Commedia dell'Arte'nin opera üzerindeki dramatik ve müzikal etkilerinin incelenmesi
The dramatic and musical influences of Commedia dell'Arte on opera
- Tez No: 893876
- Danışmanlar: DOÇ. RAŞİT GÖRKEM AYTİMUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: ANKARA MÜZİK VE GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Müzik ve Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ses Eğitimi Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Ses Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Bu çalışmada Commedia dell'Arte'nin opera üzerindeki etkileri tarihin çeşitli dönemlerden operalar model olarak alınarak incelenmiştir. Opera üzerindeki etkinin şekli, miktarı, geçişli olup olmadığı ve sebebi objektif ve çok yönlü bir şekilde araştırılmak istenmiş, bu hedefe yönelik araştırmaya başlarken Commedia dell'Arte'nin kapsamlı bir şekilde tanımlanması gerekliliği doğmuştur. Öncelikle Commedia dell'Arte'nin tanımı yapılmış, onu döneminin diğer tiyatro türlerinden ayıran unsurlar net bir şekilde belirtilmiş, Commedia dell'Arte'nin kökenlerine dair teorilere değinilmiştir. Commedia dell'Arte'nin drama tarihinde doldurduğu boşluk ve fonksiyonu üzerinde durulmuş, yapısal özellikleri incelenmiştir. Commedia dell'Arte'nin kendisinden önce gelen benzer tiyatro türlerine kıyasla daha organize bir şekilde sunduğu senaryo ve doğaçlama unsurlarından bahsedilmiştir. Başlıca Commedia dell'Arte karakterleri, kostümleri ve kökenlerine de değinilerek tanıtılmıştır. Commedia dell'Arte'nin iki buçuk asır boyunca seyirci karşısında olduğu düşünüldüğünde, karakterlerinin de zaman içinde değişime uğradığı göz önünde bulundurulmuş, araştırma için incelenmekte olan karakterin dönemsel farklılıklarını yansıtabilecek bir kaynak çeşitliliği sağlanmaya çalışılmıştır. Ayrıca, Commedia dell'Arte karakterini niteleyen huy, yetenek, diğer karakterler ile ilişki, senaryodaki fonksiyon gibi unsurlar araştırmanın bu kısmında kaynaklar izin verdiğince açığa çıkarılmaya çalışılmıştır. Karakteristik özellik konusunda yapılan bu derinlemesine taramanın sebebi, çalışmanın sonraki aşamalarında Commedia dell'Arte karakterleri ile görece onlardan daha karmaşık olarak nitelendirilebilen opera karakterleri arasında net bağlar kurmayı ve paralellikler yakalamayı kolaylaştırmaktır. Çalışmada Commedia dell'Arte'nin tarihsel süreçteki dönüşümüne, Carlo Goldoni ve Carlo Gozzi'nin bu dönüşüm üzerindeki reformist etkilerine değinilmiştir. Çalışmanın ikinci kısmının odağı Commedia dell'Arte'nin kendisinden elli yıl kadar sonra doğan opera formu üzerindeki etkileridir. Bu bölüme Commedia dell'Arte'nin müzik ile olan ilişkisi ve notasyona tabi olmasa da müzikal yönü vurgulanarak başlanmıştır. Operanın müzikal çatısında ve özellikle recitatifin oluşumunda Commedia dell'Arte karakterlerinin duygu değişimlerini ve kişilik özelliklerini pek çok farklı ses rengi ile ifade etmelerinin payı olduğuna dikkat çekilmiştir. Bu noktada operanın öncüsü sayılan, Commedia dell'Arte ve madrigal üzerinde yapılan bir denemenin sonucunda meydana gelen madrigal komedilerine değinilmiştir. Commedia dell'Arte'nin opera üzerindeki etkileri kronolojik bir hiyerarşı gözeterek ele alınmış, opera türleri seçilirken Commedia dell'Arte'nin soy hattından çıkmamaya gayret edilmiş, bu sebeple inceleme komik opera ve opera buffa başlıkları altında yapılmıştır. Bu incelemeyi takiben sekiz opera ele alınmış, bu operaların karakterlerinin ve konularının çeşitli yönlerden Commedia dell'Arte ile ilişkileri araştırılmıştır. Commedia dell'Arte etkisinin incelenen operaların farklı yönlerinde görüldüğü saptanmış, çalışma bu durumdan ötürü her opera için farklı araçlar kullanılarak yürütülmüştür. Örneğin; Le Nozze di Figaro operasındaki karakterlerin atalarının Commedia dell'Arte karakterleri olduğu eserin kökenlerine bakıldığı zaman açıkça görülebildiğinden, inceleme karakterler tek tek ele alınarak yürütülmüş, karakterlerin hangi Commedia dell'Arte karakterlerinin özelliklerini daha çok yansıttıkları tek tek analiz edilmiştir. Bununla beraber Ariadne auf Naxos eserinde bir Commedia dell'Arte kumpanyası karakterlerin isimlerine varana kadar tüm gerçekliği ile, otantik hâliyle sahnede bulunduğundan çalışma Commedia dell'Arte unsurunun Ariadne auf Naxos'ta nasıl ve ne amaçla kullanıldığını tespit etme yönünde ilerlemiştir. Çalışmanın sonunda Commedia dell'Arte geleneği ve incelenen operalar arasında bazen açık ve anlaşılır, bazen girift ve yoruma açık ilişkiler görülmüştür. Araştırma sonucu elde edilen tüm bu benzerliklerin başka çalışmaların yolunu açabilecek nitelikte olduğu kanısına varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Opera encompasses many art forms within its structure. Even though it stands as an original form on its own, its constituent elements are deeply rooted art forms. When opera emerged in history as 'something new', the audience watching opera was indirectly experiencing forms with thousands of years of history such as