Resource loss and post traumatic stress in wildfires: Exploratory qualitative study and explanatory model with moderator roles of solastalgia and coping self-efficacy
Orman yangınlarında kaynak kaybı ve travma sonrası stres: Nitel keşif çalışması ve solastalji ve başa çıkma öz yeterliliğinin moderatör rolünün incelendiği açıklayıcı model çalışması
- Tez No: 891780
- Danışmanlar: DOÇ. İBRAHİM YİĞİT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: TED Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Programlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
Orman yangınları, iklim değişikliğinin etkileri nedeniyle her yıl giderek daha fazla gündeme gelmektedir. Birçok ülkede orman yangınlarının psikolojik etkilerini inceleyen çalışmalar bulunmasına rağmen, son yıllarda birçok büyük çaplı yangınla karşılaşan Türkiye bağlamında bu etkilerle ilgili veri eksikliği vardır. Bu çalışma, özellikle Türkiye'deki ergenler ve genç yetişkinler üzerindeki bu orman yangınlarının psikososyal etkilerine ilişkin anlayışı geliştirmeyi amaçlamaktadır. Bu amacı gerçekleştirmek için tamamen karma eşit statülü keşfedici ardışık desen metotu kullanılmıştır. Başka bir deyişle, nitel ve nicel çalışmalar ardışık olarak yürütülmüş ve sonuçları entegre edilerek yorumlanmıştır. İlk aşamada, Bodrum'da yangınlardan etkilenen genç bireylerden (15-23 yaş) oluşan bir odak grupla yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerde, katılımcıların kendine has deneyimlerinin derinlemesine anlaşılması hedeflenmiş ve katılımcıların kendilerini tam olarak ifade etmelerini sağlamak için açık uçlu sorular hazırlanmıştır. Nitel veriler önce yazıya dökülmüş, ardından yansıtıcı tematik analiz ix yapılmıştır. Sonuçlar, birkaç tema ortaya çıkarmıştır: (i) orman yangınlarının etkilerinin günlük hayata yansımaları, (ii) yangınların neden olduğu kaynak kayıpları, (iii) yangınların neden olduğu olumsuz duygusal deneyimler, (iv) yangınların etkileriyle başa çıkma stratejileri ve (v) yangınların yarattığı güvensizlik atmosferi. İlk aşamanın bulguları, ikinci aşamada geliştirilen modeller için temel oluşturmuştur. Açıklayıcı modeller, belirlenen temalar ve mevcut literatür temel alınarak oluşturulmuştur. Bu modeller, kaynak kaybı ile travma sonrası stres arasındaki ilişkide solastalgia ve başa çıkma özyeterliliğinin moderatör rollerini araştırmıştır. Sonuçlar, solastalgia ve genel başa çıkma özyeterliliğinin moderatör rolünün anlamlı olmadığını göstermiştir. Bununla birlikte, başa çıkma özyeterliliğinin alt ölçekleri, travmatik stres üzerindeki farklı etkileri nedeniyle ayrı modellerde test edilmiştir (Studley & Cheung-Chung, 2015). Sonuçlar göstermiştir ki, problem odaklı başa çıkma özyeterliliği anlamlı bir moderatör işlevi göstermiştir. Kaynak kaybı ile yüksek düzeyde problem odaklı başa çıkma özyeterliliği arasındaki etkileşim, artan travma sonrası stres ile anlamlı bir şekilde ilişkilidir. Çalışmanın bulguları, yangınlar sonrasında kaynakların geri kazanımında yaşanan zorlukların ve özellikle sorunların yoğun ve büyük ölçüde çözülemez olduğu durumlarda sorun çözmeye yoğunlaşmanın, travma sonrası stresi daha da kötüleştirebileceğini önermektedir. Çalışmanın bulguları mevcut literatür bağlamında tartışılmış, ardından sonuçların olası klinik etkileri ele alınmıştır. Son olarak, çalışmanın sınırlamaları ve gelecekteki araştırmalar için öneriler belirtilmiştir.
Özet (Çeviri)
Wildfires are increasingly becoming a significant agenda item each year due to the impacts of climate change. Although numerous studies have examined the psychological effects of wildfires in various countries, there is a dearth of data concerning their impact in the context of Turkey, which has experienced several largescale wildfires in recent years. This study aims to enhance our understanding of the psychosocial effects of these wildfires specifically on adolescents and young adults in Turkey. To achieve this objective, a fully mixed equal status sequential design was employed. In other words, qualitative and quantitative studies were conducted sequentially, and their results were integrated. In the initial phase, semi-structured interviews were conducted with a focus group of young individuals (ages 15-23) affected by wildfires in Bodrum. The interviews aimed to deeply understand the unique experiences of the participants, facilitated by open-ended questions that encouraged them to express themselves fully. The qualitative data were first transcribed and then subjected to reflective thematic analysis. The results revealed several themes: (i) the reflection of the effects of vii wildfires on daily life, (ii) resource losses caused by wildfires, (iii) negative emotional experiences induced by wildfires, (iv) strategies for coping with the effects of wildfires, and (v) the atmosphere of insecurity created by wildfires. The findings from the first phase served as the foundation for the models developed in the second phase. Explanatory models were constructed based on the identified themes and existing literature. These models investigated the moderating roles of solastalgia and coping self-efficacy in the relationship between resource loss and post-traumatic stress. The results indicated that the moderating role of solastalgia and overall coping self-efficacy was not significant. However, the subscales of coping self-efficacy were tested in separate models due to differing effects on traumatic stress (Studley & Cheung-Chung, 2015). Notably, problem-focused coping self-efficacy demonstrated a significant moderating function. The interaction between resource loss and high-level problem-focused coping self-efficacy was significantly associated with increased post-traumatic stress. Our findings suggest that, in the aftermath of wildfires, difficulties in resource recovery and an intense focus on problem-solving—especially when problems are pervasive and largely insoluble—may exacerbate post-traumatic stress. The study's findings were discussed within the context of existing literature, followed by a discussion on the potential clinical implications of the results. Finally, the study's limitations and suggestions for future research were outlined.
Benzer Tezler
- The predictors of the traumatic effect of extramarital infidelity on married women: Coping strategies, resources, and forgiveness
Evlilik dışı ilişkinin aldatılan eş üstündeki travmatik etkilerinin belirleyicileri: Baş etme stratejileri, kaynaklar ve affetme
SERKAN ÖZGÜN
- İstismar mağduru çocuğu olan annelerin ebeveynlik tutumları ve travma sonrası gelişimleri
Parenting attitudes and post-traumatic developments of mothers with child victims of abuse
NAGİHAN ALUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiUygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASİL ÖZDOĞRU
- 6 şubat depremlerini yaşayan doktorlardatravmatik stres düzeyi ve stresle başa çıkma yöntemlerinin travma sonrası büyümeye etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of traumatic stress level and stress coping methods on post-traumatic growth in doctors who experienced the february 6 earthquake
BURCU TAŞAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
UZMAN MERTHAN TUNAY
UZMAN MEHMET CENK BELİBAĞLI
- Travma yaşantısına sahı̇p bı̇reylerde kolektı̇f başa çıkma, travma sonrası değı̇şı̇m ve travma sonrası büyüme
Collective coping, post-traumatic change and post-traumatic growth in individuals with traumatic experiences
RABİA NUR KOYUNOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiTrabzon ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİKMET YAZICI
- Mental health and ıntegration of refugees and asylum seekers in Turkey: Syrians and Afghans
Türkiye'deki mülteci ve sığınmacıların ruh sağlığı ve entegrasyonu: Suriyeliler ve Afganlar
GÜLŞAH KURT AKTAŞ
