Sosyal bilgiler öğretmenlerinin veri görselleştirmenin öğretimsel amaçlarına yönelik inançları, bilgileri ve uygulamaları
Social studies teachers' beliefs, knowledge and practices about the instructional goals of data visualization
- Tez No: 894195
- Danışmanlar: PROF. DR. BANU ÇULHA ÖZBAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Sosyal bilgiler öğretmenleri, öğretimsel inançlar, veri görselleştirme, Social studies teachers, instructional beliefs, data visualization
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Bu araştırmanın amacı; sosyal bilgiler öğretmenlerinin veri görselleştirmenin öğretimsel amaçlarına yönelik inançları, bilgileri ve uygulamalarının neler olduğunu ortaya koymaktır. Bu amaca ulaşmak için araştırmada nitel araştırma türlerinden durum çalışması işe koşulmuştur. Araştırmanın katılımcılarını Türkiye'nin üç büyük ilinden birinin merkez ilçelerinden birinde görev yapmakta olan ve ölçüt örnekleme yoluyla seçilen yirmi sosyal bilgiler öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak üç bölümden oluşan yarı yapılandırılmış görüşme kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme sorularının ilk kısmında sosyal bilgiler öğretmenlerinin sosyal bilgiler öğrenme deneyimleri ile sosyal bilgiler dersinin öğretimsel amaçlarına yönelik inançlarına odaklanılmıştır. İkinci bölümde de öğretmenlerin veri görselleştirmeye yönelik bilgi ve uygulamalarına dair deneyimlerini ortaya çıkarmaya yöneliktir. Üçüncü bölüm ise sosyal bilgiler derslerinde kullanılan çeşitli veri görselleştirme türlerinden (ders kitaplarında ve çevrimiçi medyada yer alan veri görselleştirme örneklerinin yer aldığı iki farklı veri seti kullanılmıştır) örnekler öğretmenlere bir set halinde sunulmuş ve öğretmenlerden bu türleri kendi içinde sosyal bilgiler derslerinde kullanılabilirlik kriterine göre sıralamaları ve yaptıkları sıralamalarının gerekçelerini belirtmeleri istenmiştir. Bu sıralama sonrasında da öğretmenlerin düşüncelerini ortaya çıkarmaya yönelik sorular sorulmuştur. Araştırma verileri betimsel ve içerik analizine tabi tutularak bütüncül yolla analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda öğretmenlerin öncelikle kendi sosyal bilgiler öğrenme deneyimlerinin daha çok Milli Tarih ve Milli Coğrafya dersi çerçevesinde şekillendiği, anlatım yoluyla sosyal bilgileri öğrendikleri, kendi sosyal bilgiler öğrenme deneyimlerini oluşturan Milli Tarih ve Milli Coğrafya derslerine ait konuların bugüne nazaran daha ağır fakat daha bilgi dolu olarak değerlendirdikleri anlaşılmıştır. Katılımcılar sosyal bilgiler dersinin amacının genel olarak, geçmişten ders çıkarma ve geleceğe şekil verme olduğunu belirtmişler; haklar ve sorumluluklar konusunun ise sosyal bilgiler dersinin en önemli konusu olarak değerlendirmişlerdir. Sosyal bilgiler öğretmenleri derslerinde genel olarak anlatım tekniğin kullandıklarını onun dışında soru cevap tekniğini de arada kullandıklarını ve akıllı tahtadan sıklıkla yararlandıklarını belirtmişlerdir. Bunun yanında Sosyal bilgiler öğretmenlerinin lisans öğreniminde veri görselleştirme dersi almadıkları, ancak şu anda bunu etkin kullandıkları, veri görselleştirmede kaynak olarak internet kaynakları ile ders kitabında yaralandıkları sonucu ortaya çıkmıştır. Diğer yandan Sosyal Bilgiler ders kitaplarından veri görselleştirme setindeki en çok yararlı buldukları görselleştirmeler haritalar, diyagram ve daire grafikleri olurken, öğretmenler tarafından en az yararlı görülenlerin kabarcık grafiklerle piramit grafikler olduğu anlaşılmıştır. Çevrim içi medyadaki veri görselleştirme setinde ise piramit grafik, ağ şeması ve çizgi grafik grafikleri en yararlı, kabarcık ile koroplet haritaları ise en az yararlı olarak değerlendirmiştir. Öğretmenlerin sosyal bilgiler ders kitapları ile çevrim içi medyadaki veri görselleştirme karşılaştırmasında çevrimiçi medyadaki görsellerin çok daha çeşitli olduğu ve çevrim içi medyadaki veri görselleştirmelerin ders kitaplarına göre daha kullanılabilir olarak değerlendirdikleri anlaşılmaktadır. Son olarak sosyal bilgiler dersinde öğretmenlerin veri görselleştirmeyi; öğrencilerde kalıcı ve kolay öğrenmeyi sağlamak, öğrenmeyi eğlenceli kılarak öğrencilerin motivasyonlarını arttırmak, soyut sosyal bilim konularını somutlaştırmak amacıyla kullanma eğiliminde oldukları anlaşılmıştır ancak bu kaynakları eleştirel gözle değerlendirme gerekliliği görmedikleri ortaya çıkmıştır. Araştırma sonucunda bulgulara dayalı önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to reveal what social studies teachers' beliefs, knowledge and practices are towards the instructional purposes of data visualization. In order to achieve this aim, a case study, one of the qualitative research types, was used in the research. The participants of the study consist of twenty social studies teachers working in one of the central districts of one of the three largest provinces of Turkey and selected by