Geri Dön

Investigating design research deliverables as communication tools between designer and design researcher

Tasarım araştırma çıktılarının tasarımcılar ve tasarım araştırmacıları arasında iletişim aracı olarak incelenmesi

PDF İndir

  1. Tez No: 884373
  2. Yazar: BESTE TANRIVERDİ KÖSE
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZGE ÇELİKOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Endüstri Ürünleri Tasarımı, Industrial Design
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Endüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Endüstriyel Tasarım Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 145

Özet

Son yıllarda dijitalleşme, dijital ürün ve hizmetler oluşturmak için gerekli hale gelen yeni meslekler yarattı. Bu mesleklerden ikisi olan Kullanıcı Deneyimi Tasarımcıları (UXD) ve Kullanıcı Deneyimi Araştırmacıları (UXR) kullanıcılarla en çok etkileşime girenlerdir. Kim için ve hangi amaçla tasarım yapılacağını anlamlandırabilmek için tasarım süreçlerinde araştırmanın yeri her zaman önemlidir. Bir endüstriyel tasarım sürecinde olduğu gibi kullanıcı deneyimi tasarımında da kullanıcı odaklı tasarım (user- centered design) yaklaşımı benimsenmektedir. Kullanıcı Deneyimi Araştırmacıları kullanıcı araştırmaları yürüterek veri toplar ve tasarıma yön verecek içgörüler çıkartırlar. Kullanıcı Deneyimi Tasarımcıları ise bu içgörüleri tasarım süreçlerine bir girdi olarak alır ve kullanıcı perspektifini odakta tutarak onlar için dijital ürünler oluştururlar. Bu iki meslek arasında araştırma süreçlerinin sonucunda gerçekleşen“içgörü aktarım süreci”olmaktadır. Bu süreç farklı araştırma çıktı formatları kullanarak gerçekleştirilebilmektedir. Günümüz şirketlerinde bu format çoğunlukla tekdüze ve daha önceden belirlenmiş bir format üzerinden ilerlemektedir. Ancak her projenin, tasarımcının, araştırmacının ve hatta şirketin o anki ihtiyaçları farklı olabilmektedir. Bu yüzden her araştırmanın tekdüze bir format ile tasarımcılara aktarılması onların yeni fikir üretme süreçlerini olumsuz yönde etkileyebileceği düşünülmektedir. Literatürde ise içgörü aktarım sürecini etkileyen üç önemli faktörden bahsedilmektedir. Bu faktörler, verinin toplanma şekli, araştırmacı ve tasarımcı arasındaki ilişki ve içgörülerin paylaşılma biçimleri olarak tanımlanmıştır. Bu faktörlerin hepsini farklı açılardan odağa alan çalışmalar olsa da içgörülerin paylaşılma biçimi konusunda genellikle yeni araştırma çıktı format ve yeni yöntemlerin önerilerek denendiği çalışmaların yoğunlukta olduğu görülmektedir. Var olan araştırma çıktı formatları ve yöntemleri üzerine kurulup bunların tasarımcı üzerindeki etkilerini inceleyen araştırmalara sık rastlanılmamaktadır. Bu doğrultuda, bu çalışmanın ana amacı, tasarımcıların farklı araştırma çıktı formatları ile nasıl etkileşime girdiği ve bu formatların yeni fikir üretme süreçlerini nasıl etkilediğini kullanıcı odaklı tasarım perspektifinden incelemektir. Araştırma çıktı formatlarını dil, içerik, görselleştirme, hikayeleştirme gibi farklı yönlerinden ele alarak bunların değişmesinin tasarımcıları nasıl etkilediğine odaklanılmaktadır. Çalışma iki evreden oluşmaktadır. İlk evre bir ön çalışma olarak konumlandırılırken ikinci evre ana çalışmanın yürütüldüğü aşamadır. Ön çalışma kapsamında yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilerek konuya altyapı sağlayacak nitel veriler elde edilmiştir. Bu verilerin analizi sonucunda doğan içgörüler ikinci aşamanın içeriğinin oluşturulmasına katkı sağlamıştır. İkinci evre kendi içerisinde iki aşamaya ayrılmaktadır ve üç araştırma yöntemi birlikte kullanılarak yürütülmüştür. İlk olarak“cultural probes”yöntemi kullanılarak dijital probe kitleri oluşturulmuş ve katılımcılarla paylaşılmıştır. Bu aşamada tasarımcıların genel olarak farklı araştırma çıktı formatları ile nasıl etkileşime geçtikleri, hangi bilgileri önemli buldukları ve hangi format üzerinden fikir üretmeye daha çok yöneldikleri gibi veriler toplanılmıştır. Cultural probes yöntemi dijital bir ortam üzerinden yapılırken aynı zamanda gözlem araştırma yöntemi ile de kullanıcıların kitlerle etkileşime girdikleri anlar gözlemlenmiştir. Son olarak cultural probes sürecine katılan on kişi ile birebir yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilerek konunun derinlemesine anlaşılması hedeflenmiştir. Bu süreç sonunda elde edilen bütün nitel veriler, nitel içerik analizi yapılarak analiz edilmiştir. Tüm bu araştırma sürecinin ışığında farklı araştırma formatlarının hangi özelliklerinin tasarımcılar tarafından daha efektif bulunduğu ve fikir üretme süreçlerini nasıl etkilediği üç kategori üzerinden incelenmiştir. Bu kategoriler“içgörü aktarım süreci”,“tasarım ve araştırma süreçleri”ve“tasarımcının çalışma dinamikleri”olarak tanımlanmıştır. Bu kategorilerin altında tasarımcılara verilen farklı araştırma formatlarının her biri yapısal format, dil, görsel özellikler, paylaşım kanalı gibi alt kategoriler üzerinden incelenerek kategorilerin birbirleriyle olan ilişkileri de incelenmiştir. Araştırma çıktı formatlarıyla ilgili çıkan içgörülerin yanında aynı zamanda tasarımcıların araştırmacı ve diğer ekiplerle olan ilişkileri, tasarım süreçleri içerisinde araştırmanın yeri ve farklı proje ihtiyaçlarına dair de içgörüler bulunmuş ve incelenmiştir. Analizin sonucunda çıkan içgörüler ise üç başlık altında yorumlanmıştır. Bu başlıklar“araştırma çıktı formatlarına yönelik bulgular”,“tasarımcı ve araştırmacı arasındaki çalışma dinamiğine yönelik bulgular”ve“kavramsal olarak kategorize edilen bulgular”olarak aktarılmıştır.“Araştırma çıktı formatlarına yönelik bulgular”içerisinde çalışmada incelenen her bir araştırma çıktı formatına dair elde edilen özel bulgular ile beraber her format için ortak olarak kabul edilen bulgular aktarılmıştır.“Tasarımcı ve araştırmacı arasındaki çalışma dinamiğine yönelik bulgular”içerisinde tasarımcı ve araştırmacının aralarındaki iletişim biçimi ve sıklığına, proje yönetme süreçlerine ve tasarım ile araştırma süreçlerinin beraber yürütülme biçimlerine yönelik bulgular aktarılmıştır.“Kavramsal olarak kategorize edilen bulgular”içerisinde de çalışmada incelenen araştırma çıktı formatlarının veri içerisinden oluşan kavramlar çerçevesinde karşılaştırmaları yapılarak bulunan bulgular aktarılmıştır. Sonuç olarak ise çalışmada incelenen araştırma çıktı formatlarının tasarımcılar üzerinde farklı anlamlar uyandırdığı ve her bir formatın, üzerinde çalışılan projenin ihtiyaçlarına göre kullanım alanlarının değişebileceği görülmüştür. Aynı zamanda araştırma çıktı formatlarının, içgörü aktarma sürecinde önemli bir rol oynadığı ve kullanım alanlarına göre doğru format kullanıldığında kullanıcı odaklı ürün geliştirme sürecine katkı sağlayabileceği gözlemlenmiştir. Kullanıcı deneyimi araştırmaları keşifsel ve değerlendirici yaklaşımlarla yürütülmektedir ve araştırma çıktı formatlarının da bu iki yaklaşım altında kategorilenebildiği görülmüştür. Bu iki yaklaşıma göre araştırma çıktı formatlarının düzenlenmesi, tasarımcının yeni fikir üretme sürecine katkı sağlarken aynı zamanda bulguların tasarıma yansıtılmadan önce tasarımcılar tarafından daha kolay bir şekilde içselleştirilmesine destek olduğu görülmüştür. Aynı zamanda incelenen her bir formatın tasarımcılar açısından olumlu ve olumsuz görünen yerleri belirlenerek bunların geliştirilebilmesi için yeni öneriler sunulmuştur. Çalışma sonucunda çıkan bulgular kullanılarak farklı formatların ihtiyaca göre şekillenebileceği ve efektif hale getirilebileceği görülmüştür. Böylelikle bu çalışma, kullanıcılardan toplanan verilerin analiz edilerek içgörüler halinde tasarımcılarla paylaşılması sürecinin iyileştirilerek araştırma çıktı formatlarının tasarımcılar tarafından anlaşılabilirliğinin arttırılabilmesini hedeflemiştir. Çalışma aynı zamanda tasarımcıların yeni fikir üretme süreçlerine de destek olabilecek şekilde içgörü aktarım sürecinin kurgulanabileceğini göstermiştir. Bu araştırmanın bulgularının, araştırmacıların proje ihtiyaçlarına göre doğru içgörü aktarım formatını seçmelerine ve tasarımcı-araştırmacı dinamiklerinin geliştirilerek kullanıcı odaklı ürünlerin oluşturulmasına yardımcı olabileceği düşünülmektedir. Son olarak da ileride yapılacak çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur. Bu çalışmalar farklı araştırma çıktı formatlarının incelenmesiyle, yeni önerinin farklı formatlarla karşılaştırılarak incelenmesiyle ya da farklı bir tasarımcı kitlesiyle gerçekleştirilmesi ile ele alınabilir.

