Türkiye'deki kömür madeni işleme tesislerinin kültür ve sanat yapısı olarak kullanım dönüşümü için öneriler
Suggestions for the adaptive reuse of coal mine processing facilities in Turkey as culture and art structures
- Tez No: 881910
- Danışmanlar: PROF. DR. BURÇİN CEM ARABACIOĞLU, DOÇ. DR. KUNTER MANİSA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İç Mimari ve Dekorasyon, Interior Design and Decoration
- Anahtar Kelimeler: İç Mimarlık, Endüstriyel Miras, Ruhr Bölgesi, Kömür Madeni İşleme Tesisleri, Zonguldak Havzası, Kullanım Dönüşümü, Interior Architecture, Industrial Heritage, Ruhr Region, Coal Mine Processing Facilities, Zonguldak Basin, Adaptive Reuse
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İç Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İç Mimarlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 254
Özet
Endüstri Devrimi'nin ana enerji kaynağı olan kömür, yeraltının karanlık derinliklerinde emek veren madencilerin alın teriyle dünyayı değiştiren bir güç haline gelmiştir. Kömür madeni işleme tesisleri, endüstriyel miras kapsamında önemli bir yere sahiptir. Bu madenler, sanayi devriminin öncülerinden biri olarak modern endüstriyel çağın başlangıcını simgelemektedirler. Kömür, enerji üretimi ve sanayi süreçlerinde temel bir rol oynamış, şehirlerin ve bölgelerin ekonomik ve sosyal gelişimine öncülük etmiştir. Aynı zamanda kömür madenlerindeki teknolojik gelişmeler, endüstriyel üretim sistemlerinin evrimine katkı sağlamış ve bu alanlarda çalışanların yaşam tarzını etkileyerek yeni bir kimlik oluşturmuştur. Zorlu çalışma koşullarına sahip madencilerin yaşam kalitesini arttırmak için maden sahasının çevresinde yerleşkeler, eğitim, sağlık hizmetleri ve diğer sosyal ihtiyaçlarına yönelik çeşitli tesisler gelişim göstermiştir. Bu alanlar, teknolojik, mimari ve kültürel açılardan zengin bir tarihi yansıtarak geçmişin izlerini günümüze taşımaktadır. Bu nedenle, kömür madenleri endüstriyel mirasın önemli bir parçası olarak kabul edilmekte ve kullanım dönüşümü kapsamında koruma çabalarına odaklanılmaktadır. Ruhr Bölgesi'nde yer alan birçok önemli kömür madeni işleme tesisi kullanım dönüşümü projeleri kapsamında ele alınmıştır. Bu tesisler, endüstriyel mirasın korunması, kültürel değerlerin sürdürülmesi ve bölgenin ekonomik dönüşümü için çeşitli amaçlarla kullanılmıştır. ERIH (European Route of Industrial Heritage-Avrupa Endüstri Mirası Rotaları), endüstriyel miras alanlarına odaklanan ve diğer miras alanları ile ağ oluşturan kültürel etkinliklerle desteklenmiş alanların ziyaretçilere açık olduğu bir turistik rotadır. ERIH rotasında yer alan tesisler, endüstriyel mirası koruma, turizme kazandırma ve kültürel değerleri sürdürme gibi hedeflere yönelik çeşitli dönüşüm projeleriyle öne çıkmaktadır. Kömür madeni işleme tesislerinin kullanım dönüşümü, endüstriyel peyzajların korunması ve kömüre dayalı mirasın aktarılmasında referans oluşturmaktadır. Bu kapsamda LWL Müzesi Zeche Nachtigall, Zeche Friedrich Heinrich, Maximilian Park, Nordstern Park, Zeche Ewald, LWL Müzesi Zeche Zollern ve Zeche Zollverein eski maden sahalarında araştırmalar gerçekleştirilmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması ile maden sahalarında yer alan yapı stokunun eski işlev ve yeni işlevleri üzerinden incelemeler yaparak mekânların öne çıkan özellikleri analiz edilmiştir. Türkiye'nin kömür endüstrisi tarihinde önemli bir rol oynayan Zonguldak Havzası, çeşitli dönemlere ait kömür madeni işleme tesislerine sahiptir. Türkiye Taşkömürü Kurumu'na (TTK) bağlı, özellikle Zonguldak'ın endüstriyel geçmişine ve kömür üretimine katkı sağlamış, Armutçuk, Karadon, Kozlu, Üzülmez ve Amasra gibi işletme müesseseleri bu havzada yer almaktadır. Durum çalışması yöntemi ile TTK arşivlerinde, maden sahalarında araştırma ve incelemeler yapılarak yapı stoku belgelenmiştir. Kömür işleme süreçlerinde yer alan yapı stokunun bir bütün akış içerisinde yer aldığı Karadon İşletme müessesesine bağlı Kilimli İşletme Müdürlüğü ve Çatalağzı İşletme Müdürlüğünde yer alan yapı stokunun öne çıkan mekânsal özellikleri incelenmiştir. Ruhr'daki kullanım dönüşümü referansları kapsamında endüstriyel miras potansiyeli değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Coal, the main energy source of the Industrial Revolution, became a power that changed the world with the sweat of the miners working in the dark depths of the underground. Coal mine processing facilities have an important place within the scope of industrial heritage. These mines symbolize the beginning of the modern industrial age, as one of the pioneers of the industrial