Somut olmayan kültürel mirasın risk alanları: Toplumsal uygulama, festivaller ve ritüeller
Risk areas of intangible cultural heritage: Social practices, festivals and rituals
- Tez No: 894938
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET ERMAN ARAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi (Folklor) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü UNESCO'nun 17 Ekim 2003 tarihinde kabul ettiği Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi, sözleşmeye taraf olan devletlerin somut olmayan kültürel miraslarını korumaya yönelik hazırlanmış ve yürürlüğe girmiş olan bir sözleşmedir. Sözleşme metninde somut olmayan kültürel miras tanımına giren unsurlar,“a) Somut olmayan kültürel mirasın aktarılmasında taşıyıcı işlevi gören ve dille birlikte sözlü gelenekler ve aktarımlar”,“b) Gösteri sanatları”,“c) Toplumsal uygulama, ritüeller ve festivaller”,“doğa ve evrenle ilgili bilgi ve uygulamalar”ve“e) el sanatları”olmak üzere beş ana başlık altında belirmektedir. Taraf Devletler SOKÜM Sözleşmesinin yönergeleri doğrultusunda somut olmayan kültürel miras unsurlarını ilgili Hükûmetler Arası Somut Olmayan Kültürel Miras Komiteleri'ne sunarak,“Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi”,“İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsilî Listesi”ve“Korumanın İyi Uygulamaları Kaydı Liste”lerine kaydettirmektedirler. İlgili listelere kaydedilen unsurlar; ilgili Taraf Devletler tarafından Sözleşmenin temel ve etik ilkelerine bağlamında korunmaya ve aktarılmaya çalışılmaktadır. Taraf Devletler ilgili unsurun uygulanmasını ve aktarımı sağlamak için çeşitli faaliyetlerde bulunmakta; resmî ve resmî olmayan kurumlarla iş birlikleri sağlanmakta ve yapılan bu faaliyetler, adaylık dosyalarında, acil koruma listesi periyodik raporlarda ve Taraf Devletlere ait periyodik raporlarda verilmektedir. Fakat ilgili Taraf Devletler tarafından uygulanan koruma planlarının ya da doğrudan ilgili unsurların karşılaşmış oldukları risk alanları, söz konusu somut olmayan kültürel miras unsurun uygulanmasını ve aktarılmasını sekteye uğratabilir. Bu risk alanları,“olumsuz tutum”,“demografik sorunlar”,“bağlamından kopma”,“çevresel bozulma”,“zayıflamış uygulama ve aktarım”,“küreselleşme”,“yeni ürünler ve teknikler”,“nesnelerin veya sistemlerin kaybı”ve“ekonomik baskı”olarak sıralanmaktadır. Bu çalışmada, belirtilen listelerde bulunan“toplumsal uygulamalar, festivaller ve ritüeller”lerden seçili olan on beş unsur; SOKÜM Sözleşmesinin koruma yönergelerine, karşılaştıkları tehdit alanlarına ve ilgili Taraf Devletlerin ilgili unsurun karşılaştığı risk alanlarına yönelik yapmış oldukları koruma planlarına göre incelenmiştir
Özet (Çeviri)
The Convention for the Safeguarding of Intangible Cultural Heritage, adopted by UNESCO, the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, on 17 October 2003, is a convention prepared and entered into force to safeguarding the intangible cultural heritage of the States Party to the Convention. In the text of the Convention, the elements included in the definition of intangible cultural heritage are defined under five main domains: oral traditions and expressions, including language as a vehicle of the intangible cultural heritage; performing arts; social practices, rituals and festive events; knowledge and practices concerning nature and the universe and traditional craftsmanship. In line with the guidelines of the Convention, States Parties submit their intangible cultural heritage elements to the relevant lists, Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity; List of Intangible Cultural Heritage in Need of Urgent Safeguarding; Register of Good Safeguarding Practices. Elements inscribed on the relevant lists are sought to be safeguarded and transferred by the States Parties concerned in the context of the fundamental and ethical principles of the Convention. States Parties undertake various activities to ensure the implementation and transmission of the elements; cooperation with official and non-official institutions is ensured and these activities are in nomination files, report on the status of an element inscribed on the list of intangible cultural heritage in need of urgent safeguarding and periodic report of States Parties. However, the risk areas faced by the safeguarding plans implemented by States Parties or by directly the elements may hinder the implementation and transmission of the intangible cultural heritage. These risks include“negative attitudes”,“demographic issues”,“decontextualization”,“environmental degradation”,“weakened practice and transmission”,“cultural globalization”,“new products and techniques”,“loss of objects or systems”and“economic pressure”. In this study, selected elements from the social practices, rituals and festive events in the ICH List were examined according to the safeguarding guidelines of the Convention, the threat areas that they faced and safeguarding plans of the States Parties for the risk areas faced by the element.
Benzer Tezler
- Conservation of rural architectural heritage as part of historic rural landscapes: Principles and strategies for Zeytinliköy-Agios Theodoros (Gökçeada)
Kırsal mimari mirasın kırsal peyzaj alanlarının bir parçası olarak korunması: Zeytinliköy-Agios Theodoros (Gökçeada) özelinde prensip ve stratejiler
MERVE ÇOLAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKültürel Mirası Koruma Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UFUK SERİN
- Principles for the conservation of the rural heritage of hacilarobasi (Safranbolu)
Safranbolu hacılarobası köyü kırsal mirasının korunmasına yönelik ilkeler
TUĞBA BALLIOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UFUK SERİN
- UNESCO tehlikede olan dünya miras alanlarında somut ve somut olmayan kültürel mirasın koruma sorunları üzerine bir değerlendirme
An assessment of the conservation issues of tangible and intangible cultural herıtage in UNESCO endangered world heritage sites
ZEYNEP BERFİN ERSAYIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkDokuz Eylül ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEZİHAT KÖŞKLÜK KAYA
- Milas-Narhisar yerleşimi kırsal karakteri ve koruma sorunları
Rural characteristics and preservation problems of Narhisar settlement, Milas
GÜLENDAL CİLLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkDokuz Eylül ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜMEYRA BİROL AKKURT
- Conservation of architectural heritage in Atatürk Boulevard in Ankara
Ankara Atatürk Bulvarındaki mimarı mirasın korunması
GÜNCE UZGÖREN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKültürel Mirası Koruma Ana Bilim Dalı
DR. NİMET ÖZGÖNÜL