Ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersi eleştirel düşünme gücü ile fen dersine yönelik öz-yeterlikleri arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
Investigation of the relationship between secondary school students' critical thinking power and self-efficacy towards science course in terms of various variables
- Tez No: 890260
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ESRA BENLİ ÖZDEMİR, PROF. DR. CEMİL AYDOĞDU, DOÇ. DR. ELVAN İNCE AKA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Günümüz eğitim yöntemi olarak çağın gereklerine göre şekillenmesi ve ders materyallerinin öğrencilerin gelişim düzeylerine ve isteklerine göre olması gerekmektedir. Öğrencileri ders esnasında pasif dinleyici konumundan aktif katılımcı konuma getirmek, öğrencilerde bilginin öğrenilmesinde en etkili yöntem olacaktır. Bu durumun en önemli adımı ise öğrenciye soru sorma alışkanlığının ve eleştirel düşünme becerilerinin geliştirilmesinden geçmektedir. Bu araştırmanın temel amacı ortaokul 5., 6., 7.ve 8. Sınıf öğrencilerinin fen bilimleri eleştirel düşünme gücü ile fen dersine yönelik öz-yeterliklerinin çeşitli değişkenler açısından araştırmaktır. Araştırmada nicel araştırma yöntemi uygulanmış ve araştırmacı tarafından önceden planlanarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evreni Ankara ili resmi okullarda öğrenim gören 787 ortaokul öğrencilerinden oluşmaktadır. Örneklemi ise Ankara ili merkez ilçelerinden Ankara'nın Kuzey ilçesi olan Keçiören, Güney ilçesi olan Gölbaşı ve merkez ilçelerinden biri olan Mamak ilçesindeki ortaokul öğrencileri ele alınmıştır. Araştırmada verileri toplarken iki ölçekten faydalanılmıştır. Araştırmanın amacına uygun olarak Fen Bilimleri Dersi için Eleştirel Düşünme Ölçeği ve Fen Bilimleri Dersi için Öz-Yeterlilik Ölçeği kullanılmıştır. 13 tane çoktan seçmeli soru hazırlanmış ve bu 13 soruyu destekler ve çeldirici olarak 9 adet likert tipi sorular hazırlanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğrencilerin genel olarak fen dersine olan ilgisi ve başarısı yüksektir. Fen dersi başarı ortalaması incelendiğinde, öğrencilerin genellikle yüksek puanlar aldıkları gözlemlenmektedir. Anne ve baba eğitim düzeyleri, öğrencilerin sosyo-ekonomik durumunu yansıtarak araştırma sonuçlarının yorumlanmasına katkı sağlamaktadır. Fen dersini sevme düzeyleri ve fen deneyleri ile etkinliklerini yapma sıklıkları da öğrencilerin dersle ilgili tutumları hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. Çalışma kapsamında, eleştirel düşünmenin tanımı ve boyutları, eleştirel düşünme becerileri, eğitimde eleştirel düşünen bireyin özellikleri, disiplinler arası eleştirel düşünme, fen bilgisi eğitimi, fen bilgisi dersinin amaçları ve etkileri, öz-yeterlilik algısı ve öz yeterlilik inancı konuları ele alınmıştır. Araştırmanın bulguları, fen bilgisi öğrencilerinin eleştirel düşünme becerileri ile öz yeterlilik algıları arasında negatif bir ilişki olduğunu göstermektedir. Öz-yeterlilik inancı yüksek olan öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerinin de daha gelişmiş olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuç, fen bilgisi eğitiminde öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini ve öz yeterlilik algılarını güçlendirmenin önemini vurgulamaktadır. Eleştirel düşünme becerilerinin ve öz yeterlilik algısının geliştirilmesi, öğrencilerin fen bilgisi konularını daha derinlemesine anlamalarına ve başarılarına katkı sağlayabilir. Bu bağlamda, öğretmenlerin fen derslerinde aktif öğrenme yöntemlerine ve deneylere daha fazla yer vermeleri, öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olabilir. Ayrıca, öğrencilerin öz-yeterlilik algılarını artırmaya yönelik motivasyonel ve destekleyici programlar düzenlenmesi de önemlidir. Gelecekteki araştırmaların, bu alanda yapılan çalışmaları derinleştirmesi ve farklı değişkenler arasındaki ilişkileri daha detaylı olarak incelemesi gerekmektedir. Özellikle, fen bilgisi eğitiminde eleştirel düşünme becerilerinin ve öz yeterlilik algısının nasıl geliştirilebileceği ve öğrencilerin bu konulardaki tutumlarını nasıl etkileyebileceği üzerine daha fazla araştırma yapılması önemlidir. Bu çalışmaların, fen bilgisi öğretimindeki uygulamalara ve politikalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
