Geri Dön

Öğretmen rollerinin bazı demografik değişkenlere göre incelenmesi

Investigation of teacher roles according to some demographic variables

PDF İndir

  1. Tez No: 888075
  2. Yazar: ÖZGE ARSLAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AYHAN URAL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitim Denetimi ve Yönetimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 153

Özet

Bu araştırmanın amacı öğretmenlerin sergiledikleri rollerin düzeylerini belirleyerek bu rolleri sergileme düzeylerini bazı demografik değişkenlere göre incelemektir. Araştırma, nicel araştırma türlerinden betimsel tarama modelinde desenlenmiştir. Araştırmanın evreni, 2023-2024 eğitim öğretim yılında Ankara'nın Keçiören ilçesindeki resmî ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan 7.190 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise kolay örnekleme yöntemiyle belirlenen 437 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen ve iki bölümden oluşan Öğretmen Rolleri Ölçeği ile toplanmıştır. Veri toplama aracının birinci bölümünde katılımcıların demografik özelliklerini belirlemeye yönelik 9 madde, ikinci bölümünde ise sergiledikleri rollerin düzeylerini belirlemeye yönelik 28 madde yer almaktadır. Beşli likert tipinde tasarlanan Öğretmen Rolleri Ölçeği, öğretmenlerin pasif teknisyen, yansıtıcı pratisyen ve dönüştürücü entelektüel öğretmen rollerini ölçmeye yönelik maddelerden oluşan üç faktörlü bir ölçektir. Veri toplama aracı geliştirilirken ön uygulamaya, Ankara ili Keçiören ilçesindeki resmî ortaokullarda görev yapan ve asıl uygulamada yer almayan 291 öğretmen katılmıştır. Verilerin analizi Jamovi 2.4.6 programı kullanılarak yapılmıştır. Öğretmenlerin sergiledikleri rollerin düzeyleri belirlenirken aritmetik ortalama, standart sapma, alınan en düşük ve en yüksek puanlardan faydalanılmış olup, öğretmenlerin sergiledikleri rollerin düzeylerinin demografik değişkenlere göre anlamlı farklılık gösterip göstermediğini incelemek için ise bağımsız gruplar t-testi ve tek yönlü varyans analizlerinden yararlanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda öğretmenlerin en yüksek düzeyde sergiledikleri rolün dönüştürücü entelektüel öğretmen rolü olduğu, bu rolü sırasıyla yansıtıcı pratisyen öğretmen ve pasif teknisyen öğretmen rollerinin izlediği görülmüştür. Öğretmenlerin sergiledikleri rollerin düzeyleri cinsiyet değişkenine göre anlamlı farklılık göstermiştir. Araştırmaya katılan kadın öğretmenlerin dönüştürücü entelektüel öğretmen ve yansıtıcı pratisyen öğretmen rollerine ilişkin algılarının erkek öğretmenlerden daha yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Öğretmenlerin branşına göre yapılan analiz sonucunda pasif teknisyen öğretmen rolü, yansıtıcı pratisyen öğretmen rolü ve dönüştürücü entelektüel öğretmen rolü alt boyutlarında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklılık görülmüştür. Bu fark pasif teknisyen öğretmen rolü alt boyutunda branş öğretmenlerinin, yansıtıcı pratisyen öğretmen ve dönüştürücü entelektüel öğretmen rolleri boyutlarında ise sınıf öğretmenlerinin lehine olmuştur. Yapılan analiz sonucunda pasif teknisyen öğretmen rolü, yansıtıcı pratisyen öğretmen rolü ve dönüştürücü entelektüel öğretmen rolü alt boyutlarına ilişkin öğretmen algıları okul türü değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermiştir. Ortaokulda çalışan öğretmenlerin pasif teknisyen öğretmen rolü alt boyutuna ilişkin algıları, ilkokulda çalışan öğretmenlerin ise yansıtıcı öğretmen rolü ve dönüştürücü entelektüel öğretmen rolü alt boyutlarına ilişkin algıları diğer okul türlerinde çalışan öğretmenlerin algılarından daha yüksek çıkmıştır. Öğretmenlerin mesleki kıdemine göre yapılan analiz sonucunda pasif teknisyen öğretmen rolü alt boyutunda mesleki kıdemi 6-10 yıl olanlar ile 26 yıl ve üzeri olanlarla 6-10 yıl arası olanlar lehine, 11-15 yıl olanlar ile 26 yıl ve üzeri olanlar arasında 11-15 yıl olanlar lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır. Yapılan analizler sonucunda öğretmenlerin sergiledikleri rollerin düzeyleri; medeni durum, öğrenim durumu, mezun olunan fakülte ve sendika üyeliği değişkenleri açısından anlamlı bir farklılık göstermemiştir. Araştırmanın alanyazına özgün bir katkı sunması, hem öğretmenler hem de öğretmen yetiştiren kurumlar için bir farkındalık yaratması, eğitim politika yapıcılarına ve uygulayıcılarına bir fikir vermesi ve gelecek araştırmalara kaynak oluşturması beklenmektedir.