Özet (Çeviri)

In recent years, digitalization has created new professions which become essential to build digital products and services. As two of these professions, User Experience Designers (UXD) and User Experience Researchers (UXR) are the ones who engage with the users the most. The place of research in design processes is always important in order to understand for whom and for what purpose the design will be made. As in an industrial design process, a user-centered design approach is adopted in user experience design. User Experience Researchers conduct user research, collect data and derive insights to guide design. User Experience Designers, on the other hand, take these insights as an input into their design processes and create digital products for them by keeping the user perspective in focus. There is an“insight transfer process”that occurs as a result of research processes between these two professions. This process can be carried out using different research deliverables. In today's companies, this deliverable mostly proceeds through a uniform and predetermined format. However, the current needs of each project, designer, researcher and even company may be different. Therefore, it is thought that transferring each research to designers in a uniform format may negatively affect their new idea generation processes. In this regard, the main purpose of this study is to examine from a user-centered design perspective how designers interact with different research deliverables and how these formats affect the processes of generating new ideas. By examining research deliverables from different aspects such as language, content, visualization and narration, it focuses on how changes on these aspects affect designers. The study consists of two stages. While the first stage is positioned as a preliminary study, the second stage is the main study. Within the scope of the preliminary study, semi-structured interviews were conducted and qualitative data that would provide background for the subject was obtained. The second stage is divided into two phases and was conducted using three research methods together. First, digital probe kits were created using the“cultural probes”method and shared with the participants. At this stage, data such as how designers generally interact with different research output formats, what information they find important and which format they prefer to generate ideas through are collected. While the cultural probes method was carried out through a digital environment, the moments when users interacted with the kits were also observed with the observation method. Finally, one-on-one semi-structured interviews were conducted with ten people who participated in the cultural probes process, aiming to understand the subject in depth. All qualitative data obtained at the end of this process were analyzed by qualitative content analysis. In the light of this entire research process, which features of different research deliverables were found more effective by designers and how they affected the idea generation processes were examined through three categories. These categories are defined as“insight transferring process”,“design and research processes”and“working dynamics of designer”. The findings of the analysis were interpreted under three subjects. These subjects are conveyed as“findings related to research deliverables”,“findings related to the working dynamics between the designer and researcher”and“conceptual categorization of the findings ”. As a result, it has been seen that the research deliverables examined in the study evoke different meanings on designers and the usage areas of each deliverable may vary depending on the needs of the project being worked on. At the same time, it has been observed that research deliverables play an important role in the insight transfer process and that more user-oriented products can be created when the correct deliverable is used according to the usage areas. User experience research can be conducted with exploratory and evaluative approaches, and it has been seen that research deliverables can be categorized under these two approaches. At the same time, the positive and negative aspects of each deliverable were examined according to the designers and new suggestions was presented to improve them. Thus, this study aims to increase the understandability of the process of analyzing the data collected from users and sharing them with designers as insights in research deliverables. It is thought that the findings of this study can help researchers to choose the right deliverable to transfer insights according to their project needs and be able to create user-oriented products by improving designer-researcher dynamics. Finally, suggestions were made for future studies. These studies can be handled by examining different research deliverables, examining the new proposal by comparing it with different deliverables, or expanding it with a different group of designers.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    55763

    Kalite çemberleri ve konfeksiyon uygulamaları

    Başlık çevirisi yok

    ŞENOL DALLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Tekstil ve Tekstil Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF.DR. BAYRAM YÜKSEL

  2. Tez No

    682255

    Yapı bilgi modeli ve iş programı entegrasyonunun (4.boyut) iş güvenliğine katkılarının değerlendirilmesi

    Assessment of the contribution of building information model and time schedule integration (4th dimension) to occupational safety

    SELÇUK ÖZCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilişim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MERYEM BİRGÜL ÇOLAKOĞLU

  3. Tez No

    534876

    Investigating the design, development, and evaluation of a high-tech Alternative and Augmentative Communication (AAC) application for communication needs of individuals with Autism Spectrum Disorders

    Otizm Spektrum Bozukluğu tanili bireylerin iletişim gereksinimlerine yönelik, bir ileri teknoloji Alternatif Destekleyici İletişim Sisteminin tasarlanmasinin, geliştirilmesinin ve değerlendirilmesinin araştirilmasi

    HAMZA POLAT

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖMER DELİALİOĞLU

  4. Tez No

    538207

    Bilişsel nörobilim araçlarını kullanan tasarım araştırmalarının incelenmesi

    Investigating the design studies using tools of cognitive neuroscience

    YAPRAK DENİZ YURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Bilim ve TeknolojiEskişehir Teknik Üniversitesi

    Endüstriyel Sanatlar Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZMİYE ÖZTÜRK

  5. Tez No

    389296

    Investigating design for social innovation through business models in rural India: A model proposal for developing countries

    Kırsal Hindistan'da iş modelleri ile sosyal yenileşim için tasarım incelemesi: Kalkınmakta olan ülkeler için bir model önerisi

    SERKAN BAYRAKTAROĞLU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    Ekonomiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Endüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEÇİL ŞATIR

    DOÇ. DR. ALİYE AHU AKGÜN

Geri Dön