Fen bilgisi öğretmenlerinin özel eğitime gereksinim duyan öğrencilere yönelik tutum ve yeterlilik algıları ile bu alandaki bilgi yeterliliklerinin karşılaştırılması

The comparison of science teachers' attitudes and perceptions of competence towards students in need of special education and their knowledge competencies in this field and their opinions

PDF İndir

Tez No: 885730
Yazar: FATMA BETÜL BAL
Danışmanlar: PROF. DR. ŞENOL BEŞOLUK
Tez Türü: Yüksek Lisans
Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
Yıl: 2024
Dil: Türkçe
Üniversite: Sakarya Üniversitesi
Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
Sayfa Sayısı: 196

Özet

Araştırmanın ana amacı Fen Bilimleri öğretmenlerinin özel eğitime gereksinim duyan öğrencilere yönelik tutum ve yeterlilik algıları ile bu alandaki bilgi yeterliliklerini karşılaştırarak bu alandaki eksikleri tespit etmek ve giderilmesine destek olmaktır. Araştırma Türkiye geneli Fen Bilimleri öğretmenlerini kapsamakta olup, araştırmaya farklı illerden 400 öğretmen katılmıştır. Bu kapsamda araştırma için seçilen ölçekler, başarı testi ve yarı yapılandırılmış form çevrimiçi olarak sisteme yüklenmiş ve uygulanmıştır. Katılımcı sayısını artırmak ve her ile ulaşabilmek için sosyal medya ve Telegram gibi uygulamalar üzerinden açılan Fen bilimleri öğretmenleri zümre gruplarından faydalanılmıştır. Ülke geneli bir kitleyi hedef aldığı için geniş kapsamlı olmakla birlikte öğretmenlerin katılım gösterdikleri iller arasında orantı sağlanacağı varsayılmıştır. Araştırmaya katılan öğretmenler tamamen rastgele seçilmiştir. Kişilerin soruları farklı hızlarda okuyacağı düşünüldüğünde zaman sınırlaması koyulamayacağı için kişilerin başarı testindeki soruların cevaplarını araştırmadan yapacağı kabul edilmiştir. Araştırmada veri elde etmek için geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmış olan Kaynaştırma Öğrencilerine Yönelik Tutum Ölçeği, yeterlilik algılarını ölçmeye yönelik ölçek olarak Kaynaştırma Uygulamalarında Öğretmen Yeterliliği ve bir adet başarı testi kullanılmıştır. Başarı testi araştırmacı tarafından Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Yönetmeliği ve Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan Kaynaştırma Yoluyla eğitim Uygulamaları kitapçığından yararlanılarak hazırlanan başarı testi kullanılmıştır. Başarı testi için uzman görüşleri alınarak bunlara göre değiştirilmiş ve son hali verilmiştir. Ayrıca testlerin ön bölümünde öğretmenlerin demografik özelliklerini belirlemek amacıyla bilgilendirme kısmı koyulmuştur. Bu kısımda öğretmenlerin cinsiyet, kıdem yılı, özel eğitime yönelik eğitim alma durumu ve özel eğitime ihtiyaç duyan biriyle çalışma deneyiminin olup olmaması durumu özellikleri istenmiştir. Araştırmanın nitel kısmı için yarı yapılandırılmış form kullanılmış ve öğretmenlerin görüşlerini belirlemek için 3 adet açık uçlu soru sorulmuştur. Verilerin analizinde ölçümlerin evrendeki dağılımları normal olduğu ve örneklerin ait olduğu evrenlerin varyanslarının eşit olduğu kabul edilerek parametrik istatistikten yararlanılmıştır. Bu çalışmada, SPSS 27 yazılımı kullanılarak istatistiksel analizler gerçekleştirilmiştir. İlk olarak, ölçeklerin güvenilirlik düzeyi Cronbach Alfa katsayılarıyla değerlendirilmiştir. Ölçekler arasındaki ilişki düzeyi ve yönü, Pearson Korelasyon yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Ayrıca, ölçeklerin demografik değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğini anlamak amacıyla Bağımsız Gruplar t-testi ve ANOVA testleri uygulanmıştır. Çalışmanın nitel kısmında çalışma kapsamında kullanılmış olan yapılandırılmış görüşme formlarının uygulanması sonucu elde edilen verilerin analizi içerik