Özet (Çeviri)

The aim of this study is to determine the levels of the roles exhibited by teachers and to examine the levels of exhibiting these roles according to some demographic variables. The research was designed in descriptive survey model, one of the quantitative research types. The population of the study consists of 7,190 teachers working in official primary, secondary and high schools in Keçiören district of Ankara in the 2023-2024 academic year. The sample of the study consists of 437 teachers determined by convenience sampling method. The research data were collected with the Teacher Roles Scale developed by the researcher and consisting of two parts. The first part of the data collection tool includes 9 items to determine the demographic characteristics of the participants and the second part includes 28 items to determine the levels of the roles they exhibit. The Teacher Roles Scale, designed in five-point Likert type, is a three-factor scale consisting of items to measure teachers' roles as passive technician, reflective practitioner and transformative intellectual teacher. During the development of the data collection tool, 291 teachers working in official secondary schools in Keçiören district of Ankara province participated in the pre-application. The data were analyzed using Jamovi 2.4.6 program. Arithmetic mean, standard deviation, lowest and highest scores were used to determine the levels of the roles exhibited by the teachers, and independent groups t-test and one-way variance analysis were used to examine whether the levels of the roles exhibited by the teachers differed significantly according to demographic variables. As a result of the analyses, it was seen that the highest level of teachers' roles was the transformative intellectual teacher role, followed by reflective practitioner teacher and passive technician teacher roles. The levels of the roles exhibited by the teachers differed significantly according to the gender variable. It was concluded that female teachers' perceptions of transformative intellectual teacher and reflective practitioner teacher roles were higher than male teachers. As a result of the analysis according to the branch of the teachers, a statistically significant difference was observed in the sub-dimensions of passive technician teacher role, reflective practitioner teacher role and transformative intellectual teacher role. This difference was in favor of branch teachers in the sub-dimension of passive technician teacher role, and in favor of classroom teachers in the dimensions of reflective practitioner teacher and transformative intellectual teacher roles. As a result of the analysis, teachers' perceptions of passive technician teacher role, reflective practitioner teacher role and transformative intellectual teacher role sub-dimensions showed a significant difference according to the school type variable. The perceptions of teachers working in secondary schools on the passive technician teacher role sub-dimension, and the perceptions of teachers working in primary schools on the reflective teacher role and transformative intellectual teacher role sub-dimensions were higher than the perceptions of teachers working in other school types. As a result of the analysis conducted according to the professional seniority of the teachers, a statistically significant difference was found in the passive technician teacher role sub-dimension between those with a professional seniority of 6-10 years and those with a professional seniority of 26 years or more in favor of those with a professional seniority of 6-10 years, and between those with a professional seniority of 11-15 years and those with a professional seniority of 26 years or more in favor of those with a professional seniority of 11-15 years. As a result of the analyzes, the levels of the roles exhibited by the teachers did not show a significant difference in terms of marital status, education level, faculty of graduation and union membership variables. It is expected that the research will make an original contribution to the literature, raise awareness for both teachers and teacher training institutions, give an idea to educational policy makers and practitioners, and serve as a source for future research.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    609356

    Okul yöneticilerinin etik liderlik davranışları ile öğretmenlerin sosyal sermaye düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

    The investigation of the relationship between ethical leadership behaviors of school administrators and social capital levels of teachers

    OĞUZ KAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve ÖğretimGaziantep Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET YAŞAR

  2. Tez No

    751041

    Çevrimiçi öğrenme ortamlarında öğretmenlerin rolleri ve öğretim uygulamalarına yönelik algılarının ve tpab düzeylerinin incelenmesi

    Investigation of the role of teachers and perceptions of teaching practices in online learning environments and their tpack levels

    SÜMEYYE BEKTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimAmasya Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RECEP ÇAKIR

  3. Tez No

    348983

    Özel eğitim okullarını denetleyen eğitim denetmelerinin mesleki rehberlik görevleri ve iş başında yetiştirme rollerine ilişkin öğretmen görüşleri

    Opinions of teachers, on vocational guidance and on-the-job training roles of education inspectors who inspects special education schools

    ÖZNUR MAKAL GÜNER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimYeditepe Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA OTRAR

  4. Tez No

    870520

    Okulların örgütsel yapısı ve cinsiyetçilik: Örgütsel adalet, öz-yeterlik, iş-aile çatışması ve örgütsel sessizlik değişkenleri ile bir modelleme çalışması

    Organizational structure of schools and sexism: A modeling study with the variables of organizational justice, self-efficacy, work-family conflict and organizational silence

    ÇİĞDEM OKTAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İLKNUR ŞENTÜRK

  5. Tez No

    637928

    Okul yöneticilerinin teknoloji liderliği rollerini yerine getirme düzeyleri

    Fulfilment levels of school administrators' technology leadership roles

    ALTAN ÖZTABAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve ÖğretimAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERKAN KIRAL

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ADEM ÇİLEK

Geri Dön