Geri Dön

The predictive roles of psychological resilience enhancing features and psychological resilience on traumatic stress

Psikolojik dayanıklılığı güçlendiren bileşenlerin ve psikolojik dayanıklılığın travmatik stresi yordayıcılığı

  1. Tez No: 886373
  2. Yazar: BÜŞRA KÖK
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TUĞBA UYAR SUİÇMEZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Başkent Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 96

Özet

Psikolojik dayanıklılık kavramı kısaca, stres verici olaylardan sonra adaptif tepkiler verebilme becerisi olarak tanımlanmaktadır (Parsons et al., 2016); mental sağlığı koruyucu ve iyi-oluşu arttırıcıdır (Srivastava, 2011). Psikolojik dayanıklılık, travmatik olaylara karşı baş etme becerisini artıran bir faktör olarak ele alındığında çeşitli kişisel ve psikolojik bileşenler ile ilişkili bir sistemi oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı; duygu düzenleme, bilişsel esneklik, öz-düzenleme ve öz-şefkat bileşenlerinin psikolojik dayanıklılık üzerindeki yordayıcılığını ve psikolojik dayanıklılığın travmatik stresi yordayıcılığını incelemektedir. Bu amaca yönelik, psikolojik dayanıklılığı güçlendirici bileşenleri, psikolojik dayanıklılığı ve travmatik stresi içeren iki adet model test edilmiştir. Çalışma kapsamında, en az bir travmatik deneyimi olan 266 gönüllü katılımcıya ulaşılmıştır. Mevcut çalışmanın demografik değişkenleri incelendiğinde travma türüne, özelliklerine ve zamanına göre travmatik stresin farklılaştığı bulgulanmıştır. Travma türleri arasında karşılaştırma yapıldığında, insan eli ile olan travma hayatta kalanlarının kümülatif travma hayatta kalanlarına oranla daha düşük psikolojik dayanıklılık gösterdiği bulgulanmıştır. Travma özelliklerine göre travmatik stres incelendiğinde ise, başkasının hayati tehlikesinin, çaresizlik ve korku hislerinin olduğu travmalarda katılımcılar daha yüksek travmatik stres göstermiştir. Yaşadıkları travma son üç sene içerisinde gerçekleşen katılımcılar daha yüksek travmatik stres göstermiştir. Araştırma değişkenleri arasında orta düzeyde anlamlı korelasyonlar bulunmuştur. Araştırmanın ana hipotezini test eden modeller sonucu; duygu düzenleme, bilişsel esneklik, öz-yeterlik ve öz-şefkat bileşenlerinin psikolojik dayanıklılığı yordadığı bulgulanmıştır. Psikolojik dayanıklılık, güçlendirici bileşenleri ile birlikte travmatik stresi yordamaktadır, ancak güçlendirici bileşenlerin travmatik stres üzerinde direkt etkisinin gözlemlendiği modelde psikolojik dayanıklılık anlamlı bir şekilde travmatik stresi yordamamaktadır. Bulgular, psikolojik dayanıklılığın diğer güçlendirici bileşenlerin etkisi ile birlikte bir yordayıcılığı olduğunu, güçlendirici bileşenlerinin etkisi olmadan travmatik stresi yordamadığını göstermiştir.

Özet (Çeviri)

The concept of psychological resilience is briefly defined as the ability to respond adaptively after stressful events (Parsons et al., 2016); it is protective of mental health and enhances well-being (Srivastava, 2011). When psychological resilience is considered as a factor that increases the ability to cope with traumatic events, it constitutes a system related to various personal and psychological components. The current study aims to examine emotion regulation, cognitive flexibility, self-efficacy, and self-compassion as resilience-enhancing features and their prediction of resilience, as well as whether resilience will result in the prediction of traumatic stress. For this purpose, two models, including psychological resilience, features that strengthen psychological resilience, and traumatic stress, were tested. Within the scope of the study, 266 volunteer participants with at least one traumatic experience were reached. When the demographic variables of the current study were analyzed, it was found that traumatic stress differed according to the type, qualities, and time of trauma. When a comparison was made between trauma types, it was found that survivors of human-made trauma showed lower psychological resilience than survivors of cumulative trauma. When traumatic stress was analyzed according to trauma characteristics, participants showed higher traumatic stress in traumas where there was a threat to someone else's life, feelings of hopelessness, and horror. Participants whose trauma occurred within the last three years showed higher traumatic stress. Moderately significant correlations were found between the research variables. As a result of the models testing the main hypothesis of the study, emotion regulation, cognitive flexibility, self-efficacy, and self-compassion features were found to predict psychological resilience. Psychological resilience predicts traumatic stress together with its empowering features, but psychological resilience does not significantly predict traumatic stress in the model where the direct effect of empowering features on traumatic stress is observed. Results showed that psychological resilience predicted traumatic stress with the effect of other empowerment features but not without the effect of empowerment features.

Benzer Tezler

  1. Predictive roles of loneliness and automatic thoughts on resilience of university students

    Üniversite öğrencilerinin yalnızlık ve otomatik düşüncelerinin psikolojik dayanıklılıları üzerindeki yordayıcı rolü

    BURCU DOK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    PsikolojiYeditepe Üniversitesi

    Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. BERKE KIRIKKANAT

  2. Ceza infaz kurumunda çalışan personellerin ikincil travmatik stres düzeylerini sıkıntıya dayanma gücü, psikolojik sağlamlık ve tükenmişlik algısının yordayıcılığı

    Predictability of correcitonal officers' psychological resilience, distress tolerance and perception of burnout on secondary traumatic stress

    GÜLŞAH GÜNGÖR UYGURTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    PsikolojiÇağ Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BİNNAZ KIRAN

  3. Predictive roles of subjective well-being, optimism, resilience on self-efficacy levels of adolescence

    Ergenlerin öznel iyi oluş, iyimserlik, dayanıklılığın öz-yeterlik düzeyleri üzerindeki yordayıcı rolleri

    MİNE GÜNDOĞDU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    PsikolojiYeditepe Üniversitesi

    Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı

    PROF. DR. NİLÜFER ŞEHRİBAN ÖZABACI

  4. Üniversite öğrencilerinde toplumsal cinsiyet rolleri, öz şefkat ve psikolojik dayanıklılığın beden imgesi baş etme stratejilerini yordamadaki rolü

    The rol of gender roles, self-compassion and psychological resilience in predicting body image coping strategies among undergraduates

    ECE ÖZAYDINLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimEge Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERKAN DENİZLİ

  5. Ergenlerde yalnızlık, psikolojik sağlamlık, algılanan sosyal destek ve sosyal görünüş kaygısı

    Loneliness, psychological resilience, social support and social appearance anxiety in adolescents

    RASİME TUĞRAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    PsikolojiNişantaşı Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SELÇUK ASLAN