Özel çevre koruma bölgelerinde su kalitesinin yönetimi: Belek özel çevre koruma bölgesi örneği
Water quality management in special environmental protection zones: Example of Belek special environmental protection zone
- Tez No: 890128
- Danışmanlar: PROF. DR. BERİL AKIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 170
Özet
Bu tez çalışması, ülkemizde bulunan Özel Çevre Koruma Bölgelerindeki akarsuların su kalitesi değişken parametrelerinin uzun dönem değerlendirmesini yapan ilk araştırmadır. Ülkemizin en fazla turizm potansiyeli olan Antalya ili, Serik ve Manavgat ilçeleri dahilinde bulunan Belek Özel Çevre Koruma Bölgesindeki 5 akarsuyun 10 istasyonda, deneysel ve çok değişkenli istatistiksel yaklaşımları kullanılarak, yapılan izleme çalışması ile, akarsuların ve civarında bulunan antropojenik etkileri ile birlikte su kalitesi durumunun değerlendirilebilmesi hedeflenmiştir. Uzun dönem su kalitesi verileri, ulusal manada Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği, uluslararası ise; Avrupa Birliği, Malezya, Moldova, Amerika (USEPA), Dünya Sağlık Örgütü, Çin, Ulusal Sanitasyon Vakfı (NSF) su kalitesi standartlarına göre değerlendirilmesi yapılmıştır. Yerüstü Su Kalitesine göre yapılan kalite sınıflandırması ve Hiyerarşik Kümeleme Analizi sonuçları benzerlik göstermiş, buna göre; Acısu Deresinin II. Sınıf (İyi Kalite), Köprüçay Deresinin I. Sınıf (Çok İyi Kalite), Sarısu Deresinin I. Sınıf (Çok İyi Kalite), Kömürcüler Deresinin II. Sınıf (İyi Kalite) ve Ilıca Deresinin III. Sınıf (Orta Kalite) olduğu belirlenmiştir. Uluslararası Su Kalite Standartlarına göre ise; Acısu Deresi, Kömürcüler Deresi ve Ilıca Deresinde; KOİ, Toplam Fosfor, Koliform ve Elektriksel İletkenlik parametre değişkenlerinin, Sarısu Deresinde; KOİ ve Elektriksel İletkenlik parametre değişkenlerinin standart değerlerin üzerinde olduğu, Köprüçay Deresinin ise standartları sağladığı belirlenmiştir. Temel Bileşenler Analizine göre dört faktör saptanmış, bu dört faktör ise toplam varyansın %91,04'ünü açıklamıştır. Sadece birinci faktör toplam varyansın %59'unu açıklamaktadır. Özdeğeri en fazla olan değişkenlerin; Toplam Koliform, Toplam Kjeldahl Azotu, Fekal Koliform, Toplam Azot, Toplam Fosfor olduğu temel bileşenler analiz sonuçlarına göre açıklanmıştır. Genel manada kirletici kaynaklarının turizm tesisleri, evsel kaynaklı kirleticiler ve yoğun tarımsal faaliyetleri olduğu öngörülmektedir. Çalışma sonucunda istatistiksel olarak belirlenen faktör parametrelerin sahadaki su kalitesi izleme çalışmalarında öncelikli olarak kullanılabilecek parametreler olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis study is the first research that evaluates the long-term variation of water quality parameters in rivers within our country's Special Environmental Protection Areas. The study focuses on five rivers located in the Belek Special Environmental Protection Area, which includes the Antalya province, as well as the Serik and Manavgat districts. By conducting monitoring at ten stations using experimental and multivariate statistical approaches, the study aims to assess the water quality status of these rivers and their surrounding areas, considering anthropogenic impacts. Long-term water quality data were evaluated according to national Surface Water Quality Regulation and international standards such as those of the European Union, Malaysia, Moldova, the United States (USEPA), the World Health Organization, China, and the National Sanitation Foundation (NSF). Based on surface water quality, the hierarchical clustering analysis results showed similarities. Accordingly, Acısu Stream is classified as Class II (Good Quality), Köprüçay Stream as Class I (Very Good Quality), Sarısu Stream as Class I (Very Good Quality), Kömürcüler Stream as Class II (Good Quality), and Ilıca Stream as Class III (Medium Quality). According to international water quality standards, the parameters for Acısu Stream, Kömürcüler Stream, and Ilıca Stream exceed the standard values for Chemical Oxygen Demand (COD), Total Phosphorus, Coliform, and Electrical Conductivity. However, Sarısu Stream meets the standards for COD and Electrical Conductivity. Köprüçay Stream also complies with the standards. Principal Component Analysis identified four factors, explaining 91.04% of the total variance. The first factor alone accounts for 59% of the variance. The key variables with the highest eigenvalues are Total Coliform, Total Kjeldahl Nitrogen, Fecal Coliform, Total Nitrogen, and Total Phosphorus. Overall, pollution sources are likely related to tourism facilities, domestic pollutants, and intensive agricultural activities. These statistically determined factor parameters can be prioritized for water quality monitoring in the field.
Benzer Tezler
- Bütünleşik kıyı alanları yönetimi açısından Küçükçekmece Lagünü'nün incelenmesi
Investigation of Küçükçekmece Lagoon by the terms of integrated coastal zone management
UĞUR ÇAĞLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Coğrafyaİstanbul ÜniversitesiDenizel Çevre Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEM GAZİOĞLU
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Avrupa Birliği'nde ve Türkiye'de Çevre Hukuku
Environmental law in European Community and Turkey
SELMA AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
EkonomiAnkara ÜniversitesiAvrupa Toplulukları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FÜSUN ARSAVA
- Tourism marketing policies in the European Community
Avrupa Topluluğu'nun turizm pazarlama politikaları
K.SELÇUK TUZCUOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
1992
Turizmİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. SELİME SEZGİN