revolution. Coal has played a fundamental role in energy production and industrial processes, leading to the economic and social development of cities and regions. At the same time, technological developments in coal mines have contributed to the evolution of industrial production systems and created a new identity by affecting the lifestyle of employees in these areas. In order to improve the quality of life of miners with difficult working conditions, various facilities have been developed around the mine area for settlements, education, health services and other social needs. These areas reflect a rich history in terms of technology, architecture and culture, and carry the traces of the past to the present. Therefore, coal mines are considered an important part of the industrial heritage and are focused on conservation efforts within the context of adaptive reuse. Many important coal mine processing facilities in the Ruhr Region have been handled within the scope of adaptive reuse projects. These facilities were used for various purposes for the protection of industrial heritage, maintenance of cultural values and economic transformation of the region. ERIH (European Route of Industrial Heritage) is a tourist route where areas focused on industrial heritage sites and supported by cultural events that network with other heritage sites are open to visitors. The facilities located on the ERIH route stand out with various transformation projects aimed at preserving industrial heritage, bringing it into tourism and sustaining cultural values. It serves as a reference for the transformation of use of coal mine processing facilities, the preservation of industrial landscapes and the transfer of coal-based heritage. In this context, research was carried out in the old mining areas of LWL Museum Zeche Nachtigall, Zeche Friedrich Heinrich, Maximilian Park, Nordstern Park, Zeche Ewald, LWL Museum Zeche Zollern and Zeche Zollverein. Using the Case Study Methodology of Qualitative Research, the prominent features of the spaces were analyzed by examining the old and new functions of the building stock in the mining areas. Zonguldak Basin, which plays an important role in the history of Turkey's coal industry, has coal mine processing facilities from various periods. Enterprises such as Armutçuk, Karadon, Kozlu, Üzülmez and Amasra, which are affiliated with the Turkish Hard Coal Enterprise (TTK) and have contributed to the industrial history and coal production of Zonguldak, are located in this basin. Case Study Methodology: The building stock was documented by conducting research and examinations in the TTK archives and mining areas. The prominent spatial features of the building stock located in the Kilimli Enterprise Directorate and Çatalağzı Enterprise Directorate affiliated with the Karadon Enterprise, where the building stock involved in coal processing processes are included in a whole flow, were examined. The industrial heritage potential was evaluated within the scope of adaptive reuse references in the Ruhr.
Benzer Tezler
- Türkiye taşkömürü kurumu ocaklarında gürültü koşullarının incelenmesi, etkilenim düzeylerinin istatistiksel analizi ve risk değerlendirme
Investigation of noise conditions, statistical analysis of noise exposure levels and risk assessment in turkish hard coal enterprise
ABDULLAH FİŞNE
Doktora
Türkçe
2008
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNDÜZ ÖKTEN
- Determination of mining induced environmental impacts using remote sensing and GIS
Maden işletmelerinden kaynaklanan çevresel etkilerin uzaktan algılama ve coğrafi bilgi sistemi ile belirlenmesi
TURGAY TÖREN
Doktora
İngilizce
2001
Maden Mühendisliği ve MadencilikOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDAL ÜNAL
- İstanbul'da Kilyos-Karaburun arasındaki linyit işletmelerinin yarattığı çevre sorunları
Başlık çevirisi yok
NUSRET AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiPROF.DR. TURHAN İSTANBULLU
- Design of a prototype apparatus for on-line elemental analysis using nuclear techniques
Nükleer teknikler kullanarak çevrim-içi element analizi yapan prototip cihazın tasarımı
BAŞAK UNTUÇ
Doktora
İngilizce
2018
Fizik ve Fizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiFizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSKENDER ATİLLA REYHANCAN
PROF. DR. MUSTAFA NİZAMETTİN ERDURAN
- Çokuluslu şirketlerde halkla ilişkiler
Başlık çevirisi yok
MEHMET ÖZÇAĞLAYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
Halkla İlişkilerİstanbul ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER GÖKAY