analizi türlerinden kategori analizi kullanılmıştır. Verilen cevapların formu korunarak betimsel bir yaklaşımla veriler kategorilere ayrılmış ve birleştirilmiştir. Çalışmanın nicel kısmında elde edilen verilere göre; öğretmenlerin kaynaştırma uygulamalarına yönelik tutumları, bilgi yeterlilikleri ve yeterlilik algıları arasında düşük düzey pozitif korelasyon saptanmıştır. Öğretmenlerin kaynaştırma öğrencilerine yönelik tutumları ile yeterlilik algıları arasında orta düzey pozitif korelasyon bulunmaktadır. Öğretmenlerin kaynaştırma eğitimine yönelik tutumları cinsiyete ve çalıştığı görev yerinin türüne göre karşılaştırıldığında anlamlı fark tespit edilirken özel eğitime yönelik eğitim alma durumuna, kaynaştırma öğrencisiyle çalışma deneyimine, kıdem yılına bağlı olarak karşılaştırıldığında anlamlı fark tespit edilmemiştir. Öğretmenlerin kaynaştırma eğitiminde yeterlilik algıları cinsiyete, kaynaştırma öğrencisiyle çalışma deneyimine ve özel eğitime yönelik eğitim alma durumuna göre karşılaştırıldığında anlamlı fark tespit edilirken, kıdem yılına ve çalıştığı görev yerinin türüne bağlı olarak karşılaştırıldığında anlamlı fark tespit edilmemiştir. Öğretmenlerin kaynaştırma eğitimine yönelik bilgi yeterlilikleri cinsiyete, kıdem yılına, çalıştığı görev yerinin türüne, özel eğitime yönelik eğitim alma durumuna, kaynaştırma öğrencisiyle çalışma deneyimine göre karşılaştırıldığında anlamlı fark tespit edilmemiştir. Çalışmanın nitel kısmında elde edilen verilere göre; öğretmenlerin öğrencilere katkı sağladıklarına dair düşünceleri aile, kurumlar arası iş birliği yapmak, başarı değil süreç odaklı olmak, anlayışlı ve sabırlı olmak, öğrencileri daha fazla teşvik etmek ve desteklemek, olumlu tutuma sahip olmak, öğrencilerin özelliklerini daha iyi bilmek, öğrencilere yönelik plan oluşturmak, öğretmenlerin eğitim alarak kendini geliştirmesi temaları şeklinde ifade edilmiştir. En sık dile getirilen düşünce öğrencileri daha fazla teşvik etmek ve desteklemek teması olmuştur. Öğretmenlerin kaynaştırma uygulamalarında değişmesi gereken düzenlemeye dair düşünceleri ise; tanılama işleminin daha doğru şekilde yapılması, sınıf mevcudunun kalabalık olması, okulun ve sınıfın fiziksel yapısı, hazır BEP kullanılması, veli desteği, normal öğrencilerin davranışlarına yönelik kurallar, öğretim şekli ile ilgili sorunlar, destek eğitimin artırılması, materyal desteği, öğretmen eğitimleri, uygun personelin yetersizliği, yönetmeliğin daha açık olması, bu öğrencilerin meslek liselerine gönderilmemesi temaları şeklinde ifade edilmiştir. Burada değiştirilmesi istenen düzenlemelerden okulun ve sınıfın fiziksel yapısı en çok ifade edilen düşüncedir. Öğretmenlerin kaynaştırma uygulamalarını daha verimli hale getirmek için yapılması gerekenlere dair düşünceleri; öğretmenlerin hazır plan kullanmasının engellenmesi, öğretmenlerin daha fazla teşvik edilmesi, destek ve uygun personelinin sayısının artırılması, bu çocukların belli okul ve gönüllü öğretmenlere yönlendirilmesi, paydaşlar arasındaki iş birliğini artırmak, öğrencilere yeterli zamanın ayırılabilmesi için düzenleme, sınıfların ve öğretim etkinliklerinin düzenlenmesi, sınıfların mevcudunun ve fiziki yapısının iyileştirilmesi, öğrencilerin kabul edilmesinin sağlanması, öğretmenlere BEP hazırlama için özel destek sağlanması, ailenin ve öğretmenlerin desteklenmesi, öğretmenlerin özel eğitim dersi alması, bu öğrencilere özel materyal desteği sağlanması temaları şeklinde ifade edilmiştir. Verimlilik için en çok destek ve uygun personelinin sayısının artırılması düşüncesi önerilmiştir. Çalışma sonuçları değerlendirildiğinde literatürde benzer sonuçlar elde edilen birçok çalışma olduğu görülmüştür.

