Yeniden işlevlendirme kapsamında mekan ve bellek ilişkisinin dönüşümü: Kavaklıdere Sineması örneği
Transformation of place and memory in adaptive reuse: The case of Kavaklidere cinema
- Tez No: 889647
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DUYGU KOCA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, İç Mimari ve Dekorasyon, Architecture, Interior Design and Decoration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Mekan ve bellek ilişkisi üzerine şekillenen bu tez çalışması, bu ilişkiyi yeniden işlevlendirme bağlamında incelemektedir. Çalışmanın odak noktasını, Mimar Nejat Tekelioğlu tarafından 1965 yılında tasarlanan ve günümüzde“Kült Kavaklıdere”adıyla bir kültür merkezi olarak yeniden işlevlendirilen Kavaklıdere Sineması oluşturmaktadır. Mekan ve bellek kavramları, birbirini etkileyen ve dönüştüren çok yönlü bir ilişki içindedir. Bellek, yapılı çevrede somutlaşırken, mekan da geçmişin izlerini taşıyarak belleği canlı tutar. Mekanın sahip olduğu soyut ve somut değerlerin korunarak gelecek aktarılması, kentin tarihsel ve kültürel katmanlarının sürekliliği ile birlikte, yeni toplumsal anlamların ve kullanım değerlerinin üretilmesi açısından büyük önem taşır. Orijinal işlevini kaybetmiş yapıların, çağın ihtiyaçlarına göre yeni bir işlev kazanması anlamına gelen yeniden işlevlendirme, bu anlamda stratejik bir müdehale biçimidir. Türkiye'de 1950-1980 yılları arasında inşa edilen sinemalar, dönemin yaşam tarzının ve tasarım anlayışının görünür olduğu yapılardır. Kentin kültürel kimliğinin inşa edildiği kamusal alanlar olarak toplumun belleğinde önemli bir yer edinmiştir. Ancak, değişen izleyici alışkanlıkları sonucunda sinema yapıları kapanmış, yıkılmış veya tarihsel bağlamından kopuk müdahalelere uğramıştır. Ankara'da, kapalı kaldığı süre boyunca başka bir işlev edinmeden korunn Kavaklıdere Sineması yaygın eğilimden ayrışmaktadır. Kentin kültürel yaşamının sembollerinden biri olan ve kentliler tarafından“festivallerin sineması”olarak anılan sineması, 16 sene kapalı kaldıktan sonra, 2023 yılında“Kült Kavaklıdere”adıyla, çok programlı bir kültür merkezi olarak yeniden işlevlendirilmiştir. Kavaklıdere Sineması'nın sosyo-kültürel değişimlerin etkisiyle geçirdiği mekânsal dönüşümler, yapının kültür, bellek ve mekan ilişkisi üzerinden incelenmesine olanak tanımaktadır. Çalışma, bu tarihi sinema yapısının yeniden işlevlendirme sürecini, işlevsel kurgu, mekânsal organizasyon ve kimlik ögeleri üzerinden değerlendirerek, mekânsal dönüşüm sürecinin bellek üzerindeki etkilerini irdelemektedir.
Özet (Çeviri)
This thesis, shaped around the relationship between place and memory, examines this relationship in the context of adaptive reuse. The focus of the study is Kavaklıdere Cinema, designed by architect Nejat Tekelioğlu in 1965 and recently repurposed as a cultural center known as“Kült Kavaklıdere.”The concepts of place and memory are intertwined in a multifaceted relationship that both influences and transforms each other. While memory becomes tangible in the built environment, place preserves the traces of the past, keeping memory alive. Preserving the intangible and tangible values of a place and transferring them to future generations is crucial for maintaining the continuity of a city's historical and cultural layers, as well as for generating new social meanings and usage values. Adaptive reuse, which involves giving a new function to structures that have lost their original purpose, is a strategic intervention in this context. Cinemas built in Turkey between 1950 and 1980 are structures where the lifestyle and design understanding of that period are visible. These buildings have secured a significant place in the collective memory as public spaces where the cultural identity of the city is constructed. However, changing viewer habits have led to the closure, demolition, or interventions disconnected from their historical context. Kavaklıdere Cinema, which remained preserved without acquiring a new function during its period of closure, diverges from this common trend in Ankara. Known as the“cinema of festivals”by the locals and a symbol of the city's cultural life, the cinema was closed for 16 years before being repurposed as a multi-purpose cultural center under the name“Kült Kavaklıdere”in 2023. The spatial transformations that Kavaklıdere Cinema underwent, influenced by socio-cultural changes, provide an opportunity to examine the relationship between culture, memory, and place. This study evaluates the adaptive reuse process of this historic cinema, focusing on functional layout, spatial organization, and identity elements, and explores the impact of spatial transformation on memory.
Benzer Tezler
- Yeniden işlevlendirilen mekanlarda katmanlaşan belleğin örnekler üzerinden incelenmesi
Investigation of stratified memory in adaptive reused places by the examples
RABİA TAĞRİKULU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Felsefeİstanbul Kültür ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESLİHAN DOSTOĞLU
- Tarihi yapılarda mekansal bellek ve iç mekan ilişkisinin irdelenmesi
Analysis of the relationship between spatial memory and interiors in historical buildings
HAKAN ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
MimarlıkBeykent Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BİLGE YILDIRIM GÖNÜL
- Mimari tasarım sürecinde çizim mekanın keşfi - çizim edimi üzerine bir model önerisi
Exploring the drawing space in architectural design process - a model proposal on the act of drawing
GAYE BEZİRCİOĞLU SENVENLİ
Doktora
Türkçe
2021
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLÇİN PULAT GÖKMEN
- Yeniden işlevlendirilen gazhanelerin toplumsal bellek bağlamında değerlendirilmesi: İstanbul Hasanpaşa Gazhanesi örneği
Evaluation of re-functioned gasworks in the context of collective memory: The case of Hasanpasa Gaswork, İstanbul
ÖZGE KURU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLDEN DEMET ORUÇ ERTEKİN
- Endüstri mirası kapsamında yer alan yapılarda işlev değişikliğinin mekan ve kimlik algısı üzerine etkileri hakkında bir araştırma İstanbul örneği
An investigation on the impact of functional changes on the perception of space and identity in structures within the context of industrial heritage: A case study of Istanbul
SERHAT ARMAN ÇIKRIKÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Aydın ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA SEDES