İstanbul Adalar'da aktivizm biçimleri: Bir kent ve adalılık mücadelesi
Activism forms in the Islands of Istanbul: An urban and islandness struggle
- Tez No: 888729
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT CEMAL YALÇINTAN, PROF. DR. FUAT ERCAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Sosyoloji, Şehircilik ve Bölge Planlama, Political Science, Sociology, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Şehircilik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 221
Özet
Bu çalışmada İstanbul Adalar'daki kentsel aktivizm biçimleri incelenmiştir. Kentsel mekâna dair sosyo-politik dönüşümler ve ekonomik gelişmeler tarihsel bağlamda ele alınarak bu yapısal dönüşümlerin kentsel aktivizm üzerindeki etkisi ortaya koyulmuştur. Araştırmada kentsel aktivizmin kültürel incelemeler teorilerine odaklanılmıştır. Bu kapsamda İstanbul Adaları, hem geçirdiği dönüşüm süreçleri hem İstanbul'un bir parçası ama ondan ayrı dinamikleri olan eşsiz bir yerellik taşıması hem de toplulukların birbiriyle ve mekânla yoğun etkileşim içerisinde olması sebebiyle araştırmanın alanı olarak seçilmiştir. Neoliberal kent politikalarından turistikleşmenin yoğun yaşandığı bir mekân olarak Adalar'da örgütlenme biçimi, motivasyonları, eylemlilikleri bakımından çeşitlenen aktivist topluluklarla karşılaşılmıştır. İlk olarak söz konusu toplulukları tanımlamaya yönelik teoriler ortaya koyulmuştur. Demokratik alanda geleneksel temsili demokrasinin yetersizliğiyle oluşan kentsel toplumsal hareketler veya demokrasi alanını destekleyici bir aktör olarak sivil toplum kuruluşları politik tartışmaların en temel örgütlenmelerini oluşturmaktadır. Fakat öyle ki sistemin-otoritenin stratejileriyle baskılanan veya potansiyelini gerçekleştirme yönünde çokça engellere takılan bu tanımlanmış topluluklar-gruplar hem otoriteden gelen baskılara karşı geliştirdikleri taktiklerle hem de kendi iç dinamikleri sebebiyle örgütlenmelerinde çeşitlenmeye gitmektedir. Aktivist topluluklar günümüzde gelinen noktada kentsel toplumsal hareketler ve sivil toplum çalışmaları arasındaki hibrit formların farklı nüanslarını oluşturan çeşitli kolektifler, topluluklar, kentsel yurttaşlık pratikleri olarak mücadeleci var oluş biçimlerini sürdürmektedir. Bu tartışmada sistemin örgütlenmeleri nasıl bir dönüşüme sürüklediğini ve aynı zamanda bu örgütlenmelerin kendi iç yapısına ve o dönemin toplumsal yaşantısına bağlı olarak ne gibi ihtiyaçlar ve eksiklikler sonucu dönüştüğünü görmek mümkün olmuştur. Ardından söz konusu aktivist toplulukların mücadele sürecini etkileyen dinamikler olarak toplumsal ve mekânsal etkileşimlere dair psiko-sosyal ve sosyo-mekânsal tartışmalar incelenmiştir. Bu alanda en çok duygular sosyolojisinin, grup kimliğinin ve ağ teorisinin tartışmaya açıldığı görülmüştür. Araştırmanın özgün katkısı ise kentsel aktivizmi yer kimliği ve adalılık kavramlarıyla birlikte değerlendirmek olmuştur. Nitel araştırma yöntemlerinden gömülü teori metodolojisi ve etnografi ile yürütülen bu tez çalışmasında 39 kişiyle derinlemesine mülakat yapılmıştır. Etnografik saha araştırması kapsamında bir dönem Büyükada'da yaşanmıştır. Gömülü teori metodolojisinin araştırma sürecine uygun olarak ilk olarak araştırma sahasına gidilmiş, ardından sahadan çekilerek teorik tartışmalarla sahadaki bilgiler analiz edilmiştir. Bu süreçte Scuola Normale Superiore'nin Toplumsal Hareketler Araştırma Merkezi'nde bir dönem misafir olunmuştur. Ardından tekrar sahaya gidip tekrar teoriye dönülmüş ve araştırmanın kapsamı nihai halini almıştır. Çalışmada faytonların kaldırılması ve İBB Katılımcı Planlama Çalışması örnek olaylar olarak incelenmiş, Adabüs-Azmanbüs eylemleri değerlendirmeye dahil edilmiştir. Grup kimliklerinin ve yer kimliklerinin -bu çalışmada adalılığın- kentsel aktivizmin açıklanmasında rehber kavramlar oldukları görülmüştür. Çalışma yerel mücadelelerin güçlenmesine dair açılımlar sağlamak için aktivist hareketleri anlamlandırırken kendi iç dinamikleri çerçevesini değerlendirmeye almanın önemini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This study examines urban activism forms in the Islands of Istanbul. Socio-political transformations and economic developments regarding urban space are analyzed in a historical context and the impact of these structural transformations on urban activism is revealed. The research focuses on cultural studies theories of urban activism. In this context, the islands of Istanbul were chosen as the field of research due to the transformation processes they have