Özet (Çeviri)

The main purpose of the research is to identify and support the elimination of deficiencies in this field by comparing the attitudes and competence perceptions of science teachers towards students in need of special education and their knowledge competence in this field. The research covers science teachers throughout Turkey, and 400 teachers from different provinces participated in the research. In this context, the scales selected for the research, achievement test and semi-unstructured form were uploaded to the system online and applied. In order to increase the number of participants and reach every province, science teacher group groups opened through social media and applications such as Telegram were used. Although it is comprehensive as it targets a country-wide audience, it is assumed that there will be a proportionality among the provinces in which teachers participate. The teachers participating in the research were selected completely randomly. Considering that people will read the questions at different speeds, it is accepted that people will answer the questions in the achievement test without researching, since no time limit can be set. In order to obtain data in the research, the Attitude Scale Towards Integrated Students, whose validity and reliability studies were conducted, was used as a scale to measure competence perceptions, as well as Teacher Competence in Inclusive Practices and an achievement test. The achievement test prepared by the researcher using the Special Education Regulation of the Ministry of National Education and the Integrated Education Practices booklet published by the General Directorate of Special Education and Guidance Services of the Ministry of National Education was used. For the achievement test, expert opinions were received and modified accordingly and the final version was given. In addition, an information section was included in the front part of the tests to determine the demographic characteristics of the teachers. In this section, teachers were asked for their gender, years of seniority, special education training, and whether they had experience working with someone in need of special education. A structured form was used for the qualitative part of the research and 3 open-ended questions were asked to determine the teachers' opinions. In the analysis of the data, parametric statistics were used, assuming that the distribution of the measurements in the universe was normal and the variances of the universes to which the samples belonged were equal. In this study, statistical analyses were conducted using SPSS 27 software. First, the reliability level of the scales was evaluated using Cronbach's Alpha coefficients. The level and direction of the relationship between the scales were analyzed using Pearson Correlation method. In addition, Independent Groups t-test and ANOVA tests were applied to understand whether the scales differed according to demographic variables. In the qualitative part of the study, category analysis, one of the types of content analysis, was used to analyze the data obtained as a result of the application of the structured interview forms used in the study. The data were categorized and combined with a descriptive approach by preserving the form of the answers given. According to the data obtained in the quantitative part of the study, a low level positive correlation was found between teachers' attitudes towards inclusion practices, knowledge competencies and perceptions of competence. There is a moderate positive correlation between teachers' attitudes towards mainstreaming students and their perceptions of efficacy. While a significant difference was found when teachers' attitudes towards mainstreaming education were compared according to gender and the type of workplace, no significant difference was found when compared according to the status of receiving special education training, experience of working with mainstreaming students, and years of seniority. While a significant difference was found when teachers' perceptions of competence in inclusive education were compared according to gender, experience of working with inclusive students and the status of receiving special education training, no significant difference was found when compared according to years of experience and type of workplace. No significant difference was detected when teachers' knowledge competencies for inclusion education were compared according to gender, seniority, type of workplace, training in special education, and experience of working with inclusion students. According to the data obtained in the qualitative part of the study, teachers' thoughts that they contribute to students were expressed in the themes of family, cooperation between institutions, being process-oriented rather than achievement-oriented, being understanding and patient, encouraging and supporting students more, having a positive attitude, knowing the characteristics of students better, creating a plan for students, and teachers improving themselves through training. The most frequently expressed idea is the theme of encouraging and supporting students more. Teachers' ideas about the regulations that need to be changed in mainstreaming practices were expressed in the following themes: more accurate identification, overcrowded classrooms, physical structure of the school and classroom, using ready-made IEPs, parental support, rules for the behavior of normal students, problems related to teaching style, increasing support education, material support, teacher training, insufficiency of appropriate personnel, clearer regulations, not sending these students to vocational high schools. Among the regulations to be changed, the physical structure of the school and classroom is the most frequently expressed idea. Teachers' thoughts on what needs to be done to make special education more efficient; Preventing teachers from using ready-made plans, encouraging teachers more, increasing the number of support and appropriate personnel, directing these children to certain schools and volunteer teachers, increasing cooperation between stakeholders, arranging for sufficient time to be allocated to students, organizing classes and teaching activities, improving class size and physical structure, ensuring acceptance of students, providing special support to teachers for IEP preparation, supporting families and teachers, providing special education courses for teachers, providing special material support for these students. The idea of increasing the number of support and appropriate personnel was suggested most frequently for efficiency. When the results of the study were evaluated, it was seen that there are many studies with similar results in the literature.

Benzer Tezler

Tez No
575928
Sosyal bilgiler öğretmenlerinin kapsayıcı eğitime yönelik tutum ve özyeterlikleri ile sınıf içi uygulamalara ilişkin görüşlerinin karşılaştırılması
Comparison of social studies teachers' attitudes and self-efficacy towards inclusive education and their views on classroom practices
ÜNAL ŞİMŞEK
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretim Gazi Üniversitesi
Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHADIR KILCAN
Tez No
753346
Fen bilgisi öğretmen eğitimi programının özel yetenekliler için bireyselleştirilmiş öğretim uygulama yeterliği kazandırma açısından incelenmesi
Research of science teacher education programme for special talents in terms of providing individualized teaching practice proficiency
NİLGÜN AVCI ENGÜDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve Öğretim Balıkesir Üniversitesi
Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GAMZE DOLU
Tez No
634900
Kaynaştırma eğitimine ilişkin fen bilimleri öğretmenlerinin ve öğrencilerin görüşleri
Science education teachers and students' opinion on inclusive education
KÜBRA ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve Öğretim Amasya Üniversitesi
Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT KURT
Tez No
616505
Üstün yetenekli öğrencilere yönelik farklılaştırılmış sorgulama temelli fen bilgisi ders modüllerinin geliştirilmesi, uygulanması ve etkililiğinin değerlendirilmesi
The development, implementation and effect of differentaited inquiry-based science lesson modules for gifted students
BESTAMİ BUĞRA ÜLGER
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretim Uludağ Üniversitesi
Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİH ÇEPNİ
Tez No
823265
Fen bilimleri öğretmenlerinin destek eğitim odalarında yürütülen fen bilimleri dersine ilişkin görüşlerinin incelenmesi
Examining the opinions of science teachers regarding the science course studied in support education rooms.
MELEK AŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretim Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi
Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDIN KIZILASLAN

Geri Dön