Geri Dön

Tatar Türkçesi, Türkmen Türkçesi ve Özbek Türkçesinin şekil bilgisi bakımından karşılaştırılması

Comparison of Tatar Turkish, Turkmen Turkish and Uzbek Turkish in terms of morphology

PDF İndir

  1. Tez No: 888169
  2. Yazar: GÖKÇE BAYSAK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ERCAN ALKAYA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Karşılaştırmalı Edebiyat, Morfoloji, Linguistics, Comparative Literature, Morphology
  6. Anahtar Kelimeler: Türkmen Türkçesi, Tatar Türkçesi, Özbek Türkçesi, Morfolojik Karşılaştırma, Şekil Bilgisi, Dil İncelemesi, Kelime Türleri, Çağdaş Türk Lehçeleri, Turkmen Turkish, Tatar Turkish, Uzbek Turkish, Morphological Comparison, Morphology, Language Analysis, word types, Contemporary Turkish Dialects
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Fırat Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 123

Özet

Oğuz grubundan Türkmen Türkçesini, Karluk grubundan Özbek Türkçesini ve Kıpçak grubundan Tatar Türkçesini seçtiğmiz tez çalışmamızda bahsi geçen lehçelerin şekil bilgisel açıdan incelemesi yapılmıştır.“Türkmen Türkçesi, Özbek Türkçesi ve Tatar Türkçesi birbirleriyle ne kadar ilişkili?”,“Şekil bilgisi bakımından gösterdikleri benzerlik ve farklılıklar nelerdir?”,“Türkmen Türkçesi, Özbek Türkçesi ve Tatar Türkçesinin Eski Türkçe ile ilişkisi nedir?”,“Bu lehçeler Eski Türkçedeki hangi şekil bilgisi özelliklerini barındırıyorlar?”,“Değerlendirmeye alınan lehçelerin işlevsel açıdan benzerlikleri nelerdir?”gibi sorulara yanıt aranmıştır. İncelemeden hareketle de bazı önemli sonuçlara varılmıştır. Çalışmamızda Türkmen, Özbek ve Tatar Türkçelerinin çekim ekleri, yapım ekleri ve kelime türleri açısından incelemesi yapılmıştır. Çalışmanın birinci bölümü olan giriş kısmında Özbek, Türkmen ve Tatar Türkçelerinin adı, edebiyatı, tarihi, coğrafyası ve Türk lehçelerinin sınıflandırılması ele alınmıştır. İkinci bölümde şekil bilgisine giriş yapılmış, isim, fiil, sıfat, zarf, zamir, edat, bağlaç ve ünlem başlıkları ile üç lehçenin karşılaştırması yapılmıştır. Son bölüm olan üçüncü bölümde ise yapım ekleri; isimden isim yapan ekler, isimden fiil yapan ekler, fiilden isim yapan ekler ve fiilden fiil yapan ekler başlıklarıyla üç lehçede incelenmiştir. Üçüncü bölümden sonra sonuç ve kaynakça bölümü de yer almaktadır.

Özet (Çeviri)

In our thesis study, in which we chose Turkmen Turkish from the Oghuz group, Uzbek Turkish from the Karluk group and Tatar Turkish from the Kipchak group, the mentioned dialects were examined in terms of morphology.“How are Turkmen Turkish, Uzbek Turkish, Tatar Turkish related to each other?”,“What are their similarities and differences in terms of morphology?”,“What is the relationship between Turkmen Turkish, Uzbek Turkish, Tatar Turkish and Old Turkish?”,“These dialects are similar to Old Turkish. What morphological features do they have?”,“What are the functional similarities of the dialects evaluated?”Answers to questions such as these were sought. A conclusion was reached based on the questions. In our study, Turkmen, Uzbek and Tatar Turkish languages were examined in terms of inflectional suffixes, derivational suffixes and word types. In the introduction, which is the first part of the study, the name, literature, history, geography of Uzbek, Turkmen and Tatar Turkish and the classification of Turkish dialects are discussed. In the second part, morphology was introduced and a comparison of three dialects was made with the titles of nouns, verbs, adjectives, adverbs, pronouns, prepositions, conjunctions and exclamations. In the third section, which is the last section, production annexes; It was examined in three dialects under the titles of suffixes that make nouns from nouns, suffixes that make verbs from nouns, suffixes that make nouns from verbs, and suffixes that make verbs from verbs. At the end of the third chapter, there is also a conclusion and bibliography section.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    280361

    Türkiye Türkçesi ağızları ile Kırgız Türkçesinin söz varlığı açısından karşılaştırılması

    A vocabulary comparison in between Turkish dialects and Kyrgyz

    JYLDYZ ALIMOVA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    DilbilimEge Üniversitesi

    Türk Dili ve Lehçeleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜRER GÜLSEVİN

  2. Tez No

    671931

    Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük'ündeki Türkçe kökenli kelimeler üzerine bir inceleme: Ö maddesi örneği

    An examination about Turkish origined words in the Turkish dictionary of Turkish Language Institution: Ö item example

    NERMİN YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUHAMMED EMİN YILDIZLI

  3. Tez No

    508585

    Çağdaş Türk lehçelerinde ölüm kavramı

    The concept of death of modern Turkish dialects

    GULKAIYR KANZHARBEK KYZY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Kültür Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VAHİT TÜRK

  4. Tez No

    249500

    Türkçede soru

    The interrogative in Turkic

    HİLAL OYTUN ALTUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE GÜRSOY NASKALİ

  5. Tez No

    555148

    Tarihi ve çağdaş Türk lehçelerinde geniş zaman (Basit çekim)

    Wide time in historical and contemporary Turkish dialects (Simple shooting)

    SERVET BOĞA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimSiirt Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞAHAP BULAK

Geri Dön