Geri Dön

Muîn el-Miskin Ravzatü'l-Vâ'izîn adlı eserin Doğu Türkçesine tercümesi (Dilbilgisi incelemesi- karşılaştırmalı metin- sözlük dizin)

Translation of Muîn al-Miskîn's Ravzat al-Wâ'izzîn into Eastern Turkish (Grammatical analysis- comparative text- index)

PDF İndir

  1. Tez No: 885133
  2. Yazar: BURCU KAYA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TANJU SEYHAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eski Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 1851

Özet

Doktora tezi olarak hazırladığımız bu çalışma Molla Muin tarafından 15. yüzyılda Farsça olarak telif edilen ve Hz. Musa'nın hayatının anlatıldığı Ravżatü'l-vā'ižín fí ehādisi seyyidü'l-mürselín'in 18. yüzyılın ortalarında, Muhammed Sıddık Rüşdî tarafından kısaca Ravzatü'l-Vâ'izîn adıyla Doğu Türkçesine tercümesi üzerinedir. Eser Lund Üniversitesi Kütüphanesi'nde Jarring Koleksiyonunda Prov. 382 numarayla kayıtlıdır. Konu itibariyle edebî eserlerde sıklıkla işlenen Ravzatü'l-Vâ'izîn filolojik olarak değerlendirdiğimiz Doğu Türkçesi çalışmalarına zengin malzeme sunmaktadır. Kullandığı söz varlığı, üslubu, yeri geldiğinde gerek Türkçe gerekse Arapça için biçimbirimler, söz dizimi, okuyuşa bağlı olarak yaptığı anlam bilgisi, dil bilgisi açıklamalar; yer yer anlatılan konulara müdahele edişine bakıldığında Mütercim Muhammed Sıddık Rüşdî'nin dinî meselelere hâkim, akademik birikimi yüksek, iyi eğitimli biri olduğu anlaşılmaktadır. Eserde farklı tercüme metodlarını birarada kullanmaktadır. Muin Miskin'in eseri esasen düzyazı olarak tertip edilmiştir, konu gereği zengin ayet ve hadis alıntıları içerir; ayrıca manzum bölümler de bulunmaktadır. Rüşdî ana metin dışında ayetlerin Arapçasını verdikten sonra satır altı Kuran tercümelerinde görülen Arapça cümle yapısına sadık bir çeviri tekniği kullanmış, diğer yerlerde Türkçe sözdizimi kurallarına uygun çeviri metodu yapmıştır. Manzum parçaları da manzum olarak çevirmiştir. Anlaşılmayacağını düşündüğü yerlerde dönem sözlükçülüğüne katkı sağlayıcı kelime açıklamalarında bulunmuştur. Bu durum, mütercimin eserden olabildiğince çok kişinin istifade etmesi arzusu olarak değerlendirilmelidir. Çalışmamızda Ravzatü'l-Vâ'izîn'in müellifi Molla Muin, mütercimi Muhammed Sıddık Rüşdî'nin hayatı ve eserleri ile Ravzatü'l-Vâ'izîn tercümesinin ne zaman, nerede ve hangi amaçla yapıldığıyla ilgili veriler sunulmuştur. Tercümenin Lund Üniversitesi Kütüphanesi Jarring Katalogda Prov. 382 kayıt numaralı nüsha 237 varak olup her varağı 19 satırdır. Nüshanın transkripsiyon harfleri ile çeviri yazısı yapılmış, imla, ses ve biçim özellikleri incelenmiştir. Transkripsiyonlu metinden sonra dizin bölümünde, tercümede yer alan sözcüklerin kökenleri, anlamları, satır numaraları ortaya konmuştur. Metinde yer alan özel adlara ayrı bir dizinde yer verilmiştir.

