Ekoeleştirel örnek metin incelemesiyle Türkiye efsanelerinde doğa ve insan
Eco-critical text analysis nature and human in Turkish legends
- Tez No: 892294
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN YAZICI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 339
Özet
Efsaneler, bir toplumun kültürel mirası içinde yer alan genellikle inandırıcılık özelliği taşıyan ve toplumun inançları, değerleri ve mitolojisiyle sıkı sıkıya bağlı olan sözlü ürünlerdir. Bu çalışmada Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden derlenen seksen bir ilin efsaneleri tek tek incelenmiştir. Ekoeleştirel örnek metin incelemesiyle Türkiye efsanelerinde doğa ve insan ilişkilerini ele alan bu çalışma, Türkiye efsanelerinde doğa ve insan ilişkilerini ekoeleştirel bir bakış açısıyla incelemeyi amaçlamaktadır. Efsanelerde yer alan doğa ve insan etkileşimleri üzerinde durularak insanlığın doğayı tahrip eden eylemleri ve çevresel bozulmaya yol açan olumsuz davranış biçimleri ele alınmıştır. Bu bağlamda bireylerin doğayla uyumlu bir yaşama biçimi benimsemeleri yönünde bir yönlendirme yapılması, doğayla dostluk ilişkisini yeniden inşa etme çabaları ve doğanın insanlara sevdirilmesi hedeflenmektedir. Türkiye, coğrafyası ve zengin kültürel geçmişi ile önemli bir konuma sahiptir. Bu durum, sözlü kültür ürünlerinin gelişimine büyük katkılar sağlamıştır. Bu çalışmada Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinde yer alan seksen bir ildeki efsaneler detaylı bir şekilde incelenmiştir. Çalışma giriş, üç ana bölüm ve bu ana bölümlere ait alt başlıklardan oluşmaktadır. Giriş kısmında çalışmanın konusu, amacı, önemi, kapsamı ve sınırlılıkları ile yöntemi hakkında bilgi verilmiştir.Birinci bölüm“Kavramsal ve Kuramsal Çerçeve”adını taşır. Bu bölümde ekoeleştiri ve efsane kavramları ele alınmıştır Ayrıca ekoeleştirinin tarihsel gelişimi, beslendiği görüşler ve Türk edebiyatında ekoeleştiriyle ilgili kaynaklar gibi konularda bilgi verdik. Bununla birlikte efsane özellikleri incelenmiş, efsanelerin diğer anlatı türleriyle ilişkisi ele alınmış ve efsanelerin farklı türlerle olan bağlantıları açıklanmıştır. İkinci Bölüm“Ekoleştirel Örnek Metin İncelemesiyle Türkiye Efsanelerinde Doğa ve İnsan”başlığını taşır. Bu bölümde Türkiye sahası efsanelerinde doğa ve insan ilişkisinin çeşitli yönleri geniş bir açıdan incelenmiştir. Özellikle doğa ve çevre temalı efsanelerdeki ağaçlar, dağlar, nehirler, göller gibi doğal unsurların merkezde olduğu örnekler özenle seçilmiştir. Bununla birlikte insanın doğayla mücadelesini yansıtan doğa olaylarına dair efsanelere ve ekofeminizm bağlamında kadın ile doğa arasındaki ilişkiye de yer verilmiştir. Ayrıca Türkiye Efsanelerinde Sürdürülebilirlik Bağlamında Doğa ve İnsan başlığı altında değişen doğa algısı, doğal kaynakların kullanımı ve sürdürülebilir bir şekilde değişimi incelenmiştir. Üçüncü Bölüm“Efsane Metin Özetleri”adını taşır. Bu bölümde Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden derlenen efsane metin özetlerine yer verilmiştir. Çalışma“Sonuç”ve“Kaynaklar”ile sona ermiştir.
Özet (Çeviri)
Legends; are oral products of Turkish Folk Literature, generally characterized by their credibility and closely associated with the beliefs, values, and mythology of a society, constituting a part of its cultural heritage. In this study titled“Nature and Human in Turkish Legends: An Ecocritical Text Analysis”, the aim was to examine the relationship between nature and human depicted in legends from an ecocritical perspective. Within this framework, the study addressed human actions that harm nature and contribute to its destruction, aiming to redirect people towards a harmonious coexistence with nature, reconstructing a sense of friendship towards nature, and fostering an appreciation for nature among humans. In this study, legends from eighty-one provinces, compiled from the seven geographical regions of Turkey, have been individually examined. Turkey holds a valuable position with its geographical diversity and rich cultural heritage. This circumstance has significantly contributed to the development of oral cultural products. The study consists of an introduction, three main sections, and subsections corresponding to these main sections. In the introduction section, information is provided about the subject, aim, significance, scope, and limitations of the study, along with the methodology. The first section is titled“Conceptual and Theoretical Framework.”In this section, the concepts of ecocriticism and legend are discussed. Additionally, information is provided about the historical development of ecocriticism, the theories it draws from, and sources related to ecocriticism in Turkish literature. Furthermore, the characteristics of legends are examined, and their relationship with other narrative genres is explored. The connections between legends and different genres are elucidated. The second section is titled“Nature and Human in Turkish Legends: An Ecocritical Text Analysis.”In this section, various aspects of the relationship between nature and human in Turkish legends are examined from a broad perspective. Particularly, examples where natural elements such as trees, mountains, rivers, and lakes play a central role in nature and environment-themed legends are carefully selected. Moreover, legends reflecting human struggle with nature-related events and the relationship between women and nature within the context of ecofeminism are addressed. Additionally, under the title“Nature and Human in Turkish Legends in the Context of Sustainability,”changing perceptions of nature, the utilization of natural resources, and sustainable transformation are examined. The third section is titled“Summaries of Legend Texts.”This section provides summaries of legend texts compiled from the seven geographical regions of Turkey. The study concludes with“Conclusion”and“References”.
Benzer Tezler
- Ursula Le Guin ve Margaret Atwood'un eserlerine eko-eleştirel bir yaklaşım
An eco-critical approach on Ursula Le Guin and Margaret Atwood's works
BERÇEM ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
FelsefeDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EZGİ ECE ÇELİK KARAÇOR
- An ecopoetic inquiry into Emily Dickinson's dwelling earthward
Emily Dickinson'ın dünyaya ikameti üzerine ekoeleştirel bir çalışma
AYŞE BEYZA ARTUKARSLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Batı Dilleri ve EdebiyatıBoğaziçi ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM GÖREY ERDOĞDU
- Derin ekoloji perspektifinden ekolojik ütopyalar: Kadınlar ülkesi ve Ekotopya
Ecological utopias from the perspective of deep ecology: Herland and Ecotopia
İLKİZ SAYGILI
Doktora
Türkçe
2022
Amerikan Kültürü ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEJDET NEYDİM
- Sinemada ekolojik bakışlar: Ekolojik perspektifte distopik Türk sineması
Ecological perspectives in cinema: Dystopian Turkish cinema in ecological perspective
AYTEK UĞUR ÇAN
Doktora
Türkçe
2024
İletişim BilimleriMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖZTÜRK
- Transcendentalist and eco-fictional perspective: Richard Powers' The Overstory and Latife Tekin's Ormanda Ölüm Yokmuş
Aşkıncı ve eko-kurgusal bakışla: Richard Powers'ın The Overstory ve Latife Tekin'in Ormanda Ölüm Yokmuş romanları
MERVE NUR TUĞTEKİN AYDIN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İngiliz Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT CERCİS TANRITANIR