Çocuklarda besin güvencesizliğinin diyet kalitesi ve akademik başarı ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship of food insecurity with diet quality and academic achievement in children
- Tez No: 891151
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYSUN YÜKSEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Hamidiye Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Amaç: Bu çalışmada, çocuklarda besin güvencesizliğini belirlemeye yönelik bir ölçek uyarlamasının yapılması ve uyarlanan ölçek kullanılarak elde edilen besin güvencesizliği puanının diyet kalitesi ve akademik başarı ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: İki aşama şeklinde gerçekleştirilen bu çalışmanın ilk aşamasında Çocuk Besin Güvencesizliği Deneyimleri Ölçeği (ÇBGDÖ)'nin geçerlik ve güvenirlik analizleri yapılmıştır. Mayıs-Haziran 2023 tarihleri arasında toplam dokuz okuldan 657 çocuk ve 487 veli çalışmaya katılmıştır. Çocuklar, ÇBGDÖ'yü, veliler ise öğrencilerin sosyo-ekonomik statülerine göre sınıflandırılması için Sosyo-Ekonomik Statü İndeksi formunu doldurmuştur. İkinci aşama verileri Ekim 2023-Ocak 2024 tarihleri arasında Sakarya ili Kaynarca İlçesi'nde bulunan Atatürk Ortaokulu'nda toplanmıştır. Çalışmaya 90 kız 78 erkek olmak üzere toplam 168 çocuk katılmıştır. Çocukların demografik bilgileri, beslenme alışkanlıkları, 24 saatlik besin tüketim kayıtları, son 30 günü kapsayan besin tüketim sıklığı araştırmacı tarafından sorgulanmış ve antropometrik ölçümleri yapılmıştır. Çocukların besin güvencesi durumu çalışma kapsamında geçerlik ve güvenirlik analizi yapılan ÇBGDÖ kullanılarak değerlendirilmiştir. Akademik başarılarını belirlemek için okul yöneticilerinden 2023-2024 yılı ara dönem not ortalamaları alınmıştır. Diyet kaliteleri Sağlıklı Yeme İndeksi-2020 (SYI-20) kullanılarak sınıflandırılmıştır. Bulgular: Çocuk Besin Güvencesizliği Deneyimleri Ölçeği'nin Cronbach's alfa değeri 0,830 olarak bulunmuştur. Elde edilen 0,393'lük açıklanan ortalama varyans, eşik değere çok yakın olmakla birlikte, bileşik güvenirlik 0,865 olduğu için kabul edilebilir düzeydedir. Çocukların %23,8'inin besin güvenceli, %76,2'sinin besin güvencesiz olduğu belirlenmiştir. Besin güvenceli ve besin güvencesiz çocukların tümünün SYI-20 puanının 80'nin altında olduğu belirlenmiştir. Tüm çocukların %39,8'i geliştirilmesi gereken diyet kalitesine, %60,2'si kötü diyet kalitesine sahiptir. Besin güvencesi durumu ile diyet kalitesi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Besin güvenceli çocukların matematik (76,12±19,61), fen bilimleri (78,60±14,91) ve dönem sonu not ortalamalarının (83,28±10,51), besin güvencesiz çocukların matematik (65,04±22,61), fen bilimleri (71,12±16,86) ve dönem sonu not ortalamalarından (77,15±12,96) daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p
Özet (Çeviri)
Aim: The aim of this study is to adapt a scale for assessing food insecurity in children and to investigate the relationship between the food insecurity score obtained using the adapted scale and dietary quality as well as academic achievement. Materials and Methods: This study, conducted in two phases, first involved the validity and reliability analyses of the Child Food Insecurity Experiences Scale (CFIES). Between May and June 2023, a total of 657 children and 487 parents from nine schools participated in the study. The children completed the CFIES, while the parents filled out the Socio-Economic Status Index to classify the students according to their socio-economic status. The data for the second phase were collected between October 2023 and January 2024 at Atatürk Secondary School in the Kaynarca District of Sakarya Province. A total of 168 children, including 90 girls and 78 boys, participated in this phase. The children's demographic information, dietary habits, 24-hour dietary intake records, and food consumption frequencies over the past 30 days were surveyed by the researcher, and their anthropometric measurements were taken. The children's food security status was assessed using the CFIES, which was validated and tested for reliability in the first phase of the study. To determine their academic achievement, the mid-term grade point averages for the 2023-2024 school year were obtained from the school administrators. Their dietary quality was classified using the Healthy Eating Index-2020. Results: The Cronbach's Alpha value for the Child Food Insecurity Experiences Scale was found to be 0.830. The obtained average variance explained (AVE) was 0.393, which is very close to the threshold value; however, since the composite reliability was 0.865, it is considered acceptable. It was determined that 23.8% of the children were food secure, while 76.2% were food insecure. All children, whether food secure or food insecure, had SYI-20 scores below 80. Of all the children, 39.8% had a diet quality that required improvement, and 60.2% had a poor diet quality. No statistically significant relationship was found between food security status and diet quality. It was observed that food-secure children had higher scores in mathematics (76.12±19.61), science (78.60±14.91), and end-of-term grade point averages (83.28±10.51) compared to food-insecure children's scores in mathematics (65.04±22.61), science (71.12±16.86), and end-of-term grade point averages (77.15±12.96) (p
Benzer Tezler
- Gıda sektöründe stratejik iletişim yönetimi olarak konu yönetimi ve uygulamaları
Issues management in the food industry as a strategic communication management
MELTEM GÖKMEN TOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
İletişim BilimleriGalatasaray Üniversitesiİletişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEREM RIZVANOĞLU
- Aile sağlık davranışlarının ve hanehalkı besin güvencesizliğinin sporcu çocuklarda beslenme durumuyla ilişkisinin saptanması
Determination of the relationship of family health behaviors and household food insecurity with nutritional status in athlete children
BEYZA AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Beslenme ve DiyetetikAcıbadem Mehmet Ali Aydınlar ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GİZEM AĞIR
- İlkokul 1. sınıf öğrencilerinde malnütrisyon ile hane halkı besin güvencesizliğinin ilişkisinin belirlenmesi
Determining the relationship of malnutrition and household food security in primary school first grade students
FATMA NUR KIZILKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Beslenme ve DiyetetikDokuz Eylül ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜRKAN GÜNAY
- Serebral palsili çocuğun bulunduğu hanelerde gıda güvencesi ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi
Determination of food security and related factors in households with children with cerebral palsy
BEYZA NUR BİLGİLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Aydın ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BERKİN ÖZYILMAZ KIRCALİ
- İnek sütü allerjisi olan çocuklarda yoğurt ile yükleme testi
Yoghurt loading test in children with cow's milk allergy
EVRİM ÖZEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGaziantep ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERCAN KÜÇÜKOSMANOĞLU