Ergen ve genç yetişkinlerin sosyal medya kullanma alışkanlıkları ile beden algısı, yemek alışkanlıkları ve duygu durum özelliklerinin incelenmesi
Examination of adolescent and young adults' social media usage habits and body perception, eating habits and mood characteristics
- Tez No: 890688
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ONUR YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Doğuş Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Bu çalışmada, Ergen ve Genç Yetişkinlerin Sosyal Medya Kullanma Alışkanlıkları ile Beden Algısı, Yemek Alışkanlıkları ve Duygu Durum Özelliklerinin İncelenmiştir. Araştırmanın örneklemi İstanbul ve Bursa ilinden gönüllü olarak katılan sosyal medya kullanan 113 ergen ve 135 genç yetişkin olmakla beraber toplam 248 kişiden oluşmaktadır. Örneklemdeki bireylerin sosyo-demografik verileri, araştırmacı tarafından hazırlanmış olan Kişisel Bilgi Formu, bireylerin sosyal medya kullanma alışkanlıklarının duygu durumlarının değerlendirilmesi için Beck Depresyon ölçeği, Beck Anksiyete ölçeği, sosyal medya kullanımının beden algısı ve yemek alışkanlıklarına etkisini ölçmek için Ben-Tovim Walker Beden Tutum Ölçeği ve Duygusal Yeme Ölçekleri uygulanmıştır. Verilerin analizinde ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Cronbach iç tutarlık α değeri ile ölçekler arası ilişkilerin belirlenmesinde parametrik testler, demografik değişkenlerin gruplar arası karşılaştırılmasında bağımsız gruplar t-testi, çoklu karşılaştırmalar için tek yönlü ANOVA testi ve post hoc testi olarak Tukey testi kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 21.0 programında analiz edilmiştir ve bu değişkenler arasındaki ilişki ortaya konmuştur. Araştırmanın sonuçlarına göre, sosyal medya kullanım alışkanlıkları cinsiyet değişken faktörü ile beden algısı, yeme alışkanlıkları ve duygu durum özellikleri arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Depresyon ile duygusal yeme alışkanlıkları arasında pozitif yönde zayıf bir ilişki, depresyon ile anksiyete arasında pozitif yönde yüksek bir ilişki ve duygusal yeme alışkanlıkları ile anksiyete arasında pozitif yönde orta düzeyde bir ilişki saptanmıştır. Cinsiyete göre yapılan karşılaştırmalarda, beden algısında erkeklerin aşağılama boyutu ortalama puanı kadınlardan anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Çekicilik boyutunda ise kadınların ortalama puanı erkeklerden anlamlı derecede yüksek çıkmıştır. Depresyon puanlarında erkekler, kadınlardan anlamlı derecede daha yüksek puan almış; duygusal yeme alışkanlığı puanlarında ise kadınlar, erkeklerden daha yüksek puan almıştır. Anksiyete puanlarında kadınlar, erkeklerden anlamlı derecede daha yüksek puan almıştır. Bir diğer sonuçlara göre, sosyal medya kullanım alışkanlıkları yaş değişken faktörü ile beden algısı, yeme alışkanlıkları ve duygu durum özellikleri arasında da anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Çalışma kapsamında, 16-18 yaş ve 19-25 yaş gruplarındaki bireylerin sosyal medyada geçirdikleri süreye göre beden algısı, duygu durumu ve yemek davranışları tek yönlü ANOVA testi ile karşılaştırılmıştır. 16-18 yaş grubunda sosyal medyada günde 7 saatten fazla zaman geçiren bireyler, diğer gruplara kıyasla beden algısı şişmanlık boyutunda en yüksek puana sahip olup, bu ilişkinin anlamlı düzeyde olduğu bulunmuştur. Günde 5-7 saat arası sosyal medyada zaman geçiren bireyler, beden algısı aşağılama boyutunda en yüksek puanı almış ve bu ilişkinin anlamlı düzeyde olduğu görülmüştür. Günde 2-3 saat arası sosyal medyada zaman geçiren bireyler, beden algısı çekicilik ve güçlü ve fit olma boyutlarında en yüksek puana sahip olup, bu ilişkilerin anlamlı düzeyde olduğu bulunmuştur. Sosyal medyada günde 7 saatten fazla zaman geçiren bireyler, depresyon, duygusal yeme ve anksiyete puanları bakımından en yüksek değerlere sahip olup, bu ilişkilerin anlamlı düzeyde olduğu belirlenmiştir. Benzer şekilde, 19-25 yaş grubunda sosyal medyada günde 7 saatten fazla zaman geçiren bireyler, beden algısı şişmanlık boyutunda en yüksek puana sahip olup, bu