Üniversite öğrencilerinde sosyal kaygının öz şefkat ile ilişkisinde öz yeterlik ve reddedilme duyarlılığının aracı rolü
The mediating role of self-efficacy and rejection sensitivity on the relationship between the social anxiety and self-compassion among university students
- Tez No: 885305
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE İNAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Sosyal bir varlık olan insan, başkalarıyla yakın ilişkiler kurmak ve bu ilişkileri sürdürmek istedikleri için başkalarının gözünde olumlu bir izlenim bırakmak istemektedirler ve bu izlenimi bırakamayacaklarını düşündükleri takdirde yoğun bir sosyal kaygı hissetmektedirler. Duydukları bu sosyal kaygı, kişilerin diğer insanlarla iletişim kurmaktan, belli sosyal ortamlara girmekten ve belli eylemlerde bulunmaktan kaçınmasına sebep olabilmektedir. Üniversite öğrencileri arasında da yaygın olduğu bilinen sosyal kaygı, öğrencilerin üniversite hayatlarına uyum sağlamasını zorlaştırabilmektedir. Önceki çalışmalar sosyal kaygı ile öz şefkat arasında negatif bir ilişki olduğunu ve öz şefkati artıran müdahalelerin sosyal kaygıyı azaltabildiğini göstermektedir. Bu nedenle, öz şefkat ve sosyal kaygı arasındaki ilişkiyi daha iyi anlamak, sosyal kaygıya yönelik müdahaleler için de önemlidir. Alanyazında reddedilme duyarlılığının ve öz yeterliğin hem sosyal kaygı hem de öz şefkatle ilişkisine yönelik bulgular bulunmaktadır. Sosyal kaygının reddedilme duyarlılığıyla pozitif, öz yeterlik ile negatif bir ilişkisi olduğu bildirilirken öz şefkatin öz yeterlik ile pozitif, reddedilme duyarlılığıyla negatif bir ilişkisi olduğu bulunmuştur. Ayrıca reddedilme duyarlılığıyla öz yeterlik arasında da negatif bir ilişki olduğu bildirilmiştir. Bu çalışmanın amacı, öz şefkat ile sosyal kaygı arasındaki ilişkide reddedilme duyarlılığı ve öz yeterliğin hem ayrı ayrı aracı rolünü hem birlikte seri aracı etkisini incelemektir. 17-46 yaş arası 303 lisans ve lisansüstü öğrencisi (%75.2 kadın), Qualtrics üzerinden demografik bilgi formu, Liebowitz Sosyal Kaygı Ölçeği, Öz Şefkat Ölçeği, Reddedilme Duyarlılığı Ölçeği ve Genel Öz Yeterlik Ölçeği'ni çevrimiçi bir şekilde doldurarak çalışmaya katılmıştır. Veriler, SPSS üzerinden PROCESS Model 6 aracılığıyla 5000 yeniden örnekleme yöntemiyle analiz edilmiştir ve reddedilme duyarlılığı ile öz yeterliğin öz şefkat ve sosyal kaygı arasındaki ilişkiye hem bağımsız hem de seri sıralı şekilde aracılık ettiği bulunmuştur. Sosyal kaygıyı azaltmaya yönelik öz şefkat uygulamalarının reddedilme duyarlılığını düşüren ve öz yeterliği geliştiren uygulamalarla desteklenmesinin sosyal kaygı belirtilerinde azalmaya ve uzun süreli kazanımlar elde etmeye yardımcı olabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
As social beings, humans want to make a good impression on others since they desire to establish and maintain close relationships with others, and they feel intense social anxiety if they think they cannot make this impression. The social anxiety they feel might cause people to avoid certain social environments, to communicate with others or to take certain actions. Social anxiety, known to be common among university students as well, may make it difficult for students to adapt to university life. Previous studies show that there is a negative relationship between self-compassion and social anxiety, and interventions to increase self-compassion may decrease social anxiety. Thus, understanding better the relationship between self-compassion and social anxiety is important for the interventions regarding social anxiety. There are findings in the literature about the relationships of rejection sensitivity and self-efficacy both with self-compassion and social anxiety. It is reported that self-compassion has a negative relationship with rejection sensitivity and a positive relationship with self-efficacy whereas social anxiety has a positive relationship with rejection sensitivity and a negative relationship with self-efficacy. A negative relationship is also reported between rejection sensitivity and self-efficacy. Thus, this study aims to investigate both the separate and the serial mediation effects of rejection sensitivity and self-efficacy on the relationship between self-compassion and social anxiety. 303 undergraduate and graduate students between the ages of 17 – 46 (75.2% female) completed the survey online on Qualtrics, including a demographic information form, Liebowitz Social Anxiety Scale, Self-Compassion Scale, Rejection Sensitivity Questionnaire, and General Self-Efficacy Scale. The data is analyzed via SPSS Macro PROCESS (Model 6) with 5000 bootstraps and found that rejection sensitivity and general self-efficacy significantly mediate the relationship between self-compassion and social anxiety, both separately and in a serial way. Thus, decreasing rejection sensitivity while increasing self-efficacy with therapeutic exercises to support the interventions and therapies for social anxiety might help reduce the social anxiety symptoms and achieve long-term gains.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde sosyal kaygının incelenmesi: Bilişsel çarpıtmalar, reddedilme duyarlılığı ve öz-şefkatin rolü nedir?
Investigation of social anxiety in university students: What is the role of interpersonal cognitive distortions, rejection sensitivity and self-compassion?
ECE TEMEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAntalya Bilim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DEMET KARA
- The relationship between social anxiety and Facebook use among undergraduates: A multidimensional perspective
Üniversite öğrencilerinde sosyal kaygı ve Facebook kullanımı ilişkisinin incelenmesi: Çok boyutlu bir yaklaşım
HAZAL ATALAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALE ÖGEL BALABAN
- Öz-anlayış ve kaygı ilişkisinde bilişsel esnekliğin aracılık rolünün incelenmesi
Examining the mediating role of cognitive flexibility in the relationship between self-compassion and anxiety
SUEDA ALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEYDİ AHMET SATICI
- Konservatuvar müzik bölümünde okuyan üniversite öğrencilerinde sürekli kaygı ve anksiyete duyarlılığının akış deneyimleri ile ilişkisinin incelenmesi
An examination of the relationship between flow experiences, trait anxiety and anxiety sensitivity in university students who studying in conservatory music department
MERVE ÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. EMİNE ZİNNUR KILIÇ
- Turizm rehberliği bölümü öğrencilerinde genel özyeterlilik algısı, mesleki kaygı ve mesleği yapma niyeti ilişkisi
The relationship between perceived self-efficacy, occupational anxiety and the intention to perform proffesi̇on of toursim guiding students
BURHAN ÇINAR