Kent çeperindeki kırsal alanın dönüşümü ve kentsel morfolojik özellikleri: Düzce Şıralık örneği
Transformation of the rural area on the city surroundings and urban morphological features: Duzce Şiralik example
- Tez No: 888605
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞEGÜL KAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Düzce Depremi, Kırsala Dönüş, Mekansal Değişim, Morfoloji, Düzce Earthquake, Morphology, Rural Return, SpatialChange
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Düzce Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Tarih boyunca insanlar farklı gerekçelere doğa olayları, savaşlar, ekonomik, siyasal vb. bağlı olarak mekânsal hareketlilik içerisinde olmuşlardır. Bu hareketlilik insanlar üzerinde olduğu kadar yerleşim yerlerinin mekânsal ve toplumsal yapısı üzerinde de etkili olmuştur. Son yıllarda ülkemizde yaşanan deprem afetlerinin ve pandemi sürecinin beraberinde getirdiği fiziksel mesafeden kaynaklı dönüşüm, yapılı çevrenin fiziksel dokusunu da etkilemiştir. Deprem etkisi ile yatay mimari taleplerinin yanı sıra pandemi etkisi ile de açık ve yeşil alanlara erişimin, yaşam için ne derece kritik bir öneme sahip olduğu anlaşılmıştır. Kentin gelişme yönü doğrultusunda konumlanan kırsal nitelikli yerleşimler“potansiyel kentsel arsalar”olarak değerlendirilebilen alanlardır. Bu sebeplerle kent merkezine yakın daha güvenlikli ve yeşil ile iç içe olan açık alanlara olan istek ile bu bölgelere olan konut taleplerinin artmasına neden olmaktadır. Artan talepler sonucunda kırsal alanlarda tarım dışı nüfus ve yapılaşma artmaktadır. Yapılaşma baskısıyla birlikte kentleşmeye başlayan kırsal alanlarda yerleşim morfolojisi de dönüşmeye başlamaktadır. Bu çalışmanın amacı, mahalle statüsü kazanmadan önce kırsal niteliğe sahip olan ve kent çeperinde bulunan Şıralık yerleşiminin deprem ve pandemi etkisi ile değişim sürecini açıklamaktır. Kırsal alan olan bu yerleşimin kent merkezine dahil olmaya başlaması ile birlikte etrafı hızlı bir yapılaşma sürecine girmiştir. Kent çeperindeki bu yerleşimde meydana gelen değişimi, kırsalın morfolojik yapısında oluşan etkileri ortaya koymak, kır karakterinin değişimine dikkat çekmek hedeflenmektedir. Kırsal nitelikli bir yerleşme olan Şıralık yerleşkesinde dört farklı morfolojik özelliğe sahip yerleşme dokusu belirlenerek, yapılaşma, sokak, kamusal mekan, parsel ve bina ölçeğinde incelenecektir. Bu şekildeŞıralık yerleşkesi örneğinde deprem ve pandemi etkisi ile oluşan yapılaşmanın kırsal dokuya ve kimliğine etkisinin değerlendirilmesi söz konusudur. Kentsel ölçekten başlayarak, bir yapı ve bir oda ölçeğine kadar okuma yapabilmeye olanak sağlayan kentsel morfoloji kavramı çalışmanın teorik altyapısını oluşturmuştur.Araştırma kapsamında kırsal yerleşmedeki yeni gelişme alanları ile mevcut yerleşim alanlarındaki morfolojik yapı detaylı olarak incelenmiştir. Bu tez kapsamında kırsal kimlikdeki değişim, sosyo-ekonomik yapısı ve kır karakteri üzerinde oluşturduğu etkileri Şıralık örneği üzerinden tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Throughout history, people have suffered from natural events, wars, economic, political, etc. for different reasons. They have been in spatial mobility accordingly. This mobility has had an impact on the spatial and social structure of settlements as well as on people. The transformation caused by physical distance brought about by the earthquake disasters and pandemic process experienced in our country in recent years has also affected the physical texture of the built environment. In addition to the horizontal architectural demands due to the earthquake effect, as well as the pandemic effect, it has been understood how critical access to open and green spaces is for life. Rural settlements located in line with the development direction of the city are areas that can be considered as“potential urban lands”. For these reasons, the desire for safer and greener open areas close to the city center causes an increase in housing demands in these areas. As a result of increasing demands, non-agricultural population and construction are increasing in rural areas. Settlement morphology is also beginning to transform in rural areas that are beginning to urbanize with the pressure of construction. The aim of this study is to explain the change process of Şıralık settlement, which was rural and located on the city periphery before gaining neighborhood status, with the effects of earthquake and pandemic. As this rural settlement began to be integrated into the city center, its surroundings entered a rapid construction process. It is aimed to reveal the change that occurred in this settlement on the urban fringe, the effects on the morphological structure of the countryside, and to draw attention to the change in the character of the countryside. In the Şıralık settlement, which is a rural settlement, the settlement pattern with four different morphological features will be determined and examined at the scale of construction, street, public space, parcel and building.In this way, in the example of Şıralık campus, it is possible to evaluate the impact of the construction created by the earthquake and pandemic on the rural texture and identity. The concept of urban morphology, which allows reading starting from the urban scale to the scale of a building and a room, formed the theoretical basis of the study. Within the scope of the research, new development areas in rural settlements and the morphological structure in existing settlements were examined in detail. Within the scope of this thesis, the change in rural identity, its socio-economic structure and its effects on rural character are discussed through the example of Şıralık.
Benzer Tezler
- Kent çeperinin dönüşümü ve kentsel morfolojik özellikleri- Menemen – Seyrek mahallesi örneği
Transformation of urban fringe and its urban morphological characterstics - The case of Menemen-Seyrek neighborhood
YEŞİM KOÇDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge PlanlamaDokuz Eylül ÜniversitesiŞehir Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE İPEK ÖZBEK
- Kent çeperindeki kırsal alanlarda yeni dönüşüm eğilimlerinin incelenmesi: İzmir ili Kemalpaşa ilçesi Damlacık mahallesi
Investigation new transformation trends in rural areas at the urban fringe: İzmir provice Kemalpaşa district Damlacık neighbourhood
SEDA DEMİREL DURMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge PlanlamaDokuz Eylül ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NERİMAN YÖRÜR
- İstanbul kent çeperinde bir tarihi kırsal peyzajın korunmasının iklim uyumu ve sürdürülebilirlik ilkeleri açısından irdelenmesi: Şile, Gökmaslı geleneksel yerleşimi
Analysis of the preservation of a historic rural landscape in the periphery of Istanbul in terms of climate adaptation and sustainability principles: The Traditional settlement of Gökmasli, Şi̇le
SENEM İME
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KORAY GÜLER
- İstanbul kent çeperinde saçaklanma ve sürdürülebilirlik: Eyüp kent çeperi örneği
To Suburban fringe at the İstanbul urban edge sustainable: Eyüp urban edge sample
A. BASİT DOĞRU
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜZİN KAYA
- Çanakkale kent çeperindeki kırsal yerleşimlerin dönüşümü: Sosyo-mekânsal ve ekonomik
Transformation of rural settlements in Çanakkale urban periphery: Socio-spatial and economic
YAREN KÖROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
CoğrafyaÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CANAN ZEHRA ÇAVUŞ