Geri Dön

Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin karar verme stilleri ile öğretmenlerin örgütsel stres kaynakları arasındaki ilişki

The relationship between principals' decision-making styles and teachers' organi̇zati̇onal stress sources accordi̇ng to teachers' percepti̇ons

PDF İndir

  1. Tez No: 884434
  2. Yazar: PINAR UYAR ÇINAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SEMİHA ŞAHİN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Denetçiliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 147

Özet

Bu araştırmanın amacı, okul müdürlerinin karar verme stilleri ile öğretmenlerin örgütsel stres kaynakları arasındaki ilişkileri belirlemek ve bu ilişkilerin çeşitli demografik değişkenler açısından nasıl farklılık gösterdiğini analiz etmektir. Araştırma, nicel bir yöntem olarak ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırmanın evrenini, 2022-2023 Eğitim-Öğretim yılı itibarıyla İzmir ili Gaziemir ve Buca ilçelerindeki kamu ortaokullarında görevli 2117 öğretmen oluşturmaktadır. Örneklem ise, bu evrenden tabakalı ve seçkisiz örnekleme yöntemleri kullanılarak seçilen 403 öğretmenden oluşmaktadır. Veri toplama sürecinde, katılımcıların demografik bilgilerini içeren“Kişisel Bilgi Formu”kullanılmıştır. Ayrıca, Mann ve arkadaşları (1997) tarafından geliştirilen ve Deniz (2004) tarafından Türkçeye çevrilen“Melbourne Karar Verme Ölçeği”ile Karadavut (2009) tarafından geliştirilmiş olan“Örgütsel Stres Kaynakları Ölçeği”kullanılarak veri toplanmıştır. Elde edilen veriler, SPSS 25.0 yazılımı kullanılarak analiz edilmiştir. Analizlerde, standart sapma, aritmetik ortalama, yüzde ve frekans gibi temel istatistiksel tekniklerin yanı sıra, Pearson korelasyon ve regresyon analizi gibi ileri düzey istatistiksel yöntemler uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenlerin okul müdürlerinin karar verme stillerine ilişkin algılarında en yüksek algılanan stilin“dikkatli karar verme stili”olduğu, en düşük algılanan stilin ise“erteleyici karar verme stili”olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin cinsiyetlerine göre okul müdürlerinin karar verme stillerine ilişkin algılarda anlamlı bir farklılık gözlemlenmezken, branş ve hizmet süresi değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Özellikle, Güzel Sanatlar ve Beden Eğitimi öğretmenleri ile 1-10 yıl ve 21 yıl üzeri hizmet süresine sahip öğretmenler arasında belirgin farklar bulunmuştur. Okul müdürlerinin karar verme stilleri açısından öğretmen algılarında okul müdürünün cinsiyeti değişkenine göre anlamlı bir fark gözlemlenmezken, okul müdürünün yaşı, hizmet süresi ve okul büyüklüğü değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar ortaya çıkmıştır. Özellikle, 51 yaş ve üzeri, 6 yıl ve üzeri hizmet süresine sahip olan ve küçük ile büyük okullarda görev yapan müdürler arasında anlamlı farklar bulunmaktadır. Öğretmenlerin örgütsel stres kaynaklarına ilişkin algılarında, en fazla algılanan stres kaynağının“işe özgü stres kaynakları”olduğu, en az algılanan stres kaynağının ise“işteki ilişkilerden kaynaklı stres kaynakları”olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin cinsiyet ve branş değişkenlerine göre örgütsel stres kaynaklarına ilişkin algılarda anlamlı bir farklılık görülmezken, hizmet süresi değişkenine göre anlamlı farklılıklar saptanmıştır. Bu farklılık, 11-20 yıl hizmet süresine sahip öğretmenler lehinedir. Örgütsel stres kaynakları ile ilgili öğretmen algıları okul müdürlerinin yaş ve okul hizmet süresi değişkenlerine göre anlamlı bir fark göstermezken, okul müdürünün cinsiyeti ve okul büyüklüğü değişkenlerine göre gruplar arasında anlamlı farklılıklar ortaya çıkmıştır. Özellikle, büyük okullarda görev yapan ve kadın okul müdürleri ile ilgili algılarda anlamlı farklar bulunmuştur. Okul müdürlerinin karar verme stilleri ile örgütsel stres kaynakları arasındaki ilişki incelendiğinde, karar verme stillerinin“özsaygı”ve“dikkatli”alt boyutlarının, örgütsel stres kaynaklarının“örgütsel rol”,“örgütsel yapı ve iklim”ve“iş ilişkileri”gibi alt boyutlarıyla negatif yönde ve düşük düzeyde anlamlı bir ilişki gösterdiği tespit edilmiştir. Öte yandan,“kaçıngan”,“erteleyici”ve“panik halde”karar verme stillerinin ise, örgütsel stres kaynaklarının“örgütsel yapı ve iklim”ve“iş ilişkileri”alt boyutlarıyla pozitif yönde ve düşük düzeyde anlamlı bir ilişki ortaya koyduğu gözlemlenmiştir. Çoklu regresyon analizi sonuçları, okul müdürlerinin karar verme stillerinin örgütsel stres kaynaklarının anlamlı bir yordayıcısı olduğunu göstermektedir.

