.
Benzer Tezler
- Stratejik liderliğin etkili okul özelliklerini yordayıcılığı: Öğretmen motivasyonunun aracılık rolü
Strategic leadership's prediction of effective school characteristics: The intermediate role of teacher motivation
AHMET İMALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL YELPAZE
- İlkokul ve ortaokul öğrencilerinin akademik başarılarının yordanmasında ana babanın akademik başarıya ilişkin beklentisi ve eğitime katılımının rolü
The role of parents' expectation of success and parental involvement in prediction of primary and secondary school students' academic success
PINAR GÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimKastamonu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE NİHAL LİNDBERG
- Edirne merkezindeki orta dereceli okul öğrencilerinde kaygı düzeyleri ve bazı sosyoekonomik determinantları
Başlık çevirisi yok
FARUK YORULMAZ
- İlkokul ve ortaokullarda okul güvenliğine ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri (Uşak ili örneği)
Opinions of principals and teacher related to school safety in primary school (Uşak case)
SEDAT ŞABANO
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Eğitim ve ÖğretimUşak ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET AKİF HELVACI
- İlköğretim okullarındaki okul aile birliği gelirlerinin eğitim finansmanındaki rolüne ilişkin yönetici görüşleri
Executive opinions on the role of school family union income in education finance in primary schools
MAHMUT ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLAY ASLAN