Geri Dön

Türkiye kıyılarında Mustelus mustelus (Linnaeus, 1758) popülasyonlarının koruma ekolojisi

The conservation ecology of Mustelus mustelus (Linnaeus, 1758) populations along the coasts of Türkiye

  1. Tez No: 887308
  2. Yazar: UĞUR ÖZDEN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ERHAN IRMAK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Su Ürünleri, Aquatic Products
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Su Ürünleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Su Ürünleri Temel Bilimler Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 160

Özet

Bu çalışmada Türkiye'nin Ege Denizi, Akdeniz ve Marmara Denizi kıyılarında dağılım gösteren köpek balığı M. mustelus'un popülasyonları biyo-ekolojik ve genetik açıdan incelenmiştir. Bu kapsamda Ege, Akdeniz ve Marmara popülasyonlarına ait örnekler üzerinde karşılaştırmalı diyet analizleri gerçekleştirilmiştir. Ayrıca türün yaş ve büyüme özellikleri belirlenmiştir. M. mustelus'un Ege popülasyonunda üreme biyolojisine yönelik çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Araştırma materyali olan balıklar yerel balıkçılardan satın alınması yolu ile gerçekleştirilmiştir. Örnekleme sonunda Ege denizi'inden 177, Akdeniz kıyılarından 134 ve Marmara deniz'inden 27 olmak üzere toplam 338 M. mustelus bireyi bu çalışma da incelenmiştir. Örneklerin total boylarının 42.1-173 cm arasında ağırlıklarının ise 205-22470 g arasında değiştiği tespit edilmiştir. İncelenen örnekler içerisinde tespit edilen yaşların 0-16 arasında dağıldığı belirlenmiştir. Boy-ağırlık ilişkisi tüm bireyler için W=0,003 L 3,011 olarak hesaplanmıştır. İncelenen örnekler içerisinde, erkek bireylerde ilk olgunluk boyunun 75 cm dişilerde ise 96 cm olduğu belirlenmiştir. Gebe dişilerin embriyo sayısının 8-29 arasında değiştiği ve doğuma hazır hale gelen embriyoların ortalama 37,59 cm TL boya eriştiği tespit edilmiştir. M. mustelus'un Ege Deniz'inde yavruların atılmasının çoğunlukla Mart ve Nisan aylarında gerçekleştiği tespit edilmiştir. Mide içeriği analizlerinde M. mustelus'un bentik bölgeden beslenen predatör bir tür olduğu ve diyet genişliğinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bölgelere ve boy gruplarına ayrılarak yapılan mide içeriği analizlerinde krustaselerin ana besin kaynağı olduğu, kemikli balıkların ve mollusklarında diğer önemli besin grupları olduğu belirlenmiştir. Özellikle yengeçler (Brachyura) M. mustelus'un diyetinde %53,6'lık bir orana sahip olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, popülasyon genetiği analizleri sonucunda M. mustelus'un Türkiye kıyılarındaki popülasyonlarında herhangi bir popülasyon farklılaşması gözlenmemiş ve popülasyonlar arasında gen akışı seviyelerinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Lokal ekolojik bilgilerin toplanmasına yönelik saha çalışmalarında M. mustelus'un Türkiye kıyılarında son dönemde ticari değerinin artmasıyla birlikte hedef avcılığının yapıldığı ve popülasyonlarında son 20 yıllık süreçte azalmalar olduğu belirlenmiştir. Çalışma sonucunda tüm ticari balıkçılık faaliyetinin M. mustelus popülasyonlarını olumsuz etkilediği belirlenmiştir. Ayrıca yavaş büyümeleri, geç cinsel olgunluğa ulaşmaları, düşük fekonditeleri, uzun ömürleri, habitat kayıpları, kirlilik maruziyeti ve bulundukları habitatlarda üst trofik seviyelerde olmaları nedeniyle ekosistmdeki bozulmalardan doğrudan etkilenmeleri türe ait popülasyonları olumsuz etkilemektedir. Tüm bu gerekçelerle ekolojik değeri oldukça yüksek olan M. mustelus Türkiye kıyılarındaki popülasyonlarının korunabilmesi için avcılığının ve ticaretinin engellenmesi gerekmektedir.

