Geri Dön

Çanak çömlek verileriyle Kuseyr Yaylası yerleşimlerinin Neolitik dönem'den Erken Tunç Çağı sonuna kadar incelenmesi

Investigation of the settlements of Kuseyr Plateau from the Neolithic period to the end of the Early Bronze Age with pottery data

  1. Tez No: 888454
  2. Yazar: CANAN KARATAŞ YÜKSEL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÇİLER ÇİLİNGİROĞLU, DOÇ. DR. RANA ÖZBAL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Arkeoloji, Archeology
  6. Anahtar Kelimeler: Neolitik Dönem, Kalkolitik Dönem, Erken Tunç Çağı, Yüzey Araştırması, Doğu Akdeniz Bölgesi, Neolithic Period, Chalcolithic Period, Early Bronze Age, Survey, Eastern Mediterranean Region
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 781

Özet

Bu tez çalışması; Güneybatı Asya tarih öncesi araştırmaları açısından önemli bir konuma sahip olan Levant Bölgesi'nin kuzey ucunda yer alan Kuseyr Yaylası'nın tarihöncesi yerleşimlerine yönelik gerçekleştirilmiş ilk sistemli yüzey araştırması verilerine dayanmaktadır. Geçmiş toplumların ekonomik eğilimleri, sosyal davranışları ya da bunların uzun vadedeki değişim ve dönüşümlerine ilişkin temel bilgi kaynağı olan çanak çömlekler de bu araştırmanın çerçevesini oluşturan soruların en önemli cevap kaynağıdır. Genel olarak çanak çömlek üretiminin yaygınlaşması, yerleşiklik ve tarımsal yaşam biçimlerinin kademeli olarak genişlemesiyle karakterize edilen MÖ 7. binyıl ile karmaşık ekonomilerin gelişimi ve kentlerin ortaya çıktığı MÖ 3. binyıl aralığındaki süreç, Kuzey Levant Bölgesi'nde tanımlı kronolojik boşluklar ve parçalı veri setleriyle anlaşılmaya çalışılmaktır. Bu tez kapsamında Kuseyr Yaylası'nda gerçekleştirilen yüzey araştırmalarının zamansal olarak geniş spektumlu tutulması da bu belirsiz sürece katkı sunma isteğiyle yakından ilişkilidir. Elde edilen sonuçlar, Çanak Çömlekli Neolitik Dönem'in erken evrelerinden Erken Tunç Çağı'nın sonuna kadar olasılıkla farklı geçim stratejilerini deneyimleyen prehistorik topluluklara uygun çevresel ortam sağlayan Kuseyr Yaylası'nda giderek yoğunlaşan yerleşim sürekliliğini ortaya koymaktadır. Tüm bu süreçte yayla yerleşimleri ile Amik Ovası arasında büyük oranda kültürel birliktelik ve maddi kültürde benzer gelişim evreleri tespit edilebilmiştir. Bununla birlikte yaylanın, Amik Ovası maddi kültüründen bazı yönleriyle gösterdiği farklılar, insan-çevre arasındaki karşılıklı etkileşimin doğası gereği yüksek topografyadaki toplumların özgün özelliklerini ön plana çıkarmaktadır. Bu özellikler en erken yerleşimlerden itibaren yaylanın farklı iletişim-etkileşim ağları içerisinde yer aldığına işaret etmekte, karmaşık ekonomilerin gelişimiyle paralel olarak ivmelendiğini göstermektedir.

Özet (Çeviri)

This thesis is based on the first systematic survey of the prehistoric settlements of the Qusair Plateau, located at the northern end of the Levant, an important location for Southwest Asian prehistory research. Pottery, which is the main source of information on the economic trends, social behaviour and long-term changes and transformations of past societies, is the source of answers to the questions that form the framework of this research. The period between the 7th millennium BC, characterised by the spread of pottery production and the gradual expansion of settlement and agricultural lifestyles, and the 3rd millennium BC, characterised by the development of complex economies and the emergence of cities, is attempted to be understood through chronological gaps and fragmentary data sets defined in the Northern Levant. The temporally broad spectrum of the surveys carried out in the Qusair Plateau within the scope of this thesis is closely related to the desire to contribute to this uncertain proces. The results reveal a continuity of settlement on the Kuseyr Plateau from the early stages of the Pottery Neolithic to the end of the Early Bronze Age, which probably provided a favourable environmental environment for prehistoric communities experiencing different subsistence strategies. Throughout this process, a high degree of cultural coexistence and similar developmental phases in material culture have been identified between the plateau settlements and the Amik Plain. However, the differences of the plateau from the material culture of the Amik Plain in some aspects emphasise the unique characteristics of societies in high topography due to the nature of human-environment interaction. These features indicate that the plateau has been involved in different communication-interaction networks since the earliest settlements, and that it has accelerated in parallel with the development of complex economies.

Benzer Tezler

  1. Resuloğlu Güneydoğu Höyüğü Demir Çağı seramiği

    Iron Age pottery in the Southeast Mound of Resuloğlu

    SILA NUR ÇİMEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    ArkeolojiAnkara Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TAYFUN YILDIRIM

  2. Çanak çömlek verilerine dayanarak Dicle Havzası'ndaki Halaf Döneminin gelişimi

    The development of the Halaf period in the tigris valley based on the pottery evidence

    MÜCELLA ERDALKIRAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    ArkeolojiEge Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLRİZ KOZBE

  3. Tarihöncesi dönemde çanak çömleğin yeniden kullanımı: Sumaki Höyük ve Kerküşti Höyük üzerinden bir değerlendirme

    Reuse of pottery in prehistoric period: An evaluation of Sumaki Höyük and Kerküşti Höyük

    ÖZLEM GÜMÜŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Arkeolojiİstanbul Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EYLEM ÖZDOĞAN

  4. Alaca Höyük verilerine göre Orta Anadolu'nun kuzeyinde Erken Tunç Çağı seramiği

    Early Bronze Age pottery in the north of Central Anatolia according to data from Alaca Höyük

    ALİ GÜNEY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    ArkeolojiEge Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALUK SAĞLAMTİMUR

  5. Çavuştepe Kalesi ve Nekropolü'nde 2016-2019 kazılarında ele geçen çanak çömleklerin değerlendirilmesi

    Evaluation of the pottery uncovered during the excavations at Çavuştepe Castle and its Necropolis in 2016-2019

    ALİYE CEREN KENBER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    ArkeolojiVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAFET ÇAVUŞOĞLU