Geri Dön

Ebeveynlerin, dijital ebeveynlik farkındalıkları ile bilişsel esneklikleri ve çocuklarını ödüllendirme ve cezalandırma yöntemleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Examination of the relationship between parents, digital parenting awareness and their cognitive flexibility and their methods of rewarding and punishing their children

  1. Tez No: 884396
  2. Yazar: ÖZKAN EDİŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA USLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Dijital Ebeveynlik, Bilişsel Esneklik, Ödül ve Ceza, Digital Parenting, Cognitive Flexibility, Reward and Punishment
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 109

Özet

Bu araştırma, ebeveynlerin, dijital ebeveynlik farkındalıkları ile bilişsel esneklikleri ve çocuklarını ödüllendirme ve cezalandırma yöntemleri arasındaki ilişkinin incelenmesini amaçlamaktadır. Araştırmada ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma gurubu kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi ile belirlenmiş olup Antalya ve Hakkâri illerinde yaşayan 18 yaş ve altı çocuğu olan 615 ebeveynden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri, Kişisel Bilgi Formu, Dijital Ebeveynlik Farkındalık Ölçeği (DEFÖ), Anne-Baba Ödüllendirme ve Cezalandırma Yöntemleri Formu ve Bilişsel Esneklik Envanteri kullanılarak Google Formlar aracılığıyla online bir şekilde elde edilmiştir. Normallik testleri sonucunda verilerin normal dağıldığı görülmüştür. Buradan hareketle, Bağımsız örneklemler T testi, Anova testi, Posthoc testlerinden Bonferroni ve Games-Howell testi, üç ölçek arasındaki ilişkiyi tespit etmek için ise Pearson Korelasyon Analizinden faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda, DEFÖ alt boyutlarından“Olumsuz model olma”ile ebeveynlerin çocuklarını ödüllendirme yöntemlerinden“izin ödül”alt boyutu ile, cezalandırma yöntemlerinden ise“Fiziksel ceza”ve“Sözel ceza”alt boyutları arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif yönlü, ebeveynlerin“Bilişsel esneklikleri”arasında ise anlamlı negatif yönlü ilişki bulunmaktadır. DEFÖ alt boyutlarından“Dijital ihmal”ile ebeveynlerin çocuklarını ödüllendirme yöntemlerinden“İzin ödül”alt boyutu ile, cezalandırma yöntemlerinden ise“Sözel ceza”alt boyutu arasında anlamlı pozitif yönlü ilişki bulunmaktadır. DEFÖ alt boyutlarından“Verimli kullanım”ile ebeveynlerin çocuklarını ödüllendirme yöntemlerinden“İzin ödül”ve“Sözel ödül”alt boyutları arasında anlamlı pozitif yönlü, cezalandırma yöntemlerinden ise“Yasaklama ceza”,“Fiziksel ceza”ve“Sözel ceza”alt boyutları arasında anlamlı negatif yönlü ilişki bulunmaktadır, ayrıca ebeveynlerin“Bilişsel esneklikleri”arasında da anlamlı pozitif yönlü ilişki bulunmaktadır. DEFÖ alt boyutlarından“Risklerden koruma”ile ebeveynlerin çocuklarını ödüllendirme yöntemlerinden“İzin ödül”alt boyutu arasında anlamlı negatif yönlü ilişki,“Etkinlik ödül”ve“Sözel ödül”alt boyutları arasında ise pozitif yönlü ilişki, cezalandırma yöntemlerinden ise“Fiziksel ceza”ve“Sözel ceza”alt boyutları arasında negatif yönlü ilişki bulunmaktadır. Ebeveynlerin“Bilişsel esneklikleri”ile çocuklarını ödüllendirme yöntemlerinden“İzin ödül”alt boyutu arasında anlamlı negatif yönlü,“Sözel ödül”alt boyutu arasında ise pozitif yönlü ilişki bulunmaktadır. Ayrıca Ebeveynlerin“Bilişsel esneklikleri”ile çocuklarını cezalandırma yöntemlerinden“Yasaklama”,“Fiziksel”ve“Sözel ceza”alt boyutları arasında da istatistiksel olarak anlamlı negatif yönlü ilişki bulunmaktadır. Araştırma sonuçları literatürdeki bulgular ile tartışılmış olup araştırmaya ve uygulamaya yönelik önerilerle sonlandırılmıştır.

