Paketli atıştırmalık besinlerin besin ögesi örüntü profillerinin üç farklı önyüz etiketleme yöntemi ile değerlendirilmesi
Evaluation of nutritional pattern profiles of packaged snack foods using three different front of package labeling methods
- Tez No: 889549
- Danışmanlar: PROF. DR. YASEMİN BEYHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hasan Kalyoncu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
Bu çalışma paketli atıştırmalık besinlerin besin ögesi örüntü profillerinin üç farklı önyüz etiketleme yöntemi ile değerlendirilmesi, sağlıklı atıştırmalıkların belirlenmesi ve tüketicinin sağlıklı seçimler yapabilmesi için bilinçlendirilmesi ve gıda sanayinin ürünlerinde reformülasyona gidebilmesi amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Çalışma için Migros sanal market tercih edilmiştir. Çalışmaya barlar, bisküviler, mısır bazlı cipsler, patates bazlı cipsler, meyve-sebze cipsleri, kurubaklagil (mercimek-nohut) bazlı cipsler, çikolatalar, gofretler, kekler, krakerler, kuruyemişler, kahvaltılık gevrekler, meyve bazlı atıştırmalıklar, mısır patlakları ve şekerlemeler dahil edilmiştir. Atıştırmalık ürünlerin 100 gram etiket verileri dikkate alınarak enerji ve besin ögeleri forma kaydedilmiştir. Daha sonra Nutri-score, Choices Programı ve Trafik İşaretleri besin ögesi örüntü profillerine göre değerlendirmeleri yapılmıştır.Verilerin analizi IBM SPSS v27 ile yapılmıştır. Nicel verilerin gösteriminde tanımlayıcı istatistik olarak ortalama±standart sapma ile minimum-maksimum verilmiştir. Kategorik verilere ait tanımlayıcı istatistiklerde ise n ve % verilmiştir. Ürünlerin etiket verilerine ulaşılma oranı %89,9 olarak bulunmuştur. Etiket verisine en çok ulaşılan %100 oranıyla mısır patlakları olurken en az ulaşılan ise %71,4 oranıyla diğer cipsler olmuştur. Genel olarak paketli atıştırmalık ürünlerin enerji, karbonhidrat, şeker, yağ, doymuş yağ asidi, trans yağ asidi değeri yüksekken; posa ve protein değeri düşük çıkmıştır. Nutri-score besin ögesi örüntü profiline göre değerlendirildiğinde bütün atıştırmalıkların %69,6'sı D ve E kategorisinde yer almaktadır. Choices Programı besin ögesi örüntü profiline göre değerlendirildiğinde çikolata ve gofretlerin tamamı (%100) keklerin ise %94,2'si doymuş yağ asidi bakımından; kuruyemişler ve çikolatalar hariç diğer bütün atıştırmalık ürünlerin tamamı (%100) ve çikolataların %99,5'i toplam şeker bakımından kriterleri sağlamamıştır. Trafik ışığı etiketleme sistemine göre çikolataların ve gofretlerin tamamı (%100), keklerin %98,8'i ve bisküvilerin %93,4'ü doymuş yağ asidi bakımından; gofretlerin tamamı (%100), çikolataların %96,7'si ve cipslerin %93,2'si yağ bakımından kırmızı renk kodlu olarak bulunmuştur. Bu çalışmada paketli atıştırmalık ürünlerin sağlıklı yiyecekler açısından çok sınırlı olduğu saptanmıştır. Toplumun bilgilendirilmesi ve paket önü etiketleme sistemi üzerinde kanun yapıcıların eyleme geçmesi gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
This study was planned and conducted to evaluate the nutritional element pattern profiles of packaged snack foods with three different front-end labeling methods, to identify healthy snacks and to raise awareness among consumers so that they can make healthy choices, and to enable the food industry to reformulate its products. Migros virtual market was preferred for the study. The study included bars, biscuits, corn-based chips, potato-based chips, fruit-vegetable chips, legume (lentil-chickpea)-based chips, chocolates, wafers, cakes, crackers, nuts, breakfast cereals, fruit-based snacks, popcorn and confectionery. Energy and nutritional elements of snack products were recorded on the form, taking into account 100-gram label data. Then, the evaluations were made according to the Nutri-score, Choices Program and Traffic Signs nutrient pattern profiles. Data analysis was done with IBM SPSS v27. In the presentation of quantitative data, mean±standard deviation and minimum-maximum were given as descriptive statistics. In descriptive statistics for categorical data, n and % are given. The rate of accessing product label data was found to be 89.9%. While popcorn had the most label data available at 100%, other chips had the least label data available at 71.4%. In general, packaged snack products have high energy, carbohydrate, sugar, fat, saturated fatty acid, and trans fatty acid values, while their fiber and protein values are low. When evaluated according to the Nutri-score nutrient pattern profile, 69.6% of all snacks are in categories D and E. When the Choices Program was evaluated according to the nutritional element pattern profile, all chocolates and wafers (100%) and 94.2% of cakes did not meet the criteria in terms of saturated fatty acids; all other snack products except nuts and chocolates (100%) and 99.5% of chocolates did not meet the criteria in terms of total sugar. According to the traffic light labeling system, all chocolates and wafers (100%), 98.8% of cakes and 93.4% of biscuits were found to be red color coded in terms of saturated fatty acids; all wafers (100%), 96.7% of chocolates and 93.2% of chips were found to be red color coded in terms of fat. This study found that packaged snack products are very limited in terms of healthy foods. The public needs to be informed and lawmakers need to take action on the front-of-pack labeling system.
Benzer Tezler
- Lise ögrencilerinde tüketilen atıştırmalık paketli besinlerin sürdürülebilirlik kriterleri ve bireye özgü parametreler üzerine etkileri açısından incelenmesi
Investigation of snack packaged foods consumed by high school students in terms of sustainability criteria and their effects on individual-specific parameters
ELİF İŞLİYEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikBiruni ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERVE TOKPUNAR
- Sıklıkla tercih edilen paketli vegan besinlerin glisemik indeks ve glisemik yük değerlerinin belirlenmesi
Determination of glycemic index and glycemic load of frequently preferences, packaged vegan foods
AYLİN BAYINDIR GÜMÜŞ
Doktora
Türkçe
2022
Beslenme ve DiyetetikAnkara ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALEV KESER
- Kadın basketbolcuların farklı günlerdekibesin seçimlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of female basketball players' food choices on different days
UĞUR YAREN NAZENİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikBaşkent ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERİL KÖSE
- Glutensiz fonksiyonel bar üretimi ve bazı kalite özelliklerinin incelenmesi
Production of gluten free functional bar and examine of some quality attributes
BÜŞRA DOKUZ MURAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Beslenme ve DiyetetikMarmara ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞULE AKTAÇ
YRD. DOÇ. DR. ÜLGEN İLKNUR KONAK
- Beyaz yakalı çalışanlarda iş stres durumu ve siberkondri düzeylerinin ultra işlenmiş gıda tüketimi ile ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of job stress status and cyberchondria levels in white collar workers in relation to ultra-processed food consumption
GİZEM ALIŞIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikÜsküdar ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVAN ÇETİN ÖZBEK