As today's education method, it should be shaped according to the requirements of the age and course materials should be according to the development levels and wishes of the students. Bringing students from passive listener position to active participant position during the lesson will be the most effective method for students to learn information. The most important step in this situation is to develop the habit of asking questions and critical thinking skills. The main purpose of this study is to investigate the science critical thinking power of 5th, 6th, 7th and 8th grade secondary school students and their self-efficacy towards science course in terms of various variables. Quantitative research method was applied in the study and it was planned and carried out by the researcher in advance. The population of the research consists of 787 secondary school students studying in public schools in Ankara province. The sample consisted of secondary school students in Keçiören, the northern district of Ankara, Gölbaşı, the southern district of Ankara and Mamak, one of the central districts of Ankara. Two scales were used to collect data in the study. Critical Thinking Scale for Science Course and Self-Efficacy Scale for Science Course were used in accordance with the purpose of the research. 13 multiple-choice questions were prepared and 9 Likert-type questions were prepared to support and distract these 13 questions. According to the results of the study, students' interest and achievement in science course is high in general. When the average achievement in science course is analysed, it is observed that students generally have high scores. Mother and father education levels contribute to the interpretation of the research results by reflecting the socio-economic status of the students. Their level of liking science course and frequency of doing science experiments and activities also provide important information about students' attitudes towards the course. Within the scope of the study, the definition and dimensions of critical thinking, critical thinking skills, characteristics of critical thinking individual in education, interdisciplinary critical thinking, science education, aims and effects of science course, self-efficacy perception and self-efficacy beliefs were discussed. The findings of the study show that there is a negative relationship between science students' critical thinking skills and their self-efficacy perceptions. It was determined that the critical thinking skills of students with high self-efficacy beliefs were also more developed. This result emphasises the importance of strengthening students' critical thinking skills and self-efficacy perceptions in science education. The development of critical thinking skills and self-efficacy perception can contribute to students' deeper understanding of science subjects and their success. In this context, teachers should include more active learning methods and experiments in science lessons to help students develop their critical thinking skills. In addition, it is also important to organise motivational and supportive programmes to increase students' self-efficacy perceptions. Future research should deepen the studies conducted in this field and examine the relationships between different variables in more detail. In particular, it is important to conduct more research on how critical thinking skills and self-efficacy perceptions can be developed in science education and how they can affect students' attitudes towards these subjects. It is thought that these studies will contribute to the practices and policies in science education.
Benzer Tezler
- 5E modeli ile hazırlanan dijital hikaye uygulamalarının başarı, eleştirel düşünme ve dijital okuryazarlık becerilerine etkisi
The effect of digital story applications prepared with the 5E model on achievement, critical thinking and digital literacy skills
NESLİHAN GÜRBÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN YAMAN
- Fen bilimleri dersi kazanımlarının ortaokul öğrencilerine bilim tarihi destekli argümantasyon süreçleriyle öğretimi
Teaching the science course outcomes to secondary school students with the argumentation process supported by the history of science
SAFİYE SENA ÇETİNTÜRK ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLCAN MIHLADIZ TURHAN
- Kavram öğretimi tekniklerinin ortaokul öğrencilerinin eleştirel düşünme becerileri üzerine etkisi
The effect of concept teaching techniques on middle school students' critical thinking skills in science course
DİLEK SERİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANİFE GAMZE HASTÜRK
- Öğrenme amaçlı yazma uygulamalarının ortaokul öğrencilerinin fen başarısı ve yazma becerilerine etkisi
The effect of writing to learn practices on middle school students' science achievement and writing skills
EBRU SİVRİKAYA
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimTrabzon Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVZAT YİĞİT
- Öğrenme güçlüğü tanılı ortaokul kaynaştırma öğrencilerinin fen deneylerine yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi
Investigation of the attitudes of middle school included students with learning disabilities towards science experiments in terms of some variables
ŞÜKRAN ŞÜKRÜYE NALBANT KARAKOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKırıkkale ÜniversitesiFen Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN İNAÇ