Özet (Çeviri)

This study, which we have prepared as a doctoral dissertation, is on the translation of Ravżatü'l-vā'ižín fí ehādisi seyyidü'l-mürselín, which was written in Persian by Molla Muin in the 15th century and tells the life of the Prophet Moses, into Eastern Turkish in the middle of the 18th century by Muhammad Sıddık Rüşdî under the short title Ravzatü'l-Vā'izîn. The work is registered in the Gunnar Jarring Collection of the Lund University Library under the number Prov. 382. Ravżatü'l-vā'ižín, which is frequently treated in literary works in terms of subject matter, provides rich material for the philological study of Eastern Turkish. Considering his vocabulary, style, morphemes for both Turkish and Arabic, syntax, semantics and grammatical explanations depending on the reading, and the way he intervenes in the narrated subjects from time to time, it is understood that the translator Muhammad Sıddık Rüşdî is a well-educated person with a high academic background who has a good command of religious issues. He uses different translation methods together in his work. Muin Miskin's work is organized mainly in prose and contains rich verse and hadith quotations due to its subject matter; there are also verse sections. In addition to the main text, Rüşdî used a translation technique that is faithful to the Arabic sentence structure seen in inline Qur'anic translations after giving the Arabic of the verses, and in other places he used a translation method in accordance with the rules of Turkish syntax. He also translated the verse passages in verse. Where he thought they would not be understood, he provided word explanations that contributed to the lexicography of the period. This should be considered as the translator's desire that as many people as possible benefit from the work. In this study, the author of Ravzatü'l-Vā'izîn, Molla Muin, the life and works of the translator Muhammad Sıddık Rüşdî, and data on when, where and for what purpose the translation of Ravzatü'l-Vā'izîn was made are presented. The copy of the translation in the Gunnar Jarring Collection of the Lund University Library, with the registration number Prov. 382, has 237 folios and each folios has 19 lines. The translation was transcribed with transcription letters and its spelling, sound and form features were analyzed. After the transcribed text, in the index section, the origins, meanings and line numbers of the words in the translation are presented. The proper names in the text are included in a separate index.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    739276

    Altıparmak Muhammed Efendi'nin Delâil-i Nübüvvet-i Muhammedî adlı eseri

    Altiparmaq Muhammad Efendi's Dalail-i Nubuwwat-i Muhammadi

    EKREM SAKAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Sanat TarihiMarmara Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MELİHA YILDIRAN SARIKAYA

  2. Tez No

    634146

    األسس انهغٕيت نهذساساث انكالييت بيٍ انًاحشيذيت ٔانًعخضنت– أبٕ انًعيٍ انُسفي ٔانضيخششي ًَٕرخا

    Mâturîdiyye ve Mu'tezile arasındaki kelamî tartışmaların lugavî temelleri -Ebu'l-Muin en-Nesefî ve ez-Zemahşerî örneği- - Linguistic basics of theological studies in the context of Maturid and Mu'tezile in the context of Abu'l-Muîn En-Nesefî and Zemahşerî

    FARHAN HUSSEIN SALEH SALEH

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2020

    DinSüleyman Demirel Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN TEVFİK MARULCU

  3. Tez No

    214656

    Bir müfessir olarak muînuddîn el-îcî ve câmiu'l-beyân fî tefsîri'l-kur'an isimli tefsirindeki yöntemi

    Muin al-din al-ici as an interpreter and his methods for his interpretation of qur'an named jami' al-beyan fi tafsir al-qur?an

    İRFAN KUŞCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEVLÜT GÜNGÖR

  4. Tez No

    817937

    Ebu'l-Muîn en-Nesefî ile el-Gazâlî'nin uluhiyet anlayışlarının mukayesesi

    A comparison of Abu'l Muin an-Nasafi and al-Ghazali's understandings of diinity

    İBRAHİM HALİL DOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RECEP ARDOĞAN

  5. Tez No

    519971

    Tarihi süreçte kelami yaklaşımlar -Adudiddin el- İci ve Ebu'l-Muin en Nesefi örnekleri-

    The historical approaches of kalam -Adudiddin el-İci and Ebu'l-Muin en Nesefi examples-

    HÜSREV KASTACI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Dinİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET RUZİBAKİ

Geri Dön