music, theater, literature, dance, and mime. All these forms hosted by opera are older than opera itself and were well advanced in their evolutionary journeys by the time opera was born. Each of these forms has numerous sub-genres, whether they are still thriving or have been abandoned. Considering opera's relationship with the forms that constitute it and the history of these forms, it is possible to say that opera clings to the past with multiple branches. Furthermore, if one takes into account that opera, like any other art form, is influenced by the social life, fashion, political landscape, and problems of its time, it can be stated that opera is a complex and multi-layered performing art. For over four hundred years, opera has continually renewed itself both in terms of interpretation and creation. While today's opera singer may seem more fortunate compared to their centuries-old counterpart due to the advantages provided by the modern world, such as easy access to information, advanced vocal techniques, and modern stages, they must contend with a challenge that might be overlooked. In the current state of music history, the opera repertoire is like a very thick book filled with works from different periods and movements, each requiring vastly different musical and theatrical interpretations. Therefore, the mind of a 17th-century opera singer is clearer than that of today's singer. Their interpretation faces fewer obstacles and habits. If a 17th-century singer wanted to delve into the origins of the opera character they were portraying to enrich their interpretation, they would find that the character's ancestors were not far in the past, and perhaps even one of the characters in a Commedia dell'Arte troupe performing in the town square. During the formation of opera and especially in its first centuries, it is known that one of the theatrical forms that influenced opera the most was Commedia dell'Arte. Some operas were created directly under the influence of Commedia dell'Arte characters and scenarios. Performers who want to bring their roles to life on stage and establish a close relationship with them seek to better understand the characters they will portray. At this point, it is very valuable for a performer, especially one facing a lack of material, to connect their character to an ancestral character by establishing a link between an older opera or theatrical piece and the current opera. The diversity of styles and interpretations in our era can obscure the visibility of such connections. Interpreting an opera buffa without regard for its historical connections and confining the character solely within the limits set by the libretto text not only leads the opera singer to fill interpretive gaps with overly individualistic and anachronistic elements, but also makes them feel insecure. This study was conducted with the aim of researching and identifying the influences of Commedia dell'Arte on the opera form in general and on opera characters in particular, to serve as a resource for performers through the identified similarities. In this study, the influences of Commedia dell'Arte on opera were examined using operas from various historical periods as models. The nature, extent, continuity, and reasons for this influence were investigated in an objective and multifaceted manner. To achieve this goal, it was necessary to provide a comprehensive definition of Commedia dell'Arte at the outset of the research. First, the definition of Commedia dell'Arte was provided, clearly distinguishing it from other theatrical forms of its time, and theories regarding its origins were addressed. In the later stages of the study, it became necessary to consider the plausibility of each of these theories. In the second phase of the examination, which focused solely on Commedia dell'Arte, the role and function it served in the history of drama were discussed, and its structural characteristics were analyzed. The study highlighted the organized manner in which Commedia dell'Arte presented scenarios and improvisational elements compared to similar theatrical forms that preceded it. The main characters of Commedia dell'Arte were examined under three categories: Old men, servants, and lovers. These characters were introduced with references to their costumes and origins, and presented with their illustrations made by contemporary painters. Given that Commedia dell'Arte was actively performed for two and a half centuries, it was acknowledged that its characters evolved over time. An effort was made to ensure a diverse range of sources that could reflect the periodical differences of the characters under scrutiny. Additionally, traits defining a Commedia dell'Arte character, such as temperament, physical deformities, skills, relationships with other characters, and functions within the scenario, were explored as thoroughly as possible within the available sources. The reason for this