ilişkinin anlamlı düzeyde olduğu bulunmuştur. Günde 5-7 saat arası sosyal medyada zaman geçiren bireyler, beden algısı aşağılama boyutunda en yüksek puanı almış ve bu ilişkinin anlamlı düzeyde olduğu görülmüştür. Günde 2-3 saat arası sosyal medyada zaman geçiren bireyler, beden algısı çekicilik ve güçlü ve fit olma boyutlarında en yüksek puana sahip olup, bu ilişkilerin anlamlı düzeyde olduğu belirlenmiştir. Sosyal medyada günde 7 saatten fazla zaman geçiren bireyler, depresyon, duygusal yeme ve anksiyete puanları bakımından en yüksek değerlere sahip olup, bu ilişkilerin anlamlı düzeyde olduğu saptanmıştır. Sosyal medya kullanım süresinin artışı ergen ve genç yetişkinlerin beden algısında bozulmalara, duygu durumlarında dalgalanmalara ve yeme alışkanlıklarında olumsuz değişimlere neden olmuştur. Sosyal medyada daha fazla zaman geçiren bireylerin, depresyon ve anksiyete seviyelerinin arttığı, beden algılarının olumsuz etkilendiği ve duygusal yeme davranışlarının sıklaştığı tespit edilmiştir. Bu bulgular, sosyal medya kullanımının ergen ve genç yetişkinler üzerindeki psikolojik ve davranışsal etkilerini anlamada önemli veriler sağlamaktadır. Sonuç olarak, araştırmada kullanılan yöntemler birbiriyle uyumlu ve tamamlayıcı nitelikte olup, elde edilen bulguların güvenirliğini artırmıştır. Anketler ve ölçekler aracılığıyla toplanan veriler, korelasyon analizleri ile desteklenmiş ve kapsamlı bir analiz yapılmıştır. Bu sayede, sosyal medya kullanımının ergen ve genç yetişkinlerin beden algıları, duygusal durumları ve yemek alışkanlıkları üzerindeki etkileri detaylı bir şekilde ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, the habits of social media usage among adolescents and young adults, and their effects on body image, eating habits, and mood characteristics were examined. The sample consisted of 248 individuals, including 113 adolescents and 135 young adults who voluntarily participated from Istanbul and Bursa. Socio-demographic data of the participants were collected through a Personal Information Form prepared by the researcher. Beck Depression Inventory and Beck Anxiety Inventory were used to evaluate the emotional states of the individuals, while the Ben-Tovim Walker Body Attitude Scale and Emotional Eating Scale were employed to assess the effects of social media usage on body image and eating habits. A relational screening model was used for data analysis. Parametric tests were conducted to determine the relationships between the scales, using the Cronbach's alpha value for internal consistency. Independent samples t-test was utilized for comparisons between demographic variables, and one-way ANOVA with Tukey post hoc test was used for multiple comparisons. The data were analyzed using SPSS 21.0, and the relationships between these variables were revealed. According to the results of the study, significant relationships were found between social media usage habits and body image, eating habits, and mood characteristics with the gender variable factor. A positive weak relationship was identified between depression and emotional eating habits, a positive strong relationship between depression and anxiety, and a positive moderate relationship between emotional eating habits and anxiety. Comparisons based on gender showed that men had significantly higher average scores in the body image degradation dimension than women. In contrast, women scored significantly higher than men in the attractiveness dimension. Men had significantly higher scores than women in depression, while women had higher scores than men in emotional eating habits. Women also had significantly higher scores than men in anxiety. Another result indicated that significant relationships were found between social media usage habits and body image, eating habits, and mood characteristics with the age variable factor. The study compared body image, mood, and eating behaviors of individuals aged 16-18 and 19-25 based on the time spent on social media using one-way ANOVA. Among the 16-18 age group, individuals who spent more than 7 