Ergenlerin kariyer araştırma davranışlarını geliştirme psikoeğitim programının etkililiği
The effect of psychoeducation program on the development of career exploration behaviours of adolescents
- Tez No: 881732
- Danışmanlar: PROF. DR. KEMAL ÖZTEMEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 247
Özet
Bu araştırmanın birincil amacı ergenlerin kariyer araştırma davranışlarını geliştirme psikoeğitim programının etkililiğinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda ilk olarak ergenlik dönemindeki bireylerin kariyer araştırma davranışlarını belirlemek amacıyla Kariyer Araştırma Ölçeği geliştirilmiştir. Ölçeğin geliştirilmesi sürecinde toplam 629 katılımcı yer almıştır. Kariyer Araştırma Ölçeği'nde 2 alt boyut (kendini araştırma ve çevreyi araştırma) ve toplam 12 madde yer almaktadır. Araştırma modeli olarak, deney ve kontrol gruplu ön-test, son-test ve izleme ölçümlerinin olduğu yarı-deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkeni ergenlerin kariyer araştırma davranışlarını geliştirme psikoeğitim programı iken bağımlı değişkeni ise kariyer araştırma davranışlarıdır. Araştırmanın çalışma grubunu, Ankara'da bir okulun 8.sınıfında eğitimlerini sürdüren, yaşları 12 ile 14 arasında farklılaşan 20 katılımcı (10 deney, 10 kontrol) oluşturmuştur. Deney grubunda yer alan katılımcılara, ilgili çalışma kapsamında geliştirilen ve 8 oturumdan oluşan kariyer araştırma davranışlarını geliştirme psikoeğitim programı çevrim içi olarak uygulanmıştır. Kontrol grubunda yer alan katılımcılara ise herhangi bir program uygulanmamıştır. Uygulanan programın etkililiğini belirlemek amacıyla deney ve kontrol gruplarında yer alan katılımcılara bu çalışma kapsamında geliştirilen Kariyer Araştırma Ölçeği ön-test, son-test ve izleme testi olarak uygulanmıştır. Ayrıca deney grubundaki katılımcılara, programda yer alan oturumları değerlendirmeleri amacıyla her oturum sonrasında Oturum Değerlendirme Formu uygulanmıştır. Tüm ölçümler tamamlandıktan sonra kontrol grubundaki katılımcılarla, 4 oturumdan oluşan programın kısaltılmış versiyonu yürütülmüştür. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular, deney grubunda yer alan katılımcıların Kariyer Araştırma Ölçeği'nin kendini araştırma ve çevreyi araştırma alt boyutlarından aldıkları son-test puanlarının, ön-test puanlarına göre anlamlı düzeyde daha yüksek olduğunu göstermiştir. Programın tamamlanmasından 8 hafta sonra uygulanan izleme testinde ise son-test uygulamasında görülen etkinin devam ettiği görülmüştür. Deney grubundaki katılımcılara uygulanan oturum değerlendirme formuna verilen cevapların ise uygulanan psikoeğitim programının etkililiğine yönelik mevcut çalışmadan elde edilen nicel bulguları destekler nitelikte olduğu belirlenmiştir. Kontrol grubunda yer alan katılımcıların Kariyer Araştırma Ölçeği'nin kendini araştırma ve çevreyi araştırma alt boyutlarına ait ön-test, son-test ve izleme testi puanları arasında ise anlamlı bir farklılığın olmadığı görülmüştür. Çalışma sonucunda elde edilen bulgular alanyazın temelinde tartışılarak bu bulgular temelinde araştırmacılara, uygulamacılara ve politika yapıcılara yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The primary purpose of this study is to examine the effect of psychoeducation program on the development of career exploration behaviours of adolescents. For this reason, the Career Exploration Scale was developed to determine the career exploration behaviors of adolescents. The data were collected from 629 participants. The Career Exploration Scale consists of 2 sub-dimensions (self-exploration and environmental exploration) and 12 items. As the research model, a quasi-experimental design with experimental and control groups, pre-test, post-test and follow-up tests were used. While the independent variable of the study is the psychoeducational program to improve adolescents' career exploration behaviors, the dependent variable is career exploration behaviors. The study group consists of 20 participants (10 experimental, 10 control), aged between 12 and 14, who continued studying 8th grade at a school in Ankara. The online career exploration behavior on improving psychoeducation program, developed within this study and consisting of 8 sessions, was applied to the experimental group. No program was applied to the control group. To evaluate the effectiveness of the program, the Career Exploration Scale developed within the scope of this study was applied to the experimental and control groups as a pre-test, post-test, and follow-up test. In addition, the Session Evaluation Form was applied to the experimental group after each session to evaluate the sessions in the program. After all measurements were completed, a shortened version of the program consisting of 4 sessions was conducted with the control group. The findings of the research showed that the post-test scores of the experimental group from the self-exploration and environmental exploration sub-dimensions of the Career Exploration Scale were significantly higher than the pre-test scores. In the follow-up test applied 8 weeks after the completion of the program, it was revealed that the effect seen in the post-test was continued. With these findings, it was shown that the answers given to the session evaluation form in the experimental group supported the quantitative findings regarding the effectiveness of the psychoeducation program obtained from the current study. In conclusion, it was observed that there was no significant difference between the pre-test, post-test, and follow-up test scores of the control group regarding the self-exploration and environmental exploration sub-dimensions of the Career Exploration Scale. The findings of the study were discussed based on literature and various suggestions were presented to researchers, practitioners, and policy makers on the basis of these findings.
Benzer Tezler
- Boş zaman davranışlarının çalışanların role dayalı performans düzeyleri üzerindeki etkisinde kişilik özelliklerinin rolü
The role of characterictic features in impact of free time activities of employees on performence levels based on role
MEMET KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
İşletmeİstanbul Esenyurt Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVİN DENİZ
- Ortaokul öğrencilerinin kariyer olgunluklarını etkileyen aile faktörlerinin keşfedilmesi
Exploring family factors affecting the career maturity of middle school students
TAYFUN ESER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimHasan Kalyoncu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET AYAZ
- Üniversite öğrencilerinde çeşitli akademik değişkenlerin siber aylaklık davranışlarını yordama durumlarının incelenmesi
An investigation of predictive conditions various academic variables on the university students' cyber slacking behaviors
RAMAZAN ÇOK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KUTLU
- Eğitim örgütlerinde kadın yöneticilerin kariyer engellerinin incelenmesi: Ankara ili örneği
A study on career barriers for women administrators in educational organizations: Example of Ankara city
EMEL TÜZEL
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEMEL ÇALIK
- Ergenlere yönelik akademik erteleme davranışıyla baş etme programının geliştirilmesi ve bazı değişkenler açısından incelenmesi
The development of a program for the treatment of academic procrastination behaviour among adolescents and its investigation of according to some variables
MUSTAFA TANRIKULU
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RENGİN KARACA