in-depth investigation into the characteristic features was to facilitate the establishment of clear connections and parallels between Commedia dell'Arte characters and the relatively more complex opera characters in the subsequent stages of the study. The study also touched upon the historical transformation of Commedia dell'Arte and the reformative impacts of Carlo Goldoni and Carlo Gozzi on this transformation. The focus of the second part of the study is on the influences of Commedia dell'Arte on the opera form, which emerged about fifty years after Commedia dell'Arte. This section begins by emphasizing the relationship between Commedia dell'Arte and music, highlighting its musical aspects even though it is not subject to notation. It is noted that Commedia dell'Arte characters' ability to express spontaneous emotions and personality traits through various tonal colors played a role in the musical structure of opera, particularly in the formation of recitative. Following this, the section discusses madrigal comedies, considered the forerunners of opera, which emerged as a result of an experiment conducted on Commedia dell'Arte and madrigal. The influences of Commedia dell'Arte on opera are examined following a chronological hierarchy, and care was taken to select opera types that trace their lineage back to Commedia dell'Arte. Thus, the examination was conducted under the headings of comic opera and opera buffa. Following this examination, eight operas were analyzed, investigating the relationships between their characters and plots with Commedia dell'Arte from various perspectives. In line with another finding obtained from the literature review during the study process, it has been understood that many operas written during the period when Commedia dell'Arte was an active and popular genre, namely the 17th century, exhibit as much Commedia dell'Arte influence as the operas examined in the study. However, many of these operas are not performed on contemporary stages. Therefore, in selecting the works to be addressed in the study, operas that are more frequently staged and consequently more frequently studied have been preferred. It was determined that the influence of Commedia dell'Arte was evident in different aspects of the examined operas, and consequently, the study employed different tools for each opera. For example, in Le Nozze di Figaro, the ancestors of the characters are clearly seen as Commedia dell'Arte characters when examining the origins of the work. Therefore, the analysis was conducted by examining the characters individually, analyzing which Commedia dell'Arte characters' traits they most reflect. Meanwhile, in Ariadne auf Naxos, since a Commedia dell'Arte troupe is presented on stage with all its authenticity, down to the names of the characters, the study has progressed towards identifying how and for what purpose the Commedia dell'Arte element is used in Ariadne auf Naxos. At the end of the study, relationships between the Commedia dell'Arte tradition and the operas examined were observed, sometimes clear and understandable, and sometimes intricate and open to interpretation. It was understood that, contrary to what was initially thought, these relationships were not limited to just character origins or plot similarities. It was observed that elements of Commedia dell'Arte, such as lazzi and improvisation, which are almost impossible to transfer to the opera stage, were sometimes simulated through the language of opera. It was concluded that all these similarities discovered as a result of the research have the potential to pave the way for further studies.
Benzer Tezler
- Don Giovanni Operası ve üzerindeki Commedia dell'Arte etkisi
The influence of the Commedia dell'Arte on the Don Giovanni Opera
FURKAN AKTAKKA
- Wolfgang Amadeus Mozart'ın 'Figaro'nun Düğünü' ve 'Don Giovanni' operalarındaki başlıca karakterlerin sosyal katman farklılıklarının müziğe yansıması
The reflection of the social layer differences of the main characters of Wolfgang Amadeus Mozart's 'The Marriage of Figaro' and 'Don Giovanni' operas to music
NİLGÜN ONAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MüzikMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. AYLA ULUDERE
- Giacomo Puccini'nin Gianni Schicchi operasının incelenmesi
A review of Gianni Schicchi opera by Giacomo Puccini
MERT ÖZDEMİR
- 19. yy İtalyan Opera Buffa'sı ve Don Pasquale Operası
19 th century Italian Opera Buffa and Opera Don Pasquale
ÇAĞRI DÜZALAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Sahne ve Görüntü SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiOpera Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. MEHMET ALPER KAZANCIOĞLU
- Günümüz oyunculuk teknikleri bağlamında Commedia dell'Arte ve Carlo Gozzi'ye yeniden bakmak
Reviewing Commedia dell'Arte and Carlo Gozzi according to today's acting methods
İBRAHİM GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMİH ÇELENK