hours a day on social media had the highest scores in the body image fatness dimension compared to other groups, and this relationship was found to be significant. Those who spent 5-7 hours a day on social media had the highest scores in the body image degradation dimension, and this relationship was also significant. Individuals who spent 2-3 hours a day on social media had the highest scores in the attractiveness and strong and fit body dimensions, and these relationships were found to be significant. Individuals who spent more than 7 hours a day on social media had the highest scores in depression, emotional eating, and anxiety, with these relationships being significant as well. Similarly, in the 19-25 age group, individuals who spent more than 7 hours a day on social media had the highest scores in the body image fatness dimension, and this relationship was significant. Those who spent 5-7 hours a day on social media had the highest scores in the body image degradation dimension, and this relationship was significant. Individuals who spent 2-3 hours a day on social media had the highest scores in the attractiveness and strong and fit body dimensions, and these relationships were significant. Individuals who spent more than 7 hours a day on social media had the highest scores in depression, emotional eating, and anxiety, with these relationships being significant. The increase in social media usage time caused deterioration in body image, fluctuations in emotional states, and negative changes in eating habits among adolescents and young adults. It was found that individuals who spent more time on social media had increased levels of depression and anxiety, negatively affected body image, and more frequent emotional eating behaviors. These findings provide significant data for understanding the psychological and behavioral impacts of social media usage on adolescents and young adults. In conclusion, the methods used in the research were consistent and complementary, increasing the reliability of the findings. The data collected through questionnaires and scales were supported by correlation analyses, and a comprehensive analysis was conducted. Thus, the effects of social media usage on body image, emotional states, and eating habits of adolescents and young adults were thoroughly revealed.
Benzer Tezler
- Tıp fakültesi öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı, kişilik özellikleri ve beden imajı arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between social media addiction, personality trai̇ts and body image in medical school students
ERSİN KARAYTU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EBRU FINDIKLI
- Kaçırma korkusu (FoMO) bağlamında dijital stres: Ergen ve genç yetişkinler üzerine bir araştırma
The digital stress in the context of fear of missing out (FoMO): A study on adolescents and young adults
ŞENGÜL GAZİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İletişim BilimleriGaziantep Üniversitesiİletişim ve Toplumsal Dönüşüm Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN ŞAHAN
- İzmir metropolü lise gençliğinin yaşadığı sorunlar hakkında bir araştırma
A research on the problems of high school teens in the city Izmir
HÜSEYİN ERGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
FelsefeDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP YAPAREL
- Ergenlik dönemi internet oyun oynama bozukluğu: Ailesel ve bireysel değişkenler temelinde bir modelleme
Internet gaming disorder in adolescence: A modeling based on family and individual variables
SEZİN ANDİÇ
Doktora
Türkçe
2019
PsikolojiAnkara ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEGÜL DURAK BATIGÜN
- COVI-19 pandemi döneminde geç ergenlerin ve beliren erişkinlerin sosyal medya platformlarında romantik ilişki tercih etme nedenlerinin incelenmesi
Examination of the reasons underlying preferences related to cyber romantic relationship among late adolescents and emerging adults in COVID 19 outbreak
EREN DENİZ GÜLAYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HACER NERMİN ÇELEN