Kent tüketicisi olarak vatandaş: Vatandaş kent deneyimlerine ilişkin keşfedici sıralı karma bir araştırma
Citizen as urban consumer: An Exploratory sequential mixed study on citizens' urban experiences
- Tez No: 893963
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUTLU UYGUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aksaray Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 621
Özet
Aksaray'da ikamet eden 18 yaş üzeri bireylerin yaşadıkları öznel kent deneyimlerini pazarlama alanındaki tüketici deneyimi, tüketim deneyimi, tüketici mekân deneyimi teorik bakış açısıyla keşfederek, bir kent deneyim kuramı ve buna bağlı olarak bir Kent Deneyim Ölçeği geliştirmek, geliştirilen kuramın genellenebilir olup-olmadığını değerlendirebilmek için tüketici deneyimi alanyazınında kilit sonuç değişkenleri olarak sıkça ele alınan“tatmin, sadakat, AAİ ve genel yaşam doyumu”ile ilişkilendirerek ilgili kuramı test etmektir. Bu amaçla, keşfedici sıralı karma yöntemler araştırmasından yararlanılmıştır. Araştırmanın ilk aşaması olan nitel araştırma kapsamında Aksaray kentinde yaşayan 59 katılımcıdan yarı yapılandırılmış ve fotoğrafa dayalı öyküleme veri toplama teknikleri ile görüşme verisi toplanmıştır. Nitel verinin tümevarım yöntemiyle analiz edilmesiyle katılımcıların Aksaray kent mekanı bağlamında yaşamış olduğu deneyimler keşfedilmiştir. Buna göre katılımcıların yaşadıkları deneyimler; kentin kapalı mekan varlıkları, kentin açık mekan varlıkları, kentin sosyal yapı varlıkları ve kentin işlevsel varlıkları olmak üzere dört ana kategoride toplanmıştır. Ayrıca nitel veriden elde edilen bulgular, kent deneyimlerin kente yönelik tatmin, sadakat ve olumlu ağızdan ağıza iletişim davranışları ile arasında örüntüler de bulunmuştur. Böylelikle bu aşama sonrasında bir kent deneyim kuramı ortaya çıkmıştır. Çalışmanın ara aşaması olan ölçek geliştirme aşamasında ve nicel araştırma kapsamında, nitel veriden ortaya çıkan vatandaş kent deneyimleri kuramındaki her bir etkileşim noktasına ilişkin deneyimleri ve kuramlaştırılan sonuç kavramlarını ölçmeye hizmet edecek geçerli ve güvenilir ölçekler geliştirmek ve bu ölçeklerin yapı geçerliliklerini doğrulamak amaçlanmıştır. Bu amacı gerçekleştirmek amacıyla iki saha araştırması gerçekleştirilmiştir. Birinci saha araştırmasında 669 kişiden kolayda örnekleme yöntemine göre veri toplanmıştır. Toplanan bu verilerin analizinde FACTOR yazılımının 12.04.01 versiyonu kullanılmış ve oluşturulan ölçeklerin yapı geçerliliğini değerlendirebilmek, madde setinin altında yatan boyutluluğu incelemek amacıyla AFA çalışmaları yürütülmüştür. İkinci saha araştırmasında ise 524 kişiden kolayda örnekleme yöntemine göre veri toplanmıştır. Jamovi istatistik paket programının 2.3.28 versiyonu kullanılarak DFA ve YEM analizleri gerçekleştirilmiştir. Yürütülen bu analizlerin sonucunda kapalı mekan kent deneyiminin, kapalı mekân yeterlik deneyimi için, sosyal etkileşim ve sembolik kapalı mekân deneyimi, duygusal kapalı mekân deneyimleri ve kapalı mekân nostalji deneyimi olmak üzere dört alt boyutlu bir yapı elde edilmiştir. Açık mekan kent deneyimi; kent açık mekân yeterlik deneyimi, sosyal açık mekân deneyimi, estetik açık mekân deneyimi, otantik açık mekân deneyimi, duygusal açık mekan deneyimi, açık mekan nostalji ve sosyal konfor deneyimi olmak üzere altı alt boyuttan oluşmuştur. Sosyal çevre deneyimi, sosyal canlılık deneyimi, yakın çevre geliştirme deneyimi, yakın çevre etkileşimi deneyimi, sosyal yabancılık, yerel halk tutum deneyimi ve sosyal sembolik deneyimi olmak üzere altı boyuttan oluşmuştur. Son olarak işlevsel kent özellikleri deneyimleri ise iş koşulları, ekonomik yaşam koşulları, fiziksel çevre koşulları, alışveriş koşulları, kentiçi ulaşım koşulları, barınma koşulları, erişilebilirlik koşulları, kamu hizmeti koşulları, suç koşulları olmak üzere birbirinden ayrık dokuz yapı olarak ortaya çıkmıştır. Nicel aşamada elde edilen ölçüm modelleri, veri ile oldukça iyi uyum göstermekle birlikte nitel aşamada ortaya konulan kuram ile büyük ölçüde örtüşerek, bu kuramı destekler niteliktedir. Ayrıç tüm ölçeklere ilişkin ölçüm geçerliliği sonuçları, her bir ölçeğin ve ölçüm modelinin geçerliğinin Aksaray kenti örneklemine genellenebilirliğine işaret etmektedir. Ayrıca bu ölçekler farklı kişisel özelliklere sahip bireyler için gruplar arasındaki farklılıkların incelenmesinde kullanılabilir niteliktedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to develop an urban experience theory and accordingly an Urban Experience Scale by exploring the subjective urban experiences of individuals over the age of 18 residing in Aksaray from the theoretical perspectives of consumer experience, consumption experience and consumer space experience in the field of marketing, and to test the theory by associating it with“satisfaction, loyalty, EAI and general life satisfaction”, which are frequently discussed as key outcome variables in the consumer experience literature in order to evaluate whether the developed theory is generalizable or not. For this purpose, exploratory sequential mixed methods research was utilized. Within the scope of qualitative research, which