Adölesanlarda algılanan helikopter ebeveynlik tutumları ile depresyon ve kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
An examination of the relationship between perceived helicopter parenting attitudes and depression and anxiety levels in adolescents
- Tez No: 892382
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EGEMEN ÜNAL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
Amaç Ankara, Yenimahalle'de öğrenim gören ergenlerde algılanan helikopter ebeveynlik tutumu, depresyon, anksiyete ve stres prevalanslarını ölçmek; helikopter ebeveynliğin sosyo-demografik değişkenler, depresyon, anksiyete, stres ilişkisini değerlendirmektir. Ankara, Yenimahalle ilçesindeki liselerde 2023-2024 eğitim-öğretim yılında kayıtlı öğrencilerden tabakalandırılmış küme örnekleme ile rastgele seçilen 9 liseden 1266 nihai katılımcı ile yüz yüze anket yöntemiyle yapılan kesitsel bir çalışmadır. Veri toplama aşamasında araştırmacı tarafından hazırlanan sosyo-demografik veri formu, Algılanan Helikopter Ebeveyn Tutum Ölçeği (AHETÖ), Depresyon, Anksiyete ve Stres Ölçeği (DASS-21), Çocuk ve Genç Psikolojik Sağlamlık Ölçeği (ÇGPSÖ-12) ve Karanlık Gelecek Ölçeği (KGÖ) kullanılmıştır. Ankara, Yenimahalle'de eğitim gören öğrencilerin 294'ü (%23,2) helikopter anne tutumu, 102'si (%8,1) ise helikopter baba tutumu bildirmiştir. Adölesanlarda algılanan helikopter anne tutumu, algılanan helikopter baba tutumundan fazladır. Algılanan helikopter anne tutumu erkeklerde 1,7 kat; meslek lisesi öğrencilerinde 1,4 kat; kardeşi olmayanlarda 1,7 kat; helikopter baba tutumu varlığında 15,3 kat; depresyon varlığında 1,5 kat; stres varlığında 1,8 kat fazla görülmekte ve ÇGPSÖ'nin bir puan artısı algılanan helikopter annelik tutumunu %2 artırmaktadır. Algılanan helikopter baba tutumu ise algılanan helikopter anne tutumu varlığında 15,6 kat artmaktadır. Adölesanların depresyon prevalansı %56,8, anksiyete prevalansı %62,3 ve stres prevalansı %44,2 bulunmuştur. Lise öğrencilerinde algılanan helikopter anne tutumu ile depresyon, stres ve psikolojik sağlamlık ilişkisi gösterilmiştir. İlişkinin nedenselliği ile ilgili yorum yapabilmek için boylamsal çalışmalara ihtiyaç vardır. Algılanan helikopter baba tutumu ile depresyon, anksiyete, stres ve psikolojik sağlamlık arasında ilişki olmadığı gösterilmiştir. Helikopter ebeveynlik; anne ve babaların, çocuklarının akademik başarısı, sağlığı, sosyal ilişkileri gibi yaşamının tüm yönlerinde yüksek düzeyde koruyucu, yönlendirici ve mükemmeliyetçi davranışlarını tanımlamaktadır. Anne ve babaların korumacı tutumları, çocuklarını olası tehlikelerden anlık olarak korurken, gelişimsel süreçte fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden onların olumsuz etkilenmelerine neden olabildiğine dair bulgular literatürde bulunmaktadır. Hem adölesan sağlığı hem de toplum ruh sağlığı başlığı altında değerlendirilebilen bu konunun halk sağlığı bakış açısıyla değerlendirilmesine ihtiyaç vardır. Amaç Ankara, Yenimahalle'de öğrenim gören ergenlerde algılanan helikopter ebeveynlik tutumu, depresyon, anksiyete ve stres prevalanslarını ölçmek; helikopter ebeveynliğin sosyo-demografik değişkenler, depresyon, anksiyete, stres ilişkisini değerlendirmektir. Ankara, Yenimahalle ilçesindeki liselerde 2023-2024 eğitim-öğretim yılında kayıtlı öğrencilerden tabakalandırılmış küme örnekleme ile rastgele seçilen 9 liseden 1266 nihai katılımcı ile yüz yüze anket yöntemiyle yapılan kesitsel bir çalışmadır. Veri toplama aşamasında araştırmacı tarafından hazırlanan sosyo-demografik veri formu, Algılanan Helikopter Ebeveyn Tutum Ölçeği (AHETÖ), Depresyon, Anksiyete ve Stres Ölçeği (DASS-21), Çocuk ve Genç Psikolojik Sağlamlık Ölçeği (ÇGPSÖ-12) ve Karanlık Gelecek Ölçeği (KGÖ) kullanılmıştır. Ankara, Yenimahalle'de eğitim gören öğrencilerin 294'ü (%23,2) helikopter anne tutumu, 102'si (%8,1) ise helikopter baba tutumu bildirmiştir. Adölesanlarda algılanan helikopter anne tutumu, algılanan helikopter baba tutumundan fazladır. Algılanan helikopter anne tutumu erkeklerde 1,7 kat; meslek lisesi öğrencilerinde 1,4 kat; kardeşi olmayanlarda 1,7 kat; helikopter baba tutumu varlığında 15,3 kat; depresyon varlığında 1,5 kat; stres varlığında 1,8 kat fazla görülmekte ve ÇGPSÖ'nin bir puan artısı algılanan helikopter annelik tutumunu %2 artırmaktadır. Algılanan helikopter baba tutumu ise algılanan helikopter anne tutumu varlığında 15,6 kat artmaktadır. Adölesanların depresyon prevalansı %56,8, anksiyete prevalansı %62,3 ve stres prevalansı %44,2 bulunmuştur. Lise öğrencilerinde algılanan helikopter anne tutumu ile depresyon, stres ve psikolojik sağlamlık ilişkisi gösterilmiştir. İlişkinin nedenselliği ile ilgili yorum yapabilmek için boylamsal çalışmalara ihtiyaç vardır. Algılanan helikopter baba tutumu ile depresyon, anksiyete, stres ve psikolojik sağlamlık arasında ilişki olmadığı gösterilmiştir.
