Özel öğrenme güçlüğü tanısı almış çocukların kişilik özellikleri ve saldırganlık eğilimlerinin projektif yöntem olan resim çizme yolu ile incelenmesi
Investigation of personality traits and agressin tendencies of children diagnosed with spesific learning disabilities by drawing pictures a projective method
- Tez No: 889528
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ VOLKAN DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Özel Öğrenme Güçlüğü, Kişilik, Saldırganlık, Specific Learning Disabilities, Personality, Aggression
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gelişim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 74
Özet
Özel öğrenme güçlüğü, özel eğitim alan öğrenciler arasında yaygın olarak görülen alanlardan bir tanesidir. Özel öğrenme güçlüğü yaşayan öğrencilerin akademik güçlüklerin yanı sıra yaşadıkları sosyal ve psikolojik güçlükler öğrencilerin gündelik yaşamlarında güçlüklere sebebiyet vermektedir. Kendilerini ifade edebilmeleri için gereken, dili kullanabilme ve düşüncelerini organize edebilme noktasında yaşadıkları zorluklar sebebiyle akranlarına kıyasla daha fazla zorlandıkları bilinmektedir. Bu araştırmada özel öğrenme güçlüğü tanısı almış çocukların kişilik özellikleri ve saldırganlık eğilimleri projektif bir yöntem olan resim çizme yolu ile incelenmiştir. Yazma ve okuma performansı göstermenin kaygısını hissetmeden kişilik özelliklerine ve duygu durumlarına yönelik bilgilere ulaşmak amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında 2023-2024 eğitim öğretim yılında bir özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde özel eğitim alan öğrencilere ulaşılarak“Bir Kaktüs Resmi Çiz Testi”ve“Var Olmayan Hayvan Çiz Testi”uygulanmıştır. Birebir görüşmelerin sağlandığı esnada sosyodemografik bilgiler alınmıştır. Uygulamanın gerçekleştirildiği 100 özel öğrenme güçlüğü yaşayan öğrencinin 65'ini erkek öğrenciler, 35'ini kız öğrenciler oluşturmaktadır. Elde edilen bulgular analiz edilirken öğrencilerin çizimlerinde büyüklük, küçüklük, konum, kullanılan renkler gibi özellikler dikkate alınmıştır.“Bir Kaktüs Resmi Çiz”testinde dikenler, saksı, kaktüsün yabani veya evcimen oluşu değerlendirmeye alınmıştır.“Var Olmayan Hayvan Çiz Testi”nde hayvanların reaktif ve proaktif saldırganlık belirtileri üzerinde durulmuştur. Bunun için çizilen organlar, çizimlere eklenen özellikler incelenmiştir. Çizimler incelenirken öğrencilerin yansıttıkları duygular üzerinde durulmuştur. Elde edilen bulguların cinsiyete göre farklılıklarına dikkat edilmiştir. Tüm verilerin frekansları alınarak nicel hale getirilmiştir. Araştırma bulgularına göre öğrencilerin çoğunluğu saldırganlık eğilimlerine sahiptir ve cinsiyet fark etmeksizin reaktif saldırganlık özelliklerine yönelik çizimler ortaya koyulmuştur. Tüm katılımcılarda evcimen kişilik özelliklerine yönelik çizimler ortaya koyulmuştur ancak erkek öğrenciler özgürlük ve bağımsızlık ihtiyaçlarını kız öğrencilere göre daha fazla yansıtmıştır. Sakinlik, hırçınlık, korumacı özellikler ve kaygılı duyguduruma yönelik ipuçlarının tüm öğrencilerde birbirine yakın oranlarda yansıtıldığı görülmüştür. Kız öğrenciler erkek öğrencilere göre daha dışadönük olabilecekleri yönünde çizimler ortaya koymuştur. Kız öğrencilerin hem olumsuz-çökkün duyguduruma yönelik hem de neşeli duyguduruma yönelik çizim oranlarının erkek öğrencilere göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Otoriteye baş kaldırmaya yönelik ipuçları erkek öğrencilerde kız öğrencilere göre daha yüksektir. Cinsiyetler ayrı ayrı ele alındığında evcimen oluş, aidiyet duymama ve bağımlı kişilik özelliklerinin kız öğrencilerde (0.94) kendi cinsiyetleri içinde, erkek öğrencilerde (0.60) kendi cinsiyetleri içinde olmak üzere birebir aynı oranda ortaya koyulduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Specific learning disabilities are one of the most common areas among students receiving special education. In addition to academic difficulties, social and psychological difficulties experienced by students with specific learning disabilities cause difficulties in their daily lives. It is known that they have more difficulties than their peers due to their difficulties in using language and organizing their thoughts, which are necessary for them to express themselves. This study examined the personality traits and aggression tendencies of children diagnosed with specific learning disabilities