undergone, the fact that they have a unique locality that is part of Istanbul but has separate dynamics from it, and the intense interaction of communities with each other and with space. As a place where neoliberal urban policies such as touristification is intensely experienced, we encountered activist communities that diversified in terms of the way they were organized, their motivations and their action repertoires. First, theories have been discussed to define these communities. Urban social movements, which are formed by the inadequacy of traditional representative democracy in the democratic sphere, or civil society organizations as an actor supporting the democratic sphere constitute the most basic organizations in political debates. However, these defined communities-groups, which are suppressed by the strategies of the system-authority, or which are often blocked from realizing their potential, diversify their organizations both through the tactics they develop against the pressures from the authority and due to their own internal dynamics. Today, activist communities continue their active forms of existence as various collectives, communities and urban citizenship practices that constitute different nuances of hybrid forms between urban social movements and civil society studies. In this discussion, it has been possible to see how the system has transformed these organizations, and at the same time, what needs and deficiencies these organizations have transformed as a result of their internal structure and the social life of the time. Psycho-social and socio-spatial debates on social and spatial interactions as dynamics affecting the struggle of these activist communities were then analyzed. In this field, the sociology of emotions, group identity and network theory have been most frequently discussed. The original contribution of the research was to evaluate urban activism together with the concepts of place identity and islandness. In this thesis, which was conducted with grounded theory methodology and ethnography, in-depth interviews were conducted with 39 people. Within the scope of ethnographic field research, the researcher lived in Büyükada for a period of time. In accordance with the research process of grounded theory methodology, first the research site was visited, then the information in the field was analyzed through theoretical discussions. In this process, the researcher was a guest at the Social Movements Research Center of the Scuola Normale Superiore for one semester. Then, researcher went back to the field and returned to theory, and the scope of the research was finalized. In the study, the abolition of the phaetons and the IBB Participatory Planning Study were analyzed as case studies, and the Adabüs-Azmanbüs protests were included in the evaluation. Group identities and place identities - in this case islandness - were found to be guiding concepts in explaining urban activism. The study shows the importance of evaluating activist movements within the framework of their internal dynamics in order to provide insights into the strengthening of local struggles.
Benzer Tezler
- Büyükada Nizam Mahallesi'ndeki 19. yüzyıl konutlarında cephe biçimlenişi
Facade organizations of the 19th century houses on the Nizam Region of Büyükada
İREM BALCILAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NUR URFALIOĞLU
- Büyükada Kalvokoresis köşkü restorasyon projesi
Restoration project for the summer residence of the Kalvokoresis family in Buyukada
YEŞİL ÖZERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ZEYNEP AHUNBAY
- Marmara denizindeki Büyükada'nın Coleoptera (Kınkanatlılar) türlerinin belirlenmesi
Determination of Coleoptera (Beetles) species of Büyükada island in the Marmara sea
ÖZLEM BEŞKARDEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Biyolojiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET HAKYEMEZ
- İstanbul Adalar ormanlarında entomolojik problemler
Entomological problems in the forest of Istanbul Islands
MEHMET ALAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET HAKYEMEZ
- Heybeliada'da köşk mimarisi gelişimi bağlamında Nikolaidis (Horozoğlu) köşkünün yeniden değerlendirilmesi
Re-evaluation of Nikolaidis (Horozoğlu) mansion in Heybeliada within the context of the development of mansion architecture
ÇAĞLA KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Mimarlıkİstanbul Ticaret ÜniversitesiKoruma ve Restorasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERNAZ ÖNCEL