Özet (Çeviri)
Helicopter parenting refers to the highly protective, directive, and perfectionistic behaviors of parents concerning all aspects of their children's lives, including academic performance, health, and social relationships. While parental protective attitudes may provide immediate protection from potential dangers, the literature indicates that such behaviors can negatively impact children's physical, mental, and social development over time. This issue, which can be evaluated under both adolescent health and public mental health, requires assessment from a public health perspective. The aim of this study is to measure the prevalence of perceived helicopter parenting attitudes, depression, anxiety, and stress among adolescents attending schools in Yenimahalle, Ankara, and to evaluate the relationship between helicopter parenting, socio-demographic variables, depression, anxiety, This cross-sectional study was conducted with a final sample of 1,266 participants randomly selected from 9 high schools in Yenimahalle, Ankara, through stratified cluster sampling during the 2023-2024 academic year. Data were collected through face-to-face surveys using a socio-demographic data form prepared by the researchers, the Perceived Helicopter Parenting Attitude Scale (PHPS), the Depression, Anxiety, and Stress Scale (DASS-21), the Child and Youth Resilience Measure (CYRM-12), and the Dark Future Scale Among the students attending schools in Yenimahalle, 294 (23.2%) reported helicopter mothering, while 102 (8.1%) reported helicopter fathering. Perceived helicopter mothering was more prevalent than perceived helicopter fathering among adolescents. Perceived helicopter mothering was found to be associated with the adolescent's gender, school type, presence of siblings, perceived helicopter fathering, depression, stress, and psychological resilience. On the other hand, perceived helicopter fathering was found to be associated with the student's relationship with teachers and perceived helicopter mothering. The prevalence of depression, anxiety, and stress among adolescents was found to be 56.8%, 62.3%, and 44.2%, respectively. A relationship between perceived helicopter mothering and depression, stress, and psychological resilience was shown among high school students. However, longitudinal studies are needed to make causal inferences about these relationships. No significant relationship was found between perceived helicopter fathering and depression, anxiety, stress, or psychological resilience.
Benzer Tezler
- Adölesanlarda algılanan sosyal desteğin gelecek beklentisi ve ruhsal belirti düzeyleri ile ilişkisi
The relationship of perceived social support with future expectations and psychological symptoms in adolescents
BERKHAN TOPAKTAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
Halk SağlığıOndokuz Mayıs ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CİHAD DÜNDAR
- Adölesanların algılanan sosyal destek ve genel öz yeterliklerinin fiziksel aktivite düzeylerine etkisi
The effect of adolescents' perceived social support and general self-efficacy on their physical activity levels
ESRA ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Eğitimi Anabiilim Dalı
DOÇ. DR. BURAK GÜNEŞ
- Adölesanlarda kafein tüketiminin algılanan stres ve depresyon üzerine etkisi
The effect of caffeine consumption on perceived stress and depression in adolescents
SÜMEYYE TOPLU ATAKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıYozgat Bozok ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ŞENER TAPLAK
- Adölesanlarda aile ve arkadaşlardan algılanan sosyal destek ile benlik saygısı arasındaki ilişki
The relationship between the self-esteem and the perceived social support adolescents received from their families and friends
İLKNUR KAHRİMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
HemşirelikAtatürk ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEVİNÇ POLAT
- Adölesanlarda görülen uyku problemlerinin elektronik medya kullanımı ve algılanan stresle ilişkisi
The relationship between sleep problems in adolescents and the use of electronic media and perceptioned stress
NEBİYE GÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDüzce ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVDA ARSLAN