is the first stage of the research, interview data were collected from 59 participants living in Aksaray city with semi-structured and photo-based narrative data collection techniques. By analyzing the qualitative data with the inductive method, the experiences of the participants in the context of Aksaray urban space were discovered. Accordingly, the experiences of the participants were categorized into four main categories: the city's indoor assets, the city's outdoor assets, the city's social structure assets and the city's functional assets. In addition, the findings from the qualitative data also revealed patterns between urban experiences and satisfaction, loyalty and positive word-of-mouth behaviors towards the city. Thus, a theory of urban experience emerged after this stage. In the scale development phase, which is the intermediate stage of the study, and within the scope of the quantitative research, it was aimed to develop valid and reliable scales that would serve to measure the experiences related to each interaction point and the theorized outcome concepts in the theory of citizen urban experiences emerging from the qualitative data and to verify the construct validity of these scales. In order to achieve this aim, two field studies were conducted. In the first field study, data were collected from 669 people according to the convenience sampling method. FACTOR software version 12.04.01 was used to analyze the collected data and EFA studies were conducted to evaluate the construct validity of the scales and to examine the underlying dimensionality of the item set. In the second field study, data were collected from 524 people according to the convenience sampling method. CFA and SEM analyses were conducted using Jamovi statistical package program version 2.3.28. As a result of these analyses, four sub-dimensions of the indoor urban experience were obtained for the indoor competence experience, social interaction and symbolic indoor experience, emotional indoor experiences and indoor nostalgia experience. Open space urban experience consisted of six sub-dimensions: urban open space competence experience, social open space experience, aesthetic open space experience, authentic open space experience, emotional open space experience, open space nostalgia and social comfort experience. The social environment experience consisted of six dimensions: social vibrancy experience, close environment development experience, close environment interaction experience, social alienation, local people attitude experience and social symbolic experience. Finally, the functional urban characteristics experiences consisted of nine separate constructs: work conditions, economic living conditions, physical environmental conditions, shopping conditions, urban transportation conditions, housing conditions, accessibility conditions, public service conditions, and crime conditions. The measurement models obtained in the quantitative phase are in good agreement with the data and support the theory put forward in the qualitative phase to a great extent. In addition, the measurement validity results for all scales indicate that the validity of each scale and measurement model can be generalized to the Aksaray city sample. In addition, these scales can be used to examine the differences between groups for individuals with different personal characteristics.
Benzer Tezler
- Reconstructing the city and the citizen through the Istanbul courses
İstanbul dersleri yoluyla şehrin ve vatandaşın yeniden üretimi
MİRAY ÇAKIROĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Eğitim ve ÖğretimBoğaziçi ÜniversitesiEleştiri ve Kültür Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. IŞIL BAŞ
YRD. DOÇ. DR. GÜNEŞ EKİN AKSAN
- Modern metropolis and daily practices within spaces of encounter: Metrobuses of Istanbul
Modern metropol ve karşılaşma mekânlarında gündelik pratikler: İstanbul'un metrobüsleri
ÖZLEM CİHAN
Doktora
İngilizce
2023
Siyasal Bilimlerİstanbul Bilgi ÜniversitesiSiyaset Bilimi Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN KAYA
- Mimari cephede çok boyutlu tasarım arayüzü olarak video haritalama ve algısal mekân deneyimi
Video mapping as a multidimensional design interface on architectural facade and perceptual space
TUĞÇE GÖKÇEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
MimarlıkBahçeşehir ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ DEVRİM IŞIKKAYA
- Popüler kültür bağlamında Türk halk oyunlarında uygulama alanlarının değerlendirilmesi
Popular culture in the context of Turkish folk dances assessment of practice areas
ŞEYDA YASEMİN GÜRSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Bale ve DansEge ÜniversitesiTürk Halk Oyunları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FÜSUN AŞKAR
- Raylı ulaşım sistemlerinde frenleme enerjisinin geri kazanım yöntemleri ve Ankaray hafif metro üzerinde incelenmesi
Investigation of braking energy in rail transport systems and analysis on Ankaray light metro
HAKAN GÜNEŞER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiYozgat Bozok ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ VOLKAN AKDOĞAN