Sınıf öğretmenlerinin üstün yetenekli öğrencilerin eğitimine ilişkin öz yeterlikleri ve yaratıcılığı destekleme düzeylerinin incelenmesi
Investigation of classroom teachers' self-efficacy regarding the education of gifted students and their level of supporting creativity
- Tez No: 892431
- Danışmanlar: PROF. SONGÜL TÜMKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Üstün yetenekli öğrenciler, sınıf öğretmenleri, öz yeterlik, yaratıcılık, Gifted students, classroom teachers, self-efficacy, creativity
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 195
Özet
Bu araştırmanın amacı; sınıf öğretmenlerinin üstün yetenekli öğrencilerin eğitimine ilişkin öz yeterlikleri ve yaratıcılığı destekleme düzeylerinin incelenmesidir. Çalışma evreni Osmaniye'de görev yapmakta olan sınıf öğretmenleridir. Araştırmanın örneklemi 2023-2024 eğitim öğretim yılı içinde Osmaniye ili ve ilçelerinde Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî okullarda görevli basit rastgele örnekleme yöntemi ile seçilmiş 543 gönüllü sınıf öğretmeninden oluşmaktadır. Veriler Tortop (2014) tarafından geliştirilen“Üstün Yetenekliler Eğitimine İlişkin Öz Yeterlik Ölçeği”, Dikici (2013) tarafından Türkçeye uyarlanan“Yaratıcılığı Destekleyen İlköğretim Öğretmenleri İndeksi Ölçeği”ve araştırmaya katılanların demografik özelliklerini belirlemek için araştırmacı tarafından hazırlanan“Kişisel Bilgi Formu”ile toplanmıştır. Verilerin analizinde frekans ve yüzde değerleri, t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), korelasyon ve regresyon analiz yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre sınıf öğretmenlerinin üstün yetenekli öğrencilerin eğitimine ilişkin öz yeterliklerinin; eğitim düzeyi yüksek olan, resim veya müzik yeteneğine sahip olan, üstün yetenekli konusunda eğitim alan, BİLSEM öğrencisine sahip olan ve destek odasında eğitim veren öğretmenler lehine ölçeğin tüm boyutlarında anlamlı düzeyde farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin öz yeterliklerinin görev yeri ve sınıfta bulunan öğrenci sayısı bakımından anlamlı düzeyde farklılık oluşturmadığı bulunmuştır. Öğretmenlerin öz yeterlikleri cinsiyet değişkenine göre mentörlük (rehberlik) ve uygun kişilik özellik alt boyutlarında erkek öğretmenler lehine, medeni durum değişkenine göre ise sorumluluk alt boyutunda bekâr öğretmenler lehine anlamlı düzeyde farklılık göstermektedir. Öğretmenlerin üstün yetenekli öğrencilerin eğitimine ilişkin öz yeterlikleri 1. derece akrabalarından birinin üstün yetenek tanısı almış olanlar, okullarında destek eğitim odası kursu açılanlar, daha önce BİLSEM'e aday gösterenler lehine ölçeğin bazı boyutlarında anlamlı düzeyde farklılık oluşturmaktadır. Sınıf öğretmenlerinin üstün yetenekli öğrencilere ilişkin öz yeterlikleri ile yaş ve mesleki kıdem değişkenleri arasında sadece mentörlük alt boyutunda, BİLSEM'e aday gösterilen öğrenci sayısı değişkeni bakımından ölçeğin sorumluluk alt boyutu haricindeki tüm boyutlarda pozitif yönlü zayıf bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Sınıf öğretmenlerinin yaratıcılığı destekleme düzeyleri ile cinsiyet, medeni durum, eğitim düzeyi, görev yeri, 1. derece akrabasının üstün yetenek tanısı alması, daha önce BİLSEM'e aday gösterme, sınıftaki öğrenci sayısı ve BİLSEM'e aday gösterilen öğrenci sayısı değişkenleri arasında anlamlı düzeyde herhangi bir farklılık bulunmamıştır. Öğretmenlerin yaratıcılığı destekleme düzeylerinin BİLSEM öğrencisine sahip olma değişkenine göre sadece ölçeğin toplamında sınıfında BİLSEM öğrencisi bulunan öğretmenler lehine, destek odasında eğitim verme değişkenine göre ölçeğin bağımsızlık ve değerlendirme alt boyutlarında destek odasında eğitim veren öğretmenler lehine anlamlı düzeyde farklılık oluşturduğu tespit edilmiştir. Sınıf öğretmenlerinin yaratıcılığı destekleme düzeyleri ile yaş ve mesleki kıdem değişkenleri arasında bağımsızlık, bütünleştirme, yargılama, sorgulama ve ölçeğin toplamında negatif yönlü zayıf bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin yaratıcılığı destekleme düzeyleri ile üstün yeteneklilerin eğitimine ilişkin öz yeterlikleri ölçeklerinin alt boyutları arasında pozitif yönlü orta düzeyde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Yapılan regresyon analizi sonucunda öğretmenlerin öz yeterliklerinin yaklaşık % 21'inin yaratıcılığı destekleme düzeyleri tarafından açıklandığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular tartışılmış ve sonuçlar doğrultusunda önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the self-efficacy of classroom teachers regarding the education of gifted students and their level of supporting creativity. The study population is all classroom teachers working in Osmaniye. The sample of the study consisted of 543 volunteer classroom teachers selected by simple random sampling method working in official schools affiliated to the Ministry of National Education in Osmaniye province and its districts in the 2023-2024 academic year. The data were collected using the“Self-Efficacy Scale for Gifted Education”developed by Tortop (2014), the“Scale of Primary School Teachers Supporting Creativity Index”adapted into Turkish by Dikici (2013), and the“Personal Information Form”prepared by the researcher to determine the demographic characteristics of the participants. Frequency and percentage values, t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), correlation and regression analysis methods were used to analyse the data. According to the findings obtained from the study, it was concluded that the self-efficacy of classroom teachers regarding the education of gifted students differed significantly in all dimensions of the scale in favour of teachers with higher education level, having art or music talent, receiving education on giftedness, having students from BİLSEM and providing education in the support room. It was found that teachers' self-efficacy did not differ significantly in terms of the place of duty and the number of students in the classroom. Teachers' self-efficacy differed significantly in favour of male teachers in mentoring and appropriate personality trait sub-dimensions according to gender variable, and in favour of single teachers in responsibility sub-dimension according to marital status variable. Teachers' self-efficacy regarding the education of gifted students differed significantly in some dimensions of the scale in favour of those who had a first-degree relative diagnosed with giftedness, those who had a support education room in their schools, and those who had previously nominated candidates to BİLSEM. It was determined that there was a small positive relationship between the self-efficacy of classroom teachers regarding gifted students and the variables of age and professional seniority only in the mentoring sub-dimension, and in all dimensions of the scale except the responsibility sub-dimension in terms of the number of students nominated to BİLSEM. No significant difference was found between the classroom teachers' levels of supporting creativity and the variables of gender, marital status, education level, place of duty, first-degree relative diagnosed with giftedness, previous nomination to BİLSEM, number of students in the class and number of students nominated to BİLSEM. It was determined that teachers' levels of supporting creativity differed significantly in favour of teachers who had a BİLSEM student in their class only in the total scale according to the variable of having a BİLSEM student, and in favour of teachers who provided education in the support room in the independence and evaluation sub-dimensions of the scale according to the variable of providing education in the support room. It was concluded that there was a small negative relationship between classroom teachers' levels of supporting creativity and age and professional seniority variables in independence, integration, judgement, questioning and the total scale. It was determined that there was a positive moderate relationship between teachers' levels of supporting creativity and the sub-dimensions of self-efficacy scales related to gifted education. As a result of the regression analysis, it was concluded that approximately 21% of teachers' self-efficacy was explained by their level of supporting creativity. The findings obtained from the research were discussed and suggestions were made in line with the results.
Benzer Tezler
- Üstün yetenekli öğrencilerin eğitimine yönelik sınıf öğretmenlerinin algı, özyeterlik ve görüşlerinin incelenmesi
The investigating of self-efficacy, perception and opinions of the primary school teachers on gifted education
HACI BAYRAM ÖZATA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADEM TAŞDEMİR
DR. ÖĞR. ÜYESİ DENİZ AKDAL
- Üstün / özel yetenekli öğrencilere yönelik destek eğitim odası uygulaması: Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlikleri ve görüşleri
Implementation of the resource room for the gifted students: The views and selfefficacy of the classroom teachers
BATUHAN NAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN SAİD TORTOP
- Sınıf öğretmenlerinin özel yetenekli öğrencilerin eğitimine yönelik tutum ve öz yeterlikleri
Attitudes and self-efficacy primary school teachers for the education of special talented students
SİBEL DUYMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP YILMAZ ÖZTÜRK
- İngilizce öğretmenlerinin üstün yeteneklilerin öğretimine ilişkin özyeterliklerinin belirlenmesi
Determining the self-efficiency of the English teachers for the education of gifted students
İREM GİRGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiEngelli Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN ILGAZ
- Destek eğitim odalarında görev yapan sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları zorluklar ve üstün yeteneklilere yönelik bilgi ve algı düzeyleri
Challenges faced by class teachers working in support training rooms and the levels of knowledge and perception of high talent
SALİÇ AKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAmasya ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT GÖKDERE