Özet (Çeviri)

The purpose of this study is to determine the relationships between school principals' decision-making styles and teachers' sources of organizational stress and to analyze how these relationships differ in terms of various demographic variables. The research was designed in the relational survey model as a quantitative method. The population of the study consists of 2117 teachers working in public secondary schools in Gaziemir and Buca districts of Izmir province as of 2022-2023 academic year. The sample consists of 403 teachers selected from this population using stratified and random sampling methods. In the data collection process,“Personal Information Form”containing demographic information of the participants was used. In addition, data were collected using the“Melbourne Decision Making Scale”developed by Mann et al. (1997) and translated into Turkish by Deniz (2004) and the“Organizational Stress Sources Scale”developed by Karadavut (2009). The data obtained were analyzed using SPSS 25.0 software. In addition to basic statistical techniques such as standard deviation, arithmetic mean, percentage and frequency, advanced statistical methods such as Pearson correlation and regression analysis were applied. According to the results of the study, it was determined that the highest perceived style in teachers' perceptions of school principals' decision-making styles was“careful decision-making style”and the lowest perceived style was“procrastinating decision-making style”. While no significant difference was observed in the perceptions of school principals' decision-making styles in terms of the gender of the teachers, significant differences were found according to the branch and length of service variables. In particular, significant differences were found between Fine Arts and Physical Education teachers and teachers with 1-10 years and over 21 years of service. In terms of decision-making styles of school principals, no significant difference was observed in teacher perceptions according to the gender of the school principal, while significant differences were found in terms of the age, length of service and school size variables of the school principal. In particular, there are significant differences between principals who are 51 years of age and above, who have 6 years of service and above, and who work in small and large schools. In teachers' perceptions of organizational stress sources, it was determined that the most perceived stress source was“job-specific stress sources”and the least perceived stress source was“stress sources arising from relationships at work”. While there was no significant difference in the perceptions of teachers regarding organizational stress sources in terms of gender and branch variables, significant differences were found according to the length of service variable. This difference is in favor of teachers with 11-20 years of service. While teacher perceptions about organizational stressors did not show a significant difference in terms of the variables of age and length of service, significant differences were found between the groups according to the variables of gender of the school principal and school size. In particular, significant differences were found in the perceptions of female principals working in large schools. When the relationship between school principals' decision-making styles and organizational stressors was examined, it was found that“self-esteem”and“careful”sub-dimensions of decision-making styles showed a negative and low level significant relationship with the sub-dimensions of organizational stressors such as“organizational role”,“organizational structure and climate”and“work relations”. On the other hand, it was observed that“avoidant”,“procrastinator”and“panicked”decision-making styles showed a positive and low level significant relationship with the“organizational structure and climate”and“work relations”sub-dimensions of organizational stressors. The results of multiple regression analysis show that decision-making styles of school principals are a significant predictor of organizational stressors.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    455867

    İlkokul müdürlerinin çatışma yönetim stratejilerinin öğretmen algılarına göre incelenmesi

    Teacher percepti̇on exami̇nati̇on of confi̇li̇t management strategi̇es of pri̇mary school pri̇nci̇pals

    KAZIM DAĞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2013

    İşletmeHasan Kalyoncu Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM YILDIRIM

  2. Tez No

    241852

    Okul müdürlerinin algılanan çatışma yönetim stilleri ve öğretmenlerde oluşturduğu stres düzeyi(Gebze örneği)

    The conflict management style of the school directors and these styles effect on teachers' stress level

    YASEMİN ÖVÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Eğitim ve ÖğretimYeditepe Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı

    DR. MUSTAFA OTRAR

  3. Tez No

    632186

    Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin vizyoner liderlik yeterlikleri ile öğretmen performansı arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between school managers' visionary leadership competencies and teacher performance, according to teachers' perceptions

    YİHYULLAH SEYİDOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimSiirt Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ RASİM TÖSTEN

  4. Tez No

    172875

    Ortaöğretim kurumu müdürlerinin göstermekte oldukları yeterlilikler (öğretmen algılarına göre)

    The efficiency of the managers of the high schools by perception of the theachers

    ÜMİT EMRE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Eğitim ve ÖğretimKocaeli Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HASAN ARSLAN

  5. Tez No

    594197

    Yönetici rolleri ve etkileme taktikleri ile öğretmenlerin yöneticiye güveni arasındaki ilişkiler

    The relationships between administrator roles, their influencing tactics and teachers' trust in their administrators

    HATİCE DOĞAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimPamukkale Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TÜRKAY NURİ TOK

Geri Dön