criterion sampling. In the study, a semi-structured interview consisting of three parts was used as a data collection tool. In the first part of the semi-structured interview questions, social studies teachers' social studies learning experiences and their beliefs about the instructional objectives of the social studies course were focused. In the second part, it is aimed to reveal teachers' experiences about their knowledge and practices for data visualization. In the third part, examples of various types of data visualization used in social studies lessons (two different data sets including data visualization examples in textbooks and online media were used) were presented to teachers as a set, and teachers were asked to rank these types according to the criteria of usability in social studies lessons and to state the reasons for their ranking. After this ranking, questions were asked to reveal the thoughts of the teachers. The research data were analyzed holistically by subjecting them to descriptive and content analysis. As a result of the research, it was understood that teachers' own social studies learning experiences were mostly shaped within the framework of National History and National Geography lessons, that they learned social studies through narration, and that they evaluated the subjects of National History and National Geography courses, which constitute their social studies learning experiences, as heavier but more informative than today. Participants stated that the aim of the social studies course is generally to learn from the past and shape the future; They considered the issue of rights and responsibilities as the most important subject of the social studies course. Social studies teachers stated that they generally use the lecture technique in their lessons, they also use the question-and-answer technique, and they frequently use the smart board. In addition, it has been concluded that social studies teachers did not take data visualization courses in their undergraduate education, but they are currently using it effectively, and they have benefited from internet resources and textbooks as a source in data visualization. On the other hand, in the data visualization set from Social Studies textbooks, maps, diagrams and circle graphs were found to be the most useful visualizations, while bubble and pyramid graphs were found to be the least useful. In the data visualization set in online media, pyramid graphs, network diagrams and line graphs were considered the most useful, while bubble and choropleth maps were considered the least useful. In the comparison of the data visualizations in social studies textbooks and online media, it is understood that the visuals in online media are much more diverse and that the teachers evaluate the data visualizations in online media as more usable than textbooks. Finally, it was understood that teachers in the social studies course tended to use data visualization to provide permanent and easy learning, to increase students' motivation by making learning fun, and to concretize abstract social science topics, but they did not see the need to critically evaluate these resources. As a result of the research, suggestions were made based on the findings.
Benzer Tezler
- Sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretim programı okuryazarlığı algısının incelenmesi
Investigation of social studies teachers' perception of curriculum literacy
ALPEREN DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN KUBİLAY GÜL
- Sosyal bilgiler öğretmenlerinin web 2.0 araçlarını kullanım yetkinliklerinin ve web 2.0 araçlarına yönelik görüşlerinin belirlenmesi
Determination of social studies teachers' competencies in using web 2.0 tools and their opinions on web 2.0 tools
SEYFETTİN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKütahya Dumlupınar ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DÖNDÜ ÖZDEMİR
- Sosyal bilgiler öğretmenlerinin teknolojik pedagojik alan bilgisi yeterlilikleri: Karabük ili örneği
Technological pedagogical content knowledge qualification social studies teachers Karabük province case
TUĞBA TURGUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimKarabük ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜZİN KANTÜRK YİĞİT
- Sosyal bilgiler öğretmenlerinin müze alışkanlıkları: Erzurum ili örneği
Museum habits of social studies teachers: An example of Erzurum city
EMRE BURAK GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimGiresun Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ÖZMENLİ
- Sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğrencilere sosyal katılım becerisi kazandırma durumları
Case of study about social sciences teachers providing social participation skills to the students
TUĞBA SÖMEN
Doktora
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimAtatürk Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ SİNAN BİLGİLİ