Özet (Çeviri)

In this study, the populations of the shark M. mustelus distributed in the Aegean, Mediterranean and Marmara Sea coasts of Türkiye were investigated from a bio-ecological and genetic point of view. In this context, comparative diet analyses were carried out on samples from Aegean, Mediterranean and Marmara populations. Age and growth characteristics of the species were also determined. Studies on the reproductive biology of M. mustelus in the Aegean population were carried out. The research material was obtained by purchasing fish from local fishermen. A total of 338 M. mustelus individuals, 177 from the Aegean Sea, 134 from the Mediterranean coast and 27 from the Marmara Sea, were analysed in this study. The total lengths of the specimens ranged between 42.1-173 cm and weights between 205-22470 g. It was determined that the ages of the analysed specimens were distributed between 0-16 years. The length-weight relationship was calculated as W=0,003 L 3,011 for all individuals. It was determined that the length at first maturity was 75 cm for males and 96 cm for females. It was determined that the number of embryos of pregnant females varied between 8-29 and the embryos ready for birth reached an average length of 37,59 cm TL. In the Aegean Sea of M. mustelus, it was determined that the pupping season occurred mostly in March and April. Stomach content analyses revealed that M. mustelus is a predatory species feeding from the benthic zone and has a high diet breadth. In the stomach content analyses by regions and size groups, it was determined that crustaceans were the main food source and bony fish and molluscs were other important food groups. Especially crabs (Brachyura) were found to be 53.6% of the diet of M. mustelus. In addition, population genetic analyses revealed that no population differentiation was observed in the populations of M. mustelus along the Turkish coast and that the level of gene flow between populations was high. In the field studies for collecting local ecological information, it was determined that M. mustelus has been targeted with the increase in its commercial value in the Turkish coasts in the recent period and its populations have decreased in the last 20 years. As a result of the study, it was determined that all commercial fishing activities negatively affect M. mustelus populations. In addition, their slow growth, late sexual maturity, low fecundity, long life span, habitat loss, pollution exposure and being directly affected by the deterioration in the ecosystem due to being in the upper trophic levels in the habitats where they are found negatively affect the populations of the species. For all these reasons, hunting and trade of M. mustelus, which has a very high ecological value, should be prevented in order to protect the populations along the coasts of Turkey.

Benzer Tezler

  1. Ege ve Akdeniz'de dağılım gösteren bazı kıkırdaklı balıkların genetik özellikleri ve Glaucostegus cemiculus türünün biyo-ekolojik özellikleri

    Genetic features of some cartiliginous species inhabiting Aegean and Mediterranean sea and bio-ecological features of Glaucostegus cemiculus

    ELİZABETH GRACE TUNKA BENGİL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    BiyolojiEge Üniversitesi

    Su Ürünleri Temel Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OKAN ÖZAYDIN

  2. Türkiye kıyılarında rüzgar verileri yardımıyla dalga analizi

    Wave analysis on Türkiye shores by the aid of wind data

    EBRU GÜLTEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    İnşaat MühendisliğiEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. M. UFUK TURAN

  3. Türkiye kıyılarında deniz seviyesi değişiminin GNSS interferometrik reflektometri tekniği ile araştırılması

    Investigation of sea level change in turkish coasts using GNSS interferometric reflectometry technique

    CANSU BEŞEL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Jeodezi ve FotogrametriKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE TANIR KAYIKÇI

  4. Türkiye kıyılarında dağılım gösteren scyphozoa sınıfına ait bazı türlerin moleküler filogenisi

    Molecular phylogeny of some of species of class scyphozoa distributed along coast of Turkey

    ONUR DOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Biyolojiİstanbul Üniversitesi

    Temel Bilimler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELEK İŞİNİBİLİR OKYAR

    PROF. DR. ERCAN ARICAN

  5. Türkiye kıyılarında tersane ve marina faaliyetlerinden kaynaklanan organik kirletici seviyelerinin pasif örnekleyiciler yardımıyla belirlenmesi

    Determination of organic pollutant levels in shipyard and marina waters by passive sampling

    ATİLLA YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Deniz Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesi

    Gemi ve Deniz Teknoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OYA OKAY

    DOÇ. DR. BARIŞ BARLAS