Direklerarası'nda sosyallik ve eğlence: kıraathane, çayhane ve kahvehaneler (1860-1920)
Sociability and entertainment in direklerarasi: Literary cafes, teahouses and coffeehouses (1860-1920)
- Tez No: 891678
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATMA TUNÇ YAŞAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: İstanbul, Direklerarası, Eğlence, Mekân, Kıraathane, Çayhane, Kahvehane, Müdavimler, Istanbul, Direklerarası, Entertainment, Literary Cafe, Teahouse, Coffeehouse, Regulars
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 163
Özet
Bu tez çalışması 1860-1920 yılları arasında Direklerarası'nda faal olan sosyalleşme mekânları hakkındadır. Kıraathane, çayhane ve kahvehanelerden meydana gelen bu mekânlara Ramazan ayına özel olarak perukâr dükkânları da dahil edilmiştir. Bu çalışmada sosyalleşme mekânlarının fiziksel özellikleri, bu mekânların nasıl kullanıldıkları ve bu mekânlarda zaman geçiren kişilerin deneyimleri geç dönem Osmanlı siyasi, toplumsal ve kültürel atmosferi göz önünde bulundurularak incelenmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde mekânların cadde üzerinde bulundukları mevkiler ve mekânlara özgü fiziksel özellikler belirlenmeye çalışılmıştır. Sonra ise sırasıyla bu mekânlarla ilişkili pratikler ve mekânların müşteri profilleri incelenmiştir. Sosyalleşme mekânlarının aktif oldukları süre boyunca farklı kentsel mekânlara dönüşümleri hem dönemsel bağlamda hem de işletmecilerinin aldıkları inisiyatif çerçevesinde ele alınmıştır. Siyasi otoritenin bu mekânları nasıl algıladığı, bu mekânların işletmecilerinin otoriteyle kurdukları ilişki ve müzakere süreçleri tetkik edilmiştir. Sosyalleşme mekânlarının müşteri profilleri ise bu mekânların türleri, işletmecileri ve aktif oldukları zaman dilimine göre belirlenmeye çalışılmıştır. Müdavimlerin mekânların işletmecileri ve müşterileri ile mekânın kullanımından âdâb-ı muaşeret kurallarına kadar çeşitli konularda işbirliği yaptığı ya da zaman zaman karşı karşıya geldikleri anlaşılmaktadır. Direklerarası'ndaki sosyalleşme mekânlarının Ramazan eğlencelerinin önemli bir parçası olduğu kabul edilse de bu mekânların farklı amaçlar için de kullanılabildiği anlaşılmaktadır. Dahası, bu mekânlarla ilişkili kişilerin de dönemin siyasi ve ekonomik gelişmelerinin ötesinde mekânların dönüşümünde etkili oldukları görülmektedir.
Özet (Çeviri)
This thesis is about the socializing places that were active on Direklerarası between 1860 and 1920. These spaces, consisting of literary cafes, teahouses, and coffeehouses, also included barber shops particularly for the month of Ramadan. In this study, the physical characteristics of socialization spaces, how these spaces were used, and the experiences of the people who spent time in these spaces were examined considering the late Ottoman political, social, and cultural atmosphere. In the first part of the study, the locations of the spaces on the street and their specific physical characteristics were identified. Later, practices associated with these spaces and the profiles of their customers were examined. The transformation of socializing places into different urban spaces during their active period were studied both in the context of the period and the initiatives taken by their managers. How the political authority perceived these spaces, the relationship of the managers with the authority and negotiation processes were investigated. The customer profiles of socializing places were determined based on the types of these spaces, their operators, and the period during which they were active. It is understood that the regulars of these venues frequently confronted the managers and other customers on various issues, ranging from the use of the venue to the rules of etiquette. Although it is accepted that the socializing places on Direklerarası were an important part of Ramadan entertainments, it is also understood that these spaces could be used for different purposes. Moreover, it can be seen that individuals associated with these spaces were influential in the transformation of the spaces beyond the political and economic developments of the period.
Benzer Tezler
- Direklerarası'nda temaşa (1880-1918): Mekanlar, tiyatro kumpanyaları ve izleyiciler
Spectacles in direklerarası (1880-1918): Venues, theatre companies and spectators
İZZET TUGAY TATLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihYıldız Teknik Üniversitesiİnsan ve Toplum Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA TUNÇ YAŞAR
- Türk resim sanatında asker ressamların öncülük rolü
Başlık çevirisi yok
HÜSEYİN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. KEMAL İSKENDER
- Şehzadebaşı çevresinin kentsel gelişimi ve alan için koruma önerisi
Sehzadebasi and direklerarasi regions's historical development
ÖMER FURKAN ÇEVİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Mimarlıkİstanbul Kültür ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EGE ULUCA TÜMER
- Zenginleştirilmiş okuma programının okuma güçlüğü olan öğrencilerin bilişsel süreç ve nöral yapılarına etkisi
The effect of enrichment reading program on cognitive process and neural structure of students having reading difficulty
HAYRİYE GÜL KURUYER
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYATİ AKYOL
PROF. DR. H. KADER KARLI OĞUZ
- Orff yaklaşımına göre hazırlanan müzik etkinlikleri içinde ipucunun giderek azaltılması yöntemi ile yapılan gömülü öğretimin otistik çocuklara kavram öğretmedeki etkililiği
The effect of embedded teaching through the most-to-least prompting procedure in concept teaching to the autistic children in Orff-based music activities
BİLGEHAN EREN
Doktora
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. JALE DENİZ
YRD. DOÇ. DR. AYTEN DÜZKANTAR