Özel yetenekli ortaokul öğrencilerinin problem çözme süreçlerinde dinamik matematik yazılımının rolü
The role of dynamic mathematics software in the problem solving process of gifted middle school students
- Tez No: 886249
- Danışmanlar: DOÇ. DR. REZAN YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilim ve Teknoloji, Eğitim ve Öğretim, Matematik, Science and Technology, Education and Training, Mathematics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Matematik Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 200
Özet
Bu araştırmanın genel amacı matematikte özel yetenekli öğrencilerin problem çözme süreçlerini incelemek ve dinamik matematik yazılımı desteğinin problem çözme süreçlerindeki rolünü ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış ve durum çalışması ile desenlenerek veriler derinlemesine incelenmiştir. Araştırmanın katılımcılarını, Karadeniz Bölgesinin büyük bir iline bağlı bir Bilim ve Sanat Merkezinde öğrenim görmekte olan amaçlı örneklem yöntemi ile seçilmiş 5., 6., 7. ve 8. sınıfta öğrenim gören her bir sınıf seviyesinden iki olmak üzere toplam sekiz ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Bu öğrencilerin problem çözme süreçleri derinlemesine incelenerek probleme yönelik bakış açıları, kullandıkları yöntem ve stratejilerin özgünlüğü araştırılmıştır. Beraberinde öğrencilerin dinamik matematik yazılımlarından GeoGebra'yı problem çözme sürecine dâhil etme yolları ve yazılımın orijinal fikir üretmeye katkısı incelenmiştir. Katılımcılara uzman görüşleri alınarak hazırlanmış üst düzey, katılımcıların düşünme süreçlerini ortaya çıkaracağı ve birden farklı yolla çözümlenebileceği düşünülen bağlamsal bir problem sorulmuştur. Her bir katılımcı ile yarı yapılandırılmış bireysel görüşmelerde problem çözme süreçleri incelenmiştir. Görüşmelerdeki ses ve video kayıtlarının transkriptinden, bireysel çalışma kâğıtları ve GeoGebra görüntülerinden elde edilen veriler, Schoenfeld'in belirlediği bilişsel ve üstbilişsel davranışlar kuramsal çerçevesinde içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda okuma-anlama sürecinde dört katılımcı problemi karmaşık bulduklarını söylemişlerdir. Problemin verilenlerini yalnızca iki katılımcı doğru ifade etmiştir. Analiz etme sürecinde katılımcıların tamamının problemi anlamlandırmak için bir bakış açısı geliştirdiği fakat problemin tüm verilenlerini çözüm süreçlerine tam olarak yansıtamadıkları görülmüştür. Katılımcılar yönlendirilme ve izleme-kontrol etme süreçleriyle hatalarını fark etmişlerdir. Üç katılımcı iyi yapılandırılmış bir plan geliştirmişken, diğerleri planlamada zorlanmışlardır. Katılımcıların tamamı planlarını uygularken geriye dönük değerlendirme yapmaya ya da problemin ilerleyen aşamalarını gerçekleştirmeye yönelik bakış açısı geliştirmeye çalışmışlardır. Değerlendirme aşamasında katılımcılar problemde elde ettikleri sonucu kesinleştirme ihtiyacı hissetmemişlerdir. GeoGebra ortamında tüm katılımcılar sonuçlarını doğrulayarak GeoGebra ortamının daha doğru sonuçlar verdiğini, sürükleme özelliğinin bunu desteklediğini söylemişlerdir. Araştırma sonucunda dinamik matematik yazılımının problem çözme sürecinde etkili olduğu görülmüştür. Araştırma bulgularına göre özel yetenekli öğrencilerin problem çözme süreçleri ile ilgili ileride yapılabilecek araştırmalara ilişkin öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
This research investigates the problem-solving processes of mathematically gifted middle school students and the role of a dynamic mathematics software during their problem solving processes. Conducted through qualitative method and a case study design, the research involves eight participants purposively selected from a Science and Art Center in a central city in the Black Sea Region. Two students were chosen from each grade level from 5th to 8th. The students' problem-solving processes were deeply examined to investigate their perspectives on complex and contextual problems, and the originality of the methods and strategies they used. Additionally, the ways in which students incorporated the dynamic mathematics software (GeoGebra) into their problem-solving process and the software's contribution to generating original ideas were explored. Participants engaged in solving a high-level problem designed to elicit various problem-solving strategies. Semi-structured individual interviews were conducted to delve deeply into each participant's problem-solving process. Data were collected from transcripts of audio and video recordings of these interviews, individual worksheets used by participants, and screenshots from the dynamic software during problem-solving sessions. The data was analyzed within Schoenfeld's (1985a) framework of cognitive and metacognitive behaviors. Findings revealed that while participants generally developed perspectives on the problem presented, they varied in their ability to accurately incorporate all relevant information into their solutions. Some struggled with errors in their plans, yet all participants demonstrated retrospective evaluation and adaptation of their problem solving strategies. The GeoGebra environment proved valuable, with participants confirming the accuracy of their results through its interactive features. In conclusion, dynamic mathematics software significantly supported the problem-solving abilities of mathematically gifted students. This study contributes insights into effective strategies for integrating technology into education, particularly for fostering creativity and critical thinking among gifted learners. Further research could explore broader implications for educational practices aimed at nurturing advanced problem-solving skills in students.
Benzer Tezler
- Exploring design based learning activities in 2nd grade science classrooms
2. sınıf bilim sınıflarında tasarım tabanlı öğrenme aktivitelerinin keşfedilmesi
ÖZLEM YAPRAK BOSTANCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ÖZTÜRK
- 3D tasarım ve sanal gerçeklik uygulamalarının özel yetenekli öğrencilerin ürün geliştirme süreçlerinde yaratıcılık ve problem çözme becerilerine etkisi
The impact of 3D design and virtual reality applications on the creativity and problem-solving skills of gifted students in product development processes
ABDURRAHMAN ÇELİKKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEYDA ERASLAN TAŞPINAR
- Matematikte özel yetenekli ve özel yetenekli olmayan sekizinci sınıf öğrencilerinin matematiksel iletişim yeterlikleri
Mathematical communication competencies of mathematically gifted and non-gifted eighth graders
NERMİN BAL SARIALTIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi Üniversitesiİlköğretim Matematik Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYLA ATA BARAN
- Matematiksel modelleme öğretiminin özel yetenekli ortaokul öğrencilerinin bilgisayarca düşünme becerileri, yaratıcı problem çözme özellikleri ve araştırma sorgulamaya dönük özyeterliliklerine etkisi
The effect of mathematical modelling instruction on gifted middle school students' compuational thinking skills, creative problem solving skills and self-efficacy towards research - questioning
NURSEN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimAmasya ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGEN KORKMAZ
- Üstün yetenekli öğrencilerin matematiksel düşünme becerilerine göre problem kurma süreçlerinin incelenmesi
Examination of problem-posing processes by considering mathematical thinking skills of the gifted students
KAMİL YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MENDERES ÜNAL