Sürdürülebilir tedarik zinciri yönetiminde tedarikçi seçimi: Çok kriterli karar verme yöntemleri ile bir uygulama
Supplier selection in sustainable supply chain management: An application with multi-criteria decision making methods
- Tez No: 882964
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞENUR BUDAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Tedarik Zinciri Yönetimi, Çok Kriterli Karar Verme, AHP, TOPSIS, VIKOR, ELECTRE, Supply Chain Management, Multi-Criteria Decision Making, AHP, TOPSIS, VIKOR, ELECTRE
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gebze Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 79
Özet
İşletmelerin, pazardaki mevcut konumlarını koruyabilmek ve rekabet üstünlüğü sağlayabilmek adına tedarik zincirine ve yönetimine verdikleri önem gün geçtikçe artmaktadır. Bu artış ile birlikte teknolojik gelişmelerin de etkisi ile müşteri talep ve beklentileri doğrultusunda kaynak tüketiminde gözlemlenen artış, yasal düzenlemelerde olan değişiklikler ve pazardaki müşteri beklentisinde gözlemlenen hareketlilik göz önüne alındığında sürdürülebilirlik kavramı daha da önem kazanmaktadır. Birçok parametrenin yer aldığı, karmaşık hale gelen bu denklem içerisinde işletmeler rekabet üstünlüğü sağlamak istemektedirler. Bu sebeple sürdürülebilirlik ile ilgili yapılan çalışmalarda, ana kriter olarak ele alınmakta olan ekonomik, sosyal ve çevre boyutlarını göz önünde bulundurarak iyileştirme çalışmalarını yürütmektedirler. Sürdürülebilir tedarik zincirinde, tedarikçi seçimi kritik bir süreç olarak karşımıza çıkmaktadır. Tedarikçi seçiminde sürecin başarılı bir şekilde ilerleyebilmesi için, müşteri beklentilerinin karşılanarak rekabet üstünlüğünün sağlanabilmesine ve doğru kararların alınmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu durum seçenekler arasından en uygun seçimi yapmayı gerektirmekte ve ÇKKV (Çok Kriterli Karar Verme) yöntemlerini ön plana çıkarmaktadır. Yapılan bu çalışmada lojistik sektöründe tedarikçi seçim problemi için sosyal, ekonomik, çevre ve enerji olmak üzere dört ana kriterin ve bu ana kriterlerin her biri için üçer adet alt kriterin belirlenmesi ile hiyerarşik yapı oluşturulmuştur. İşletmede çalışmakta olan üç farklı satın alma uzmanına hazırlanmış olan anket çalışması uygulatılmıştır. Uzmanların tecrübe yılları birbirinden farklı olup çalışma uygulaması yapılırken bu durum dikkate alınmıştır. Yapılan anketler ile sağlanan veriler doğrultusunda kriterlerin önem düzeyleri AHP (Analytic Hierarchy Process) yöntemi kullanılarak hesaplanmıştır. Elde edilen önem düzeyleri TOPSIS(Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution), VIKOR(VIseKriterijumsa Optimizacija I Kompromisno Resenje) ve ELECTRE(Elemination and Choice Translating Reality) yöntemlerinde kullanılarak tedarikçi seçim problemi ele alınmıştır. Bu çalışmanın hem sektörel olarak bir lojistik firmasında uygulanmış olması hem de sosyal, ekonomik ve çevre boyutlarına enerji boyutunun da bir ana kriter olarak eklenmiş olması ile literatüre katkı sağlaması hedeflenmektedir.
Özet (Çeviri)
The importance that businesses attach to the supply chain and its management is increasing day by day in order to maintain their current position in the market and gain competitive advantage. With this increase, the concept of sustainability becomes even more important, considering the increase in resource consumption in line with customer demands and expectations with the impact of technological developments, changes in legal regulations and the dynamism in customer expectations in the market. In this increasingly complex equation involving many parameters, businesses want to gain competitive advantage. For this reason, they carry out improvement studies by taking into account the economic, social and environmental dimensions, which are considered as the main criteria in studies on sustainability. In a sustainable supply chain, supplier selection emerges as a critical process. In order for the supplier selection process to proceed successfully, it is necessary to ensure competitive advantage and make the accurate decisions by meeting customer expectations. This situation requires making the most appropriate choice among the options and brings multi-criteria decision-making methods stands out. In this study, a hierarchical structure was created for the supplier selection problem in the logistics sector by determining four main criteria: social, economic, environment and energy, and three sub-criteria for each of these main criteria. A prepared surveys were applied to three different procurement specialist working in the company. Specialist's years of experience vary from each other, and this was taken into account when conducting the study. In line with the data obtained from the surveys, the importance levels of the criteria were calculated using the AHP (Analytic Hierarchy Process) method. The supplier selection problem was tackled in TOPSIS(Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution), VIKOR(VIseKriterijumsa Optimizacija I Kompromisno Resenje) and ELECTRE(Elemination and Choice Translating Reality) methods by using the obtained importance levels in the AHP. In this study, it is aimed to contribute to the literature both implemented for a sectoral logistics company and adding energy aspectation to social, economic and environmental aspectations as a main criterion.
Benzer Tezler
- Ev tekstili perakende sektöründe sürdürülebilir tedarikçi seçimi
Sustainable supplier selection in the home textile retail industry
BAŞAK GİZEM KARAHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGazi ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHAR ÖZYÖRÜK
- Selection of green suppliers for trigeneration systems using multi-criteria decision-making methods: A case study
Çok kriterli karar verme yöntemlerini kullanarak trijenerasyon sistemleri için yeşil tedarikçi seçimi: Vaka çalışması
ALPEREN YAYLA
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Enerjiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL POLAT TATAR
- Green supplier evaluation and selection in the industry 4.0 era: An industrial application in the aluminum sector
Endüstri 4.0 çağında yeşil tedarikçi değerlendirmesi ve seçimi: Alüminyum sektöründe bir uygulama
HİLMİ GENÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiMarmara ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MAHMURE ÖVÜL ARIOĞLU
- Savunma sanayisinde çok kriterli karar verme yöntemleriyle elektronik kart üreten tedarikçi seçimi
Selection of suppliers that produce electronic cards in the defense industry with multi-criteria decision-making methods
DUYGU KARADAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGazi ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA YEŞİM KALENDER ÖKSÜZ
- Yapı kimyasalları sektöründe entegre Bulanık SWARA ve Bulanık TOPSIS yöntemleriyle yeşil tedarikçi seçimi
Green supplier selection in the construction chemicals sector with integrated Fuzzy SWARA and Fuzzy TOPSIS methods
ECE AKDOMAN