İzmir'de homogami eğilimleri: Demografik, kültürel ve sosyo-ekonomik faktörlerin etkisi
Homogamy patterns in İzmir: The effects of demographic, cultural and socio-economic factors
- Tez No: 888408
- Danışmanlar: DOÇ. DR. PELİN ÖNDER EROL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
Homogamiye ilişkin davranış ve eğilimlerin mercek altına alındığı bu alan araştırmasının kavramsal rotasında ilk olarak aile ve evlilik tanımlanarak bizi homogamiye götüren üst yapılara netlik kazandırılmıştır. İkinci basamak olarak toplumlarda yaygın olarak görülen eşleşme ve evlilik türlerine değinilmiş ve nihayetinde homogaminin ne olduğunun yanı sıra diğer eşleşmelerden nasıl ayrıldığı anlatılmaya çalışılmıştır. Homogami ve endogami arasındaki kavramsal kargaşaya son verilmek istenerek iki kavram arasında ne türden ayrılıklar olduğu üzerine tartışmalar yürütülmüştür. Kavrama ilişkin teorik çerçeve içinde yapısal ve makro ekonomik kuramlardan hareketle modern ve sonrası dönemdeki evlilik yapılarının biçim değiştirdiğini; atfedilmiş ya da doğuştan kodlanarak getirilmiş kültürel değerler temelindeki eşleşme davranışlarının yerini sonradan kazanılan sosyoe-konomik statüye dayalı eşleşmelerin aldığı iddiası değerlendirilmiştir. Sosyo-ekonomik statü için Marx'ın sınıf kavramından ziyade Weber'in statü kavramına atıfta bulunularak yüksek sosyo-ekonomik statünün kendi içine kapanma eğilimlerinin homogami üzerinden devam ettiğine dair argümanlar geliştirilmiştir. Ayrıca romantik ilişkilerin homogami ile çelişip çelişmediği konusundaki çağdaş tartışmalar da ele alınmaktadır. Çalışmanın literatür kısmı homogaminin hangi biçimlerde görülebileceğine referans olan çeşitli ampirik ve kuramsal çalışmalardan örneklerin aktarılmasıyla sonlandırılmıştır. Çalışmanın metodolojisi, amaçlarına ve problem yapısına uygun olarak nicel yöntem altında tarama (survey), betimleme ve karşılaştırma desenlerini içermektedir. Araştırmanın örneklemi İzmir'de yaşayan 18-64 yaş aralığında 399 evli katılımcıdan oluşmaktadır. Örneklem seçilirken tabakalandırılmış oranlı örnekleme tekniği kullanılmıştır. Tabakaların belirlenmesinde ulusal sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksleri baz alınmıştır. Araştırmanın verileri yüz yüze uygulanan yapılandırılmış görüşme formlarıyla toplanmıştır. Veriler çözümlenirken bağımsız değişkenlerin homogami eğilimleri üzerinde etkisini ölçebilmek amacıyla betimsel istatistiklerle beraber gruplar arası farkların anlamlılığı tek faktörlü ANOVA, bağımsız örneklem t-testi ve Welch testlerine başvurulmuş kimi zaman net olmadığı düşünülen test sonuçları için Tamhane T2 ve Tukey HSD post-hoc testleri gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın sonucunda homogamik davranış sergilemenin bu davranışa ait homogami tutumlarını etkilendiğinin yanı sıra çeşitli demografik, kültürel ve sosyo-ekonomik faktörlerle homogami eğilimlerinin yönünün ve biçiminin değiştiğine/ilişkiselliğine dair önemli bulgular elde edilmiştir.Araştırmanın bulgularının geliştirilmesi ve eksik kalan kısımlarının tamamlanması adına çeşitli öneriler getirilmesiyle çalışma tamamlanmıştır.
Özet (Çeviri)
In this field study, which examines behaviors and tendencies related to homogamy, the conceptual path begins by defining family and marriage, thus clarifying the superstructures that lead us to homogamy. The second step discusses common types of mating and marriage in societies, and finally, attempts to explain what homogamy is and how it differs from other types of matching. Efforts are made to resolve the conceptual confusion between homogamy and endogamy by discussing the distinctions between these two concepts. Within the theoretical framework related to the concept, it is argued that marriage structures have changed in the modern and post-modern periods, based on structural and macroeconomic theories. This study evaluates the claim that matching behaviors based on cultural values ascribed or coded by birth have been replaced by matches based on acquired socio-economic status. Referring to Weber's concept of status rather than Marx's concept of class, arguments are developed that high socio-economic status tendencies towards exclusivity persist through homogamy. Additionally, contemporary debates on whether romantic relationships conflict with homogamy are also addressed. The literature review section of the study concludes with examples from various empirical and theoretical studies that reference the different forms in which homogamy can be observed. The methodology of the study includes survey, descriptive, and comparative designs under quantitative methods, suitable for its objectives and problem structure. The sample of the research consists of 399 married participants aged 18-64 living in İzmir. A stratified proportional sampling technique was used in selecting the sample, and national socio-economic development indices were used in determining the strata. The data for the study were collected through structured interview forms conducted face-to-face. While analyzing the data, in order to measure the effect of independent variables on homogamy tendencies, descriptive statistics were used alongside one-way ANOVA, independent samples t-test, and Welch tests to determine the significance of differences between groups. For test results considered inconclusive, Tamhane T2 and Tukey HSD post-hoc tests were conducted. The results of the research reveal significant findings that demonstrate not only how homogamic behavior influences attitudes towards homogamy but also how various demographic, cultural, and socio-economic factors affect the direction and form of homogamy tendencies. The study concludes with several recommendations for the development of the findings and to address any shortcomings.
Benzer Tezler
- İzmir'de yaşayan Suriyeli göçmenlerin düğün pratikleri
Wedding practices of Syrian migrants living in Izmir
FERDİ DONAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Müzikİzmir Demokrasi ÜniversitesiMüzikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ORÇUN BERRAKÇAY
- İzmir'de bir fabrikada çalışan kadınların sağlık inançları ile sosyo-demografik özelliklerinin meme kanseri erken tanı davranışlarına etkisi
Health beliefs of the working women and sociodemographic characteries effect on breast cancer screening in a factory
ESMA GÜNEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
HemşirelikDokuz Eylül ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE BEŞER
- İzmir'de kentsel dönüşüm sürecinin İzmir-Cennetçeşme mahallesi üzerinden irdelenmesi
Investigation of urban transformation process on İzmir-Cennetçeşme district
ÖZGÜR HAMDİ BAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Şehircilik ve Bölge PlanlamaDokuz Eylül ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Bölümü
YRD. DOÇ. DR. HAYAT ZENGİN ÜNVERDİ
- Developing an effective and efficient decision support system for forestry in İzmir
İzmir'de ormancılığın etkin ve verimli bir şekilde geliştirilmesine yönelik bir karar destek sisteminin oluşturulması
NURCAN TEMİZ
- Türkiye'de göç yönetişimi: İzmir örneği
Migration governance in Turkey: The case of Izmir
GÜLİN GÖKSAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Siyasal Bilimlerİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK MEMİŞOĞLU GÖKBINAR