Geri Dön

Otizm Spektrum Bozukluğu olan çocuklara güvenlik becerilerinin öğretiminde uygun olan ve olmayan davranış örnekleriyle öğretimin etkililiği

The effectiveness of cool versus not cool procedure to teach safety skills to children with Autism Spectrum Disorder

  1. Tez No: 881480
  2. Yazar: KUBİLAY ÇELİK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SERAY OLÇAY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Otizm Spektrum Bozukluğu Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 96

Özet

Bu araştırmada, okul öncesi dönemdeki otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan çocukların kimyasallara güvenli tepkide bulunma becerisini edinmeleri, edindikleri becerileri korumaları ve farklı kişilere genellemeleri üzerinde uygun olan ve olmayan davranış örnekleriyle öğretimin etkililiği incelenmiştir. Araştırmada ayrıca OSB olan çocukların öğretmenlerinden öznel değerlendirme yaklaşımıyla yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilerek, tipik gelişen akranlardan ise sosyal karşılaştırma yaklaşımıyla sosyal geçerlik verisi toplanmıştır. Araştırmada aynı zamanda öğretmenlerden araştırmacılar tarafından hazırlanan bir form aracılığıyla ekolojik geçerlik verisi toplanmıştır. Uygun olan ve olmayan davranış örnekleriyle öğretimin OSB olan çocukların kimyasallara güvenli tepkide bulunma becerisini edinmeleri üzerindeki etkisini değerlendirmek amacıyla tek denekli araştırma modellerinden katılımcılar arası yoklama evreli çoklu yoklama modelinin kullanıldığı araştırmanın bulguları, OSB olan çocukların hedef güvenlik becerisini edindiklerini, edindikleri güvenlik becerisini araştırma sona erdikten bir ve dört hafta sonra korumaya devam ettiklerini ve farklı kişilere genellediklerini ortaya koymuştur. Öznel değerlendirme yaklaşımıyla toplanan sosyal geçerlik bulguları OSB olan çocukların öğretmenlerinin araştırmada öğretimi yapılan hedef beceriye, uygun olan ve olmayan davranış örnekleriyle öğretime ve elde edilen sonuçlara ilişkin olumlu görüş bildirdiklerini, sosyal karşılaştırma yaklaşımıyla toplanan sosyal geçerlik bulguları ise OSB olan çocukların öğretim sonrasında akranlarından daha iyi bir performans sergilediklerini göstermiştir. Ayrıca ekolojik geçerlik bulguları öğretmenlerin uygun olan ve olmayan davranış örnekleriyle öğretimin ekolojik geçerliğini özellikle doğal ortam bağlamında olumlu değerlendirdiğini ortaya koymuştur. Elde edilen bulgular alanyazın dikkate alınarak tartışılmış ve ileri araştırmalara ve uygulamalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Özet (Çeviri)

The present study aimed to investigate the effectiveness cool versus not cool on the acquisition of the skills associated with safe handling of chemicals, maintenance, and generalization of these skills by the preschool children with autism spectrum disorder (ASD). In the study, semi-structured interviews were conducted with the teachers of the children with ASD with the subjective evaluation approach, and social validity data were collected from their peers with typical development with a social comparison approach. The ecological validity data were also collected from the teachers with a form developed by the authors. The findings of the study, where the multiple probe across participants model, a single-subject research model, was employed to determine the impact of cool versus not cool on the instruction of safe handling of chemicals to children with ASD, demonstrated that children with ASD acquired the target safety skills, their skills improved after the study, they maintained these skills after four weeks, and generalized these skills to different individuals. The social validity data collected with subjective evaluation and social comparison approaches demonstrated that the teachers of the children with ASD stated positive views on the target skills instructed in the study, the cool versus not cool and the study findings, and children with ASD exhibited better performance when compared to their peers after the instruction. Furthermore, the findings revealed that the ecological validity of the cool versus not cool was high, especially in the natural environment. The findings were discussed based on the literature and certain recommendations are presented for future research and applications.

Benzer Tezler

  1. Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara güvenlik becerilerinin öğretiminde çoklu ortam yazılımı kullanımının etkililiği

    Effectiveness of a multimedia software for teaching safety skills to children with autism spectrum disorder

    ELÇİN YÜKSEL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ARZU ÖZEN

  2. Otizm spektrum bozukluğu olan çocuğa sahip anne-babalara ev içi güvenlik becerilerinin öğretimi: Karma araştırma

    Training on home safety skills for parents of children with autism spectrum disorder: A mixed method research

    CANDAN HASRET ŞAHİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Zihin Engellilerin Öğretmenliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AYSUN ÇOLAK

  3. Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara kişileri tarif etme becerisinin kazandırılmasında eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiğinin incelenmesi

    The efficiency of simultaneous prompting teaching method in teaching the skill of describing persons to children with Autism Spectrum Disorder

    ASLI GÖZDE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimBiruni Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNAN KALKAN

  4. Otizmli bireylere yabancı kişilerden korunma becerilerinin öğretiminde sosyal öykülerin yalnız sunumuyla video modelle birlikte sunulmasının karşılaştırılması

    A comparison of social stories with and without video modeling in teaching how to respond to lures of strangers to individuals with autism

    METEHAN KUTLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ONUR KURT

  5. Otizm spektrum bozukluğu olan bireylere güvenlik becerilerinin öğretimine ilişkin anne-babaların, öğretmenlerin ve öğretim üyelerinin görüş ve önerileri

    Opinions and suggestions of parents, teachers and faculty members about teaching safety skills to individuals with autism spectrum disorders

    NURSİNEM ŞİRİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Uygulamalı Davranış Analizi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ELİF TEKİN İFTAR