Türkiye'de kentsel koruma eyleminin planlama araçları ile ele alınma biçimine yönelik bir yöntem önerisi
A proposed method for urban conservation practices in planning process of Turkey
- Tez No: 889047
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ÇAĞLAR MEŞHUR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Konya Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
Tarihi alanların korunması, insanlığın geçmişten gelen kültürel değerlerini, geleneklerini, sanat eserlerini ve diğer önemli unsurlarını gelecek kuşaklara aktarma ve koruma sürecini ifade eder. Türkiye'de, bu amaçla hazırlanan planlar koruma amaçlı imar planı olarak adlandırılır. Söz konusu planların hazırlanmasına ilişkin esaslar 2863 sayılı Kanun ile belirlenmiştir. 1983 yılında yürürlüğe giren 2863 sayılı kanun, Türkiye'de tarihi alanların imar planları ile ele alınma biçiminde önemli bir değişim noktası oluşturmuştur. Bu yıla kadar çevresi ile bütüncül olarak planlanan tarihi alanlar, çevresinden ayrı, yapı tipolojisinin daha iyi anlaşılması ve disiplinler arası çalışmaya olanak sağlanması amacıyla, sanat tarihçisi, restoratör mimar, arkeolog, sosyolog gibi farklı meslek alanlarından oluşan planlama ekipleri tarafından ele alınmıştır.“Koruma amaçlı”olarak tanımlanan imar planlarının, tarihi alanları çevresinden ayırarak hazırlanması başlangıçta koruma adına olumlu bir adım olarak görülmüştür. Ancak, zamanla bu yaklaşım, tarihi alanların çevresi ile bütünlüğünün yok olmasına yol açtığı konusunda eleştirilmiştir. Bu eleştirinin temelinde,“koruma amaçlı”olarak nitelendirilmeyen imar Bu tez çalışması ile tarihi alanların yakın çevresinde üretilen planların, kat sayısı ve yapı yoğunluğu değeri gibi ölçülebilir özellikler bakımından tarihi alanlara karşı koruma hassasiyeti taşıyıp taşımadığı incelenmiştir. 20 örnek alan üzerinde yapılan incelemelere göre kentsel sit alanının içerisinde bulunduğu yerleşimin nüfusu arttıkça imar planlarındaki kat sayısı ve yapı yoğunluk değerlerinin arttığı, başka bir ifade ile tarihi alanların korunmasına yönelik hassasiyetin azaldığı tespit edilmiştir. Elde edilen tespitlerden hareketle, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan günümüze kadar olan koruma ve planlama tecrübeleri ile farklı ülkelerin koruma yaklaşımlarına dair literatürdeki tartışmaları temel alan değerlendirmelere göre Türkiye'de kentsel koruma eyleminin planlama araçları ile ele alınma biçimine yönelik bir yöntem önerisi geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
The conservation of historical areas involves protecting cultural values, traditions, works of art and other important elements. This process is realized through conservation-oriented development plans. The principles regarding the preparation of this zoning plans in Turkey are set out in Law No. 2863. Law No. 2863, which come into force in 1983, is an important regulation for the conservation of historical areas in Turkey through zoning plans. Until this year, historical areas were planned together with their surroundings. With Law No. 2863, historical areas were planned separately from their surroundings in order to better understand the building typology and to enable interdisciplinary work. In the new process, the planning team includes different experts such as art historians, restorer architects, archaeologists and sociologists. The fact that zoning plans defined as“conservation-oriented”treat historical areas separately from their surroundings was initially considered a positive motivation for conservation. However, these plans have been criticized for failing to ensure the integrity of historic areas with their surroundings. Another problem is the perception that there is no need for sensitivity to conservation with respect to other plans. In this thesis, the plans produced in the surroundings of historical areas are analyzed in terms of the number of stories and building density values. The main objective is to determine whether the plans are sensitive to the conservation of historical areas or not. The study was conducted on 20 sample areas. According to the results, as the population of the settlement increases, the number of stories and building density values in the zoning plans increase. In other words, conservation sensitivity towards historical areas decreases. As a result, a method proposal has been developed for the way urban conservation practices in Turkey is handled with planning tools, based on the conservation and planning experiences from the establishment of the Republic of Turkey to the present day and the discussions in the literature on the conservation approaches of different countries.
Benzer Tezler
- Yerel kapsayıcı politika ve uygulamaların Suriye kökenli göçmenlerin sosyal uyumu üzerindeki etkisi: Zeytinburnu örneği
The effect of local inclusive policies and practices on the social cohesion of Syria origin immigrants: The case of Zeytinburnu
PAPATYA BOSTANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN ERKUT
- Biyo iktidar gözetiminde planlama: Tarlabaşı kentsel dönüşümü örneği
Urban planning under the biopower surveillance: Tarlabaşı urban renewal
SEDA HAYAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Sosyolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN ERKUT
- Türkiye'de kentsel koruma kavramının değişim sürecinin lisansüstü çalışmalar ve yasal düzenlemeler üzerinden değerlendirilmesi
Evaluation of the process of change of urban conservation concept studies and legal regulations in Turkiye
BETÜL YAVRUOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Şehircilik ve Bölge PlanlamaKaradeniz Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SANEM ÖZEN TURAN
- Doğa koruma alanları için bir yönetişim modeli önerisi
A governance model proposal for nature conservation areas
ŞEYMANUR GÜNDOGAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY
- Turizm gelişme bölgelerinde, turizmin korumaya sosyo-ekonomik etkileri
Başlık çevirisi yok
LEMAN FİGEN ALİKILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
TurizmMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ ERUZUN