Veri zarflama analizi ile etkinlik ölçümüne istatistiksel yöntemlerle yaklaşım: BİST sürdürülebilirlik endeksi örneği
Statistical approaches to efficiency measurement with data envelopment analysis: The case of BIST sustainability index
- Tez No: 885521
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖYKÜM ESRA YİĞİT, DR. HÜLYA YÜREKLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İstatistik, Statistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İstatistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İstatistik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 88
Özet
2023 yılı itibariyle Borsa İstanbul (BİST) yeni yatırımcıların da gelmesiyle tarihi zirvelerine ulaşmış, yapılan yatırımlar ve hareketlilik artmıştır. BİST Sürdürülebilirlik Endeksi (XUSRD); işlem gören, sürdürülebilirlik alanında bilgilendirmelerde bulunup farkındalık yapmayı hedefleyen ve bu alanda uygulamalar gerçekleştiren şirketlerin işlem gördüğü bir endeks türüdür. Bu çalışmada 2023 yılında XUSRD'de yer alan şirketler üzerinden yapılan analizler ile şirketlerin performans ölçümü ve finansalları baz alınarak etkinliklerinin ölçülmesi amaçlanmıştır. Şirketlerin bilançoları üzerinden hesaplanan finansallar ile veri zarflama analizinin varsayımı olan homojenlik ilkesini yerine getirebilmek adına hiyerarşik kümeleme analizi kullanılarak kümelemenin etkinlik skorlarında ne denli değişime sebep olduğu incelenmiştir. Kümeleme analizi sonrasında, veri zarflama ile ayrışan herbir grubun belirlenen finansallarına göre etkinlik analizi gerçekleştirilmiştir. Sonrasında, hem ölçeğe göre değişken getiri (BCC) hem ölçeğe göre sabit getiri (CCR) modellerinin sonuçları lojistik regresyon modeline sokularak, ilgili girdi/çıktı değişkenlerinin etkinlik skorlarını açıklayabilme güçleri tahmin edilmiştir. Kümeleme analizi sonuçları incelendiğinde sürdürülebilirlik endeksinde yer alan şirketlerin finansalları dikkate alınarak dört kümeye ayrışmış olduğu görülmüş, etkinlik analizi ile de 61 şirket için BCC modelinde 30 ve CCR modelinde ise 21 etkin şirket bulunmuştur. Lojistik regresyon analizi ile BCC için %69, CCR için ise %87 oranında tahmin başarısına ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
As of 2023, Borsa Istanbul (BIST) has reached its historical peaks with the arrival of new investors, and investments and mobility have increased. BIST Sustainability Index (XUSRD) is a type of index in which companies that provide information on sustainability, raise awareness and implement practices in this field are traded. In this study, it is aimed to measure the effectiveness of the companies based on their performance measurement and financials through analyzes made on the companies included in XUSRD in 2023. In order to fulfill the principle of homogeneity, which is the assumption of data envelopment analysis, with financials calculated on the balance sheets of companies, hierarchical clustering analysis was used to examine how much change clustering causes in efficiency scores. After the clustering analysis, efficiency analysis was carried out according to the determined financials of each group separated by data envelopment. Afterwards, the results of both variable returns to scale (BCC) and constant returns to scale (CCR) models were entered into the logistic regression model, and their ability to explain the efficiency scores of the relevant input/output variables was estimated. When the clustering analysis results were examined, it was seen that the companies in the sustainability index were divided into four clusters considering their financials, and with the efficiency analysis, 30 efficient companies were found in the BCC model and 21 efficient companies in the CCR model for 61 companies. With logistic regression analysis, a prediction success rate of 69% for BCC and 87% for CCR was achieved.
Benzer Tezler
- Gestion de performance avec DEA en utilisant les extensions de controle des poids, d'efficacite croisee et d'analyse de fenetre
Ağırlık kısıtlamaları, çapraz etkinlik ve pencere analizi yöntemleri kullanılarak veri zarflama analizi ile performans yönetimi
FİRÜZAN İŞCAN
Yüksek Lisans
Fransızca
1999
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGalatasaray ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. E. ERTUĞRUL KARSAK
- Hastane performansının çok kriterli karar verme yöntemleri ile değerlendirilmesi
Evaluation of hospital performance with multi criteria decision making methods
HATİCE ESEN
Doktora
Türkçe
2019
Sağlık Kurumları YönetimiSüleyman Demirel ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VAHİT YİĞİT
- Şirketlerin sosyal medya verileri ve finansal oranları ile etkinlik analizi: BIST100 üzerine bir araştırma
Efficiency analysis of companies with social media data and financial ratios: A research on BIST100
OSMAN NURİ ŞAHİN
- Türkiye'deki kamu hastaneleri için etkinlik ölçümü: Dinamik network yaklaşımı uygulaması
Efficiency measurement for public hospitals in Turkey: Dynamic network approach application
EDA KOÇAK
- Türk Kara Kuvvetlerinde veri zarflama analizi ile performans değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
TOLGA ATİKBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Savunma ve Savunma Teknolojileriİstanbul Teknik ÜniversitesiDOÇ. DR. TUFAN KOÇ