Karanlık madde ve karanlık enerji etkileşimlerinin incelenmesi
Investigation of the dark matter and dark energyinteractions
- Tez No: 887181
- Danışmanlar: PROF. DR. EKREM AYDINER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yüksek Enerji ve Plazma Fiziği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 78
Özet
Bu tez çalışmasında, karanlık madde ve karanlık enerji arasındaki etkileşimin dinamiği analiz edilmiştir. Tezin genel kısımlarında, öncelikle kozmolojideki temel kavramlar, karanlık enerji ve karanlık madde hakkında kısaca bilgi verilmiş ve karanlık sektör arasındaki etkileşim modelleri incelenmiştir. Malzeme ve yöntem kısmında, Aydıner tarafından önerilen karanlık madde ve karanlık enerji etkileşim denklemleri modifiye edilerek yeni bir etkileşim denklemi elde edilmiştir. Elde edilen bu modifiye denklemde karanlık madde ve karanlık enerji, etkileşimli termodinamik sistemler olarak ele alınmıştır. Modifiye etkileşim denklemi Matlab uygulamasıyla numerik olarak çözülerek zaman serileri ve faz uzayları elde edilmiş ve denklemin kaos analizleri yapılmıştır. Bulgular kısmında, modifiye denklemin kararlılık analizleri yapılarak sabit noktalar hesaplanmış ve Jacobian matrisi çözümleriyle sabit noktaların kararlılığı incelenmiştir. Modifiye denklemde karanlık bileşenleri temsil eden değişkenlerin zamanla değişen dinamikleri zaman serileriyle gözlemlenmiştir. Zaman serilerinin yeniden yapılandırılan faz uzayı grafikleri çizilmiş ve en büyük Lyapunov üstel değerleri hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlar, karanlık madde ile karanlık enerji arasındaki etkileşimin kaotik olduğunu göstermiştir.
Özet (Çeviri)
In this thesis study, the dynamics of the interaction between dark matter and dark energy have been analyzed. In the general sections of the thesis, fundamental concepts in cosmology, as well as brief information about dark energy and dark matter, were provided, and models of interaction between dark sectors were examined. In the Materials and Methods section, the interaction equations proposed by Aydıner for dark matter and dark energy were modified to obtain a new interaction equation. In this modified equation, dark matter and dark energy are considered as interacting thermodynamic systems. The modified interaction equation was numerically solved using Matlab application, resulting in time series and phase space diagrams, and chaos analyses of the equation were performed. In the Results section, stability analyses of the modified equation were conducted, with fixed points being calculated and the stability of these fixed points being examined using Jacobian matrix solutions. The time-dependent dynamics of the variables representing dark components in the modified equation were observed through time series. The reconstructed phase space graphs of the time series were drawn and the largest Lyapunov exponential values were calculated. The results obtained indicate that the interaction between dark matter and dark energy is chaotic.
Benzer Tezler
- Karanlık madde ve karanlık enerji etkileşim dinamiğinin kaos analizi
Chaos analysis of dark matter and dark energy interaction dynamics
ÖZLEM KARTAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Fizik ve Fizik Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiYüksek Enerji ve Plazma Fiziği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EKREM AYDINER
- Karanlık madde ve karanlık enerji arasındaki kaotik etkileşimlerin incelenmesi
Investigation of chaotic interactions between dark matter and dark energy
SAKİYE ÖNDER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Fizik ve Fizik Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EKREM AYDINER
- Pyronin y bileşiğinin insan hemoglobini ile etkileşiminin spektroskopik yöntemlerle incelenmesi
The investigation on interaction of Pyronin y with hemoglobin by spectroscopic methods
ECEM HALİSDEMİR
- Chameleon search in cast experiment at cern
Cast deneyinde chameleon araştırmaları
ARİF BAYİRLİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Fizik ve Fizik MühendisliğiBoğaziçi ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VEYSİ ERKCAN ÖZCAN
PROF. DR. SERKANT ALİ ÇETİN
- Kütleçekimsel gözlem çerçeveleri ve skaler alanların dinamiği
Gravitational frameworks and the dynamics of scaler fields
MIZGİN TUTŞİ ÖZAYDIN
Doktora
Türkçe
2015
Fizik ve Fizik MühendisliğiDicle ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURETTİN PİRİNÇÇİOĞLU