through drawing pictures, a projective method. It was aimed to reach information about their personality traits and emotional states without feeling the anxiety of writing and reading performance. Within the scope of the research,“Draw a Cactus Test”and“Draw a Non-Existent Animal Test”were applied to students receiving special education in a special education and rehabilitation center in the 2023-2024 academic year. Sociodemographic information was obtained during one-to-one interviews. Of the 100 students with specific learning difficulties, 65 were male students and 35 were female students. While analyzing the findings, features such as size, smallness, location, and colors used in the students' drawings were taken into consideration. In the“Draw a Cactus”test, thorns, pot, whether the cactus was wild or domestic were taken into consideration. In the“Draw an Animal That Doesn't Exist Test”, reactive and proactive aggression symptoms of animals were emphasized. For this purpose, the drawn organs and added features were analyzed. While analyzing the drawings, the emotions reflected by the students were emphasized. Attention was paid to the differences of the findings obtained according to gender. All data were quantified by taking frequencies. According to the research findings, the majority of the students had aggression tendencies and drawings of reactive aggression traits were revealed regardless of gender. All participants showed drawings of homebody personality traits, but male students reflected their need for freedom and independence more than female students. It was observed that cues for calmness, irritability, protective traits and anxious mood were reflected at similar rates in all students. Female students drew drawings suggesting that they might be more extraverted than male students. It was observed that female students had higher rates of drawing both negative-depressed mood and cheerful mood than male students. Clues about rebelling against authority were higher in male students than in female students. When the genders were considered separately, it was seen that homebody, non-belonging and dependent personality traits were revealed at the same rate in female students (0.94) within their own gender and in male students (0.60) within their own gender.
Benzer Tezler
- Öğretmenlere göre ilköğretim 1. kademe (4. ve 5. sınıf) din kültürü ve ahlak bilgisi dersinin problemleri
By teachers; the problems of primary school (fourth & fifth classes) religious culture & moral knowledge lesson
YUSUF KURU
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Eğitim ve ÖğretimErciyes ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. M. ŞEVKİ AYDIN
- Özel öğrenme güçlüğü tanısı almış 7-9 yaş çocukların geliştirdikleri zihin kuramı yetenekleri ile sosyal gelişimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi ve sağlıklı gelişim gösteren grup ile karşılaştırılması
Analysis of the relation between the theory of mind abilities developed by children of 7-9 ages diagnosed by special learning disabilities and their social development and its comparison with the healthy developed group
KADRİYE ÖZEN
- Özel öğrenme güçlüğü olan ve olmayan çocukların üst bilişsel özelliklerinin karşılaştırılması
A comparison of metacognitive skills of children with and without specific learning disability
DUYGU PEKEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Bölümü
YRD. DOÇ. Ş.SEMA KARAKELLE
- Özgül öğrenme güçlüğü tanısı almış çocukların ebeveynleri ile özgül öğrenme tanısı almamış çocukların ebeveynlerinin duygu dışa vurumları ve anksiyete düzeylerinin karşılaştırılması
The comparision of the expressed emotions and anxiety levels of parents whose children had been di̇agnosed specific learning disability and hadn't been diagnosed specific learning disability
ÖZLEM BÜYÜKÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CEMAL ONUR NOYAN
- Orta çocukluk dönemindeki özel öğrenme güçlüğü tanısı almış çocuklarla olağan gelişim gösteren çocukların zihin kuramı ve sosyal beceri gelişimleri açısından karşılaştırılması
Comprison of children in middle childhood period diagnosed with special learning disability and normally developing children in terms of theory of mind and social ability developments
DENİZ ELİÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimBiruni ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADEVİYE TUĞBA TUNCER