Özet (Çeviri)

This research aims to examine the relationship between parents' digital parenting awareness, their cognitive flexibility, and their methods of rewarding and punishing their children. Relational scanning method was used in the research. The study group of the research was determined by the easily accessible sampling method and consists of 615 parents with children aged 18 and under living in Antalya and Hakkâri provinces. The data of the study was obtained online via Google Forms using the Personal Information Form, Digital Parenting Awareness Scale (DPAS), Parenting Reward and Punishment Methods Forms and Cognitive Flexibility Inventory. As a result of normality tests, it was seen that the data was normally distributed. Based on this, Independent samples T test, Anova test, Posthoc tests such as Bonferroni and Games-Howell test, and Pearson Correlation Analysis were used to determine the relationship between the three scales. As a result of the research, there was a statistically significant positive correlation between“Negative modeling”, one of the DPAS sub-dimensions,“permission-reward”sub-dimension, which is one of the ways parents reward their children, and“Physical punishment”and“Verbal punishment”sub-dimensions, which are punishment methods, and“Cognitive flexibility”of parents. There is a significant negative relationship between them. There is a significant positive relationship between“Digital neglect”, one of the DPAS sub-dimensions, and the“Permission reward”sub-dimension, one of the ways parents reward their children, and the“Verbal punishment”sub-dimension, one of the punishment methods. There is a significant positive correlation between“Efficient use”, one of the DPAS sub-dimensions, and“Permission reward”and“Verbal reward”sub-dimensions, which are among the ways parents reward their children, and there is a significant negative correlation between the“Prohibition punishment”,“Physical punishment”and“Verbal punishment”sub-dimensions, which are punishment methods. There is a two-way relationship, and there is also a significant positive relationship between it and the“Cognitive Flexibility”of the parents. There is a significant negative relationship between“Protection from risks”and“Permission reward”sub-dimension of the methods of rewarding parents for their children, a positive relationship between the“Activity reward”and“Verbal reward”sub-dimensions, and a negative relationship between the“Physical punishment”and“Verbal punishment”sub-dimensions of punishment methods. There is a significant negative relationship between parents'“Cognitive flexibility”and the“Permission reward”sub-dimension, one of the ways they reward their children, and a positive relationship between the“Verbal reward”sub-dimension. In addition, there is a statistically significant negative relationship between parents'“Cognitive flexibility”and the sub-dimensions of“Prohibition”,“Physical”and“Verbal punishment”, which are among the methods of punishing their children. The research results were discussed with the findings in the literature and ended with suggestions for research and practice.

Benzer Tezler

  1. Ebeveyn olan öğretmenlerin dijital ebeveynlik farkındalıkları ile dijital bağımlılıklarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

    Examination of digital parenting awarenes and digital addictions of teachers who are parents in terms of varios variables

    CEBRAİL URTEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiGaziantep Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET MURAT

  2. 7-11 yaş arası çocuğu olan ebeveynlerin dijital ebeveynlik farkındalıklarının ve çocuklarındaki internet bağımlılığının aile uyumuna etkisi

    The effect of digital parenting awareness of parents with children between 7-11 years old and internet addiction in their children on family harmon

    HALENUR KÜTÜK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikolojiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ESİN SEZGİN

  3. Okul öncesi eğitimi alan çocukların ebeveynlerinin dijital ebeveynlik farkındalıkları ve ebeveyn medya arabuluculuğu profilinin anne-baba çocuk ilişkisine etkisi

    The effects of parents of preschool children digital parenting awareness and parent media mediation profile on parent-child relationship

    MUAMMER ENES BAYAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Kültür Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET TORAN

    DOÇ. DR. TAİBE KULAKSIZ SABBAGH

  4. 60- 72 aylık çocuğu olan ebeveynlerin dijital farkındalığı ve aile içi rolleri ile çocuklarının sosyal yetkinlik davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Examining the relationship between digital awareness and family roles of parents with 60-72 months old children and their children's social competence behaviors

    MERVE YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ESİN SEZGİN

  5. İlkokul çağı Ebeveynlerinin Akıllı Telefon Bağımlılık Düzeyleri ile Dijital Ebeveynlik Konusundaki Farkındalıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

    Investigation of the Relationship Between Smartphone Addiction Levels of Primary School Age Parents and Their Awareness of Digital Parenting

    ELİF ÖZBAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Halk SağlığıÜsküdar Üniversitesi

    Bağımlılık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CEMAL ONUR NOYAN