Üniversite öğrencilerinin problemli internet kullanımının yordayıcıları olarak stresle başa çıkına ve kişilik özelliklerinin belirlenmesi
Университет студенттеринин стресс менен күрөшүүтажырыйбаларынын жана личносттукөзгөчөлүктөрүнүн көйгөйлүү интернет колдонуунунпредекторлору катары аныктоо
- Tez No: 891451
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ARİF ÖZERBAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Problemli internet kullanımı, stresle başa çıkma tutumu, kişilik
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
Bu araştırmanın genel amacı, Üniversite Öğrencilerinin Problemli İnternet Kullanımının Yordayıcıları Olarak Stresle Başa Çıkma Ve Kişilik Özelliklerini Belirlemektir. Bu çalışmada, araştırmanın amacına yönelik verileri elde etmek için karına araştırma yöntemi (mixed method research) kullanılmıştır. Karma yöntemlerin en büyük yararlarından biri hem nicel hem de nitel araştırmaların güçlü yönlerini aktifleştirmesidir. Araştırmanın nicel boyotunda, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda ise yarı yapılandınlmış görüşme formundan yararlanılmıştır. Bu araştırmada nicel veriler likert tipli ölçekler ile nitel veriler ise yarı yapılandırılmış görüşme soruları ile toplanmıştır. Araştırmanın evrenini 2023-2024 eğitim-öğretim yılı Manas Üniversitesinde öğrenim gören öğrenciler oluşturmuştur. Araştırmanın ömeklemini ise yi ne aynı üniversitede öğrenim gören ve gönüllü olarak ölçeği dolduran öğrenciler oluşturmuştur. Araştırmanın nicel verilerini toplama aşamasında Yıldırım ve Yıldırım (2022) tarafından geliştirilen“Genelleştirilmiş Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği”, kişilik özelliklerini belirlemek için Bacanlı, İlhan ve Aslan (2007) tarafından geliştirilen“Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi”, stresle başa çıkma tutumlarını belirlemek için Özbay ve Şahin (1997) tarafından uyarlanan“Stresle Başa Çıkma Tutumları Envanteri”kullanılmıştır. Nitel verileri toplama aşamasında ise araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandJnlmış görüşme formu kullanılmıştır. Ölçeklerin ku1lanımı için izin istenmiş ve ölçek hakkındaki genel bilgiler araştırmacılardan temin edilmiştir. Bunun yanında Bilimsel Araştııma Ve Yayın Etiği Kurulundan çalışmanm yapılması için“Etik Kurul İzni”alınmıştır. Verilerin analizinde parametrik testlerden Bağımsız Ömeklemler t Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi kullanılmıştır. Araştırmanın birinci alt amacına ilişkin bulgular incelendiğinde üniversite öğrencilerinin problemli internet kullanım düzeyleri ortalamalarının X = 4, 14 olduğu görülmüştür. Bu bulgu doğrultusunda öğrencilerin problemli İnternet kullarıma düzeylerinin orta düzeyde olduğu söylenebilir. Araştırmanın bir diğer bulgusu incelendiğinde üniversite öğrencilerinin stresle başa çıkma tutum düzeyleri ortalamalarının X = 2,10 olduğu görülmektedir. Bu bulgu doğrultusunda öğrencilerin stresle başa çıkma tutumlarının düşük düzeyde olduğu söylenebilir. Öğrencilerin stresle başa çıkma düzeyleri de cinsiyetlerine göre anlamlı farklılaşmış ve bu farklılığın yine kadJn öğrenciler lehine olduğu görülürken, aktif planlama, dine sığınma, kabul-bilişsel yeniden yapılanma alt boyutlarından alınan puanlar ise cinsiyete göre anlamlı farklılık göstermemiştir. Elde edilen nitel bulgular incelendiğinde öğrencilerin normalden fazla İnternet kullandığında zamanlarını boşa harcadığı, kendilerini suçladığı, kendilerine kızdığı, bundan dolayı hayal kırıklığı yaşadJğı, endişe duyduğu, baş ağrısı hissettiği, enerjisinin tükendiği, pişmanlık duygusu yaşadığı ve kendilerini yorgun hissettiği görülmüştür. Çalışmanın bir diğer bulgusuna göre sorumsuz kişilik özelliği olan öğrencilerin uygunsuz İnternet kullanımına eğilimli olduğu görülmüştür. Erteleme alışkanlığı olan, motivesi düşük olan, amaçsız yaşayanların, depresyonda olanların, kendini kontrol etmekte zorlanan, zamanını doğru kullanamayanların, kıskançlık duygusu olanların, kendini başkalarına kıyaslayanlr ın, özgüveni düşük olanların, kendini yalnız hissedenlerin, bilinçsiz ve asosyal olanların uygunsuz İnternet kullanmaya eğilimli olduğu belirlenmiştir. Bir diğer bulgulara göre öğrencilerin bir kısmının interneti doğru değerlendirdiği, bir kısmının sorunlarından kaçmak için intemeti kullandığı, bazılarının ise e-kitap okuduğu ve dinlediği görülmüştür. Öğrencilerin bazılarının ise internetin hem pozitif hem negativ yönlerini gördüğü tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
traits as predictors of problematic İnternet use among university students. In this study, mixed method research was used to obtain data for the purpose ofthe research. üne of the biggest benefits of mixed methods is that it activates the strengths of both quantitative and qualitative research. In the quantitative aspect of the research. the relational screening model was used. In the qualitative dimension of the research, a semi-structured interview form was used. In this study, quantitative data were collected with Likert-type scales and qualitative
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinin problemli internet kullanımında bağlanma stilleri ve sosyal bağlılığın yordayıcı rolünün incelenmesi
Investigation of the predictive role of attachment styles and social connectedness in university students' problematic internet use
MÜZEYYEN YALÇINKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHTİYAR ERASLAN ÇAPAN
- Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi oluşlarının problemli internet kullanımı ve bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi
Investigation of psychological well-being of university students in terms of problematic internet use and various demographic variables
MUHAMMET FATİH YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE SİBEL TÜRKÜM
- Üniversite öğrencilerinde problemli internet kullanımının algılanan duygusal istismar, bilişsel esneklik ve öz kontrol açısından incelenmesi
Investigation of problematic internet use among university students in terms of perceived emotional abuse, cognitive flexibility and self-control
EDA BİNGÖL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiEğitim Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE KALYON
- Üniversite öğrencilerinin problemli internet kullanımı ile üstbilişler arasındaki ilişkide düşünce kontrol stratejilerinin aracı rolünün incelenmesi
The examination of the mediating role of control strategies in the relation between problematic internet use and metacognitions among university student
CELİL SEVİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BAŞAK BAHTİYAR
- Üniversite öğrencilerinin problemli internet kullanımları ile akılcı olmayan inançları ve yetersizlik duygusu arasındaki ilişkiler
Relationships among irrational beliefs, inferiority felling and problematic internet usage of university students
MERVE AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